'Ik heb niet
zelf gekozen'
I
mm Help Halin
ipP Helpen
Max Bos werd ongevraagd warga negara
- ADVERTORIAL -
Ik kreeg van het WUV formulieren, on die in te vullen, heb ze allen zorg
vuldig ingevuld, ook met schriftelyke bewyzen, ook schrlffelyke bewyzen,
van nog familie1s te Nederland.
Moest ook voor een WUV dokter verschynen if een vyf sterren hotel te
Soerabaja. Was nooit eerder in een vyf sterren hotel geweest", dus door
al die weelde van het hotel, werdt myn geest als het ware overrompeld.
Zodat de WUV dokter my voor goed keurde, het resultaat was dat ik uitein-
delyk of op het laatst een beroep indiende aan het Raad van Beroep te
Lelden. En heb tot op heden nog geen positief antwoord, of ik een steun
kan ontvangen of niet.
Messchien moet je halfdood op bed liggen eer je zofn steun kan ontvangen.
Maar wat ik niet begryp is dat nog veel Indo Europeanen, of ook gelykge-
stelden hier in Indonesië, die nog rystvelden, ook auto*s enz. hebben,
DOOR VILAN VAN DE LOO
Toen Max Bos een jongen was, wilde hij ook
naar Nederland. De oorlog was voorbij, overzee
leek een toekomst voor hem te liggen. Hoe er
te komen? Als verstekeling, maar het lukte niet:
'De poging mislukte. Ik ben nooit in Nederland
geweest. De centen ontbreken daarvoor.'
Soms denkt hij wel eens na over hoe an
ders het leven in Nederland voor hem was
geweest. Hij is arm. Met zijn vrouw Soeyat-
mie kreeg hij twee kinderen, een jongen en
een meisje. Ze hebben extra moeilijkheden,
want hun zoon werd het slachtoffer van een
verkeersongeluk. Op twee plaatsen brak hij
zijn been. De operatie was duur, Max heeft
zijn bamboe-huisje in Banjoewangi moeten
verkopen om zijn zoon te kunnen helpen.
Toen moest er een tweede operatie betaald
worden, de pinnen van de operatie kunnen
toch niet blijven zitten? Indertijd heeft hij
zelf een beetje geld kunnen verdienen door
als gids te werken voor reisgezelschappen en
toeristen. Nu heeft hij nauwelijks inkomsten.
Ja, van HALIN, voor de huur en eten. Eigenlijk
heeft zijn zoon meer medische zorg nodig.
Controle, bijvoorbeeld, of het wel goed gaat
met die pennen. Dat kon Max een paar keer
betalen, schreef hij aan HALIN: 'Nu kan ik dit
niet meer doen, daar ik niets meer bezit.'
Vader
De oorlogsperiode was heel moeilijk. Zijn
ouders verloren alles wat ze bezaten. Zijn
36 Moesson
vader, terug uit Birma, koos ervoor om warga
negara te worden. Naar het waarom kan Max
hem niet meer vragen. Wel weet hij, dat hij als
minderjarig kind door vaders beslissing ook
warga negara werd. Een Nederlands paspoort
heeft hij nooit gehad, wel een Nederlands
geboortebewijs. Dat is toch iets, hij is een
tijdje Nederlander geweest. 'Ik heb niet zelf
gekozen', stelt hij. Over zijn vader verder geen
kwaad woord. Iedere vader doet voor de kin
deren wat hij kan, Max immers ook.
Max is een beetje een filosoof. In de psycholo
gie noemen ze dat een coping mechanism, een
manier vinden om ergens mee om te leren
gaan. Dus schrijft Max: 'Een ieder heeft een lot
gekregen, in rijkdom, in rang, in armoe enzo
voort, maar voor dat lot moeten wij tevreden
zijn en het ook kunnen beseffen. Want uitein
delijk zijn wij begonnen van NUL en eindigen
wij ook op NUL.' Het klinkt onbedoeld wrang,
want intussen is door de oorlog zijn leven
materieel gezien ook op nul beland.
Vijf sterren
Zoals Max waren er destijds meer kinderen. Of
ze wilden blijven of gaan, werd niet gevraagd.
De ouders beslisten. Niemand die toen kon
overzien hoe snel Indonesië zich zou ontwik
kelen en in welke richting. Veel beloften die
werden gedaan, zijn niet nagekomen. Zo
groeiden die kinderen op tot mannen en vrou
wen die in dat land een leven moesten zien op
te bouwen. Niet iedereen kon dat. Natuurlijk
waren er wel regelingen, maar u weet hoe dat
gaat: Hollandse zakelijkheid, veel papieren en
alles snel-snel. Max kon er niet goed tegen,
schrijft hij: 'Moest ook voor een WUV-dokter
verschijnen in een vijfsterrenhotel te Soerabaja.
Was nog nooit eerder in een vijfsterrenhotel
geweest, dus door al die weelde van het hotel,
werd mijn geest als het ware overrompeld.
Zodat de WUV-dokter mij goedkeurde.' Dan is
hij even bitter: 'Misschien moet je halfdood op
bed liggen eer je zo'n steun kunt ontvangen.'
De Stichting HALIN is present, vóórdat Max of
iemand anders 'halfdood op bed ligt'. HALIN
helpt, maar de middelen zijn beperkt. Helpt u
HALIN helpen?
Vilan van de Loo werkt aan een boek
over de stichting HALIN.
Zoutmanstraat 23II,
2518 GL, Den Haag
www.Stichtinghalin.nl
halin@hetnet.nl
070 - 346 12 85
Liesbeth van der Heijde is elke dinsdag
middag op het kantoor. Gironummer
308 t.n.v. Stichting Hulp aan Landge
noten in Indonesië te's-Gravenhage
Moesson #5 November indd 36
QQ-10-Q008 11-51-49
