'Ik ben nooit zo'n schildersbeest
geweest als bijvoorbeeld Peter
Klashorst of Rob Scholte'
O interview
'Nou, ik heb een Indische moeder.'
'Oooh', zeggen ze dan, 'Een Indonesische moeder?'
'Nee, een Indische moeder.' 'Oooh uit India?'
En dan denk ik: wat ben jij eigenlijk meer dan stupide.'
Wat kan jou nou schelen wat stomkoppen vinden?
'Je hoort het gewoon te weten; het is toch een onder
deel van de vaderlandse geschiedenis. Toch denk ik dat
de eerste generatie, zoals mijn moeder of jouw ouders
op een bepaalde manier getraumatiseerd geweest
moeten zijn. Dat kan toch niet anders.'
Maar wat merkte je dan aan je moeder?
'Nou, eigenlijk niets. Maar dat is eigenlijk niet goed.
Ze hadden daar wat chagrijniger over moeten zijn.
Het was altijd maar: Waar de blanke top der duinen en
Wien Neêrlands bloed in d'aders vloeit. Niks Neêr-
lands bloed! Chagrijnig zijn! We hebben de kant van
Nederland gekozen en werden hier nota bene in een
rotpositie gestopt.
Ik ben pas in 1962 geboren en toen was het ergste leed
al geleden, maar ik weet zeker dat het heel moeilijk
voor iedereen geweest is. Mijn grootvader is overleden
aan zijn verdriet. Al in 1950. Hij had natuurlijk in het
kamp gezeten en daar trauma op trauma gestapeld en
dan hup, vanuit het kamp opeens naar Den Haag. Daar
zat hij dan in een buitenwijk. Hoe vervelend moet dat
zijn geweest. Het is allemaal zo weggestopt.'
'Op mijn 22ste heb ik een lange reis gemaakt door Indo
nesië; ik had net zo goed door Gambia kunnen reizen.
Het enige wat ik herkende was het eten. Het is gewoon
een totaal ander volk. Ik had geen enkele aansluiting.
De sentimentele verhalen van mijn moeder vind je daar
helemaal niet terug. Neem bijvoorbeeld Bandung. Ik
heb foto's uit mijn moeders album met allemaal lanen,
prachtige mensen in het wit gekleed die achter een
witte vleugel zitten, of aan het badmintonnen zijn. Nou,
Bandung is een verschrikkelijke stinkstad geworden.
Iedereen op en in tweetakt scootertjes en vrachtwagen
tjes. Miljoenen mensen die over elkaar heen krioelen.
Ongelooflijk veel drugsproblemen en gigantische hoe
veelheden radicale moslims. Streng, gesluierd, bloedge-
slagen fanatiek. Maar het is er vooral vol.'
'Mijn moeder was altijd ontzettend trots op mij en
mijn zusje Lucy. Mijn moeder is vier jaar geleden over
leden. Ze kon bij wijze van spreken enthousiast zijn
over elke drol die ik gedraaid had. Als je dat meekrijgt,
dan durf je wat en dat geeft je een voorsprong. Terwijl
ze best bij sommige beslissingen die ik nam vraag
tekens had kunnen zetten. Ik had een warm bad, dat
12 Moesson
Moesson #8 Februari.indd 12
is prettig voor een kind. Dat probeer ik ook aan mijn
kinderen door te geven.'
Architecten zijn... Ik vind het zo'n macho beroep.
'Ja, dat is het ook. Omdat je ongelooflijk veel vijan
den hebt in een bouwtraject. Dat begint al met je
opdrachtgever. Als eerste word je gecontracteerd en
je opdrachtgever heeft eigenlijk geen idee van wat
hij van je kan verwachten. Je maakt een afspraak over
geld, maar ze weten niet wat ze daar eigenlijk voor
kopen. Ik weet wél wat ik verkoop. Dat is altijd een hele
onhandige onderhandeling. Je hoort: Kan het niet voor
wat minder? Dat kan wel, maar dan doe ik ook minder.
Kijk, iets tekenen of ontwerpen is vaak niet genoeg.
Je moet mensen, overheden en financiers ook kunnen
overtuigen. Als architect ben je gewoon de baas. Punt
uit. In die zin heeft Prast-Hooft een bevoorrechte posi
tie, want ons bureau is klein. Ik heb Herman Prast als
partner en verder is iedereen een freelancer. Daardoor
worden we niet al te afhankelijk en ons succes facili-
teert vrijheid.'
Het lijkt me toch zo'n onderdanige positie om af
hankelijk te zijn van de opdrachtgever. Jij bent toch
als kunstenaar je carrière begonnen?
'Onderdanig? Ik word netjes voor mijn werk betaald.
Nou ja, tot een bepaalde hoogte, dat is het grote
verschil tussen architectuur en beeldende kunst. Bij
Gerda Stins (l), de
moeder van Ronald,
en Lucie Stins, de
tante van Ronald.
Bandoeng, jaren
veertig.
27-01-2009 13:21:03
