In die verre Oost
Daar ginder in die verre Oost,
Op Atjehs lage kust,
In het hoge riet, zo roerloos stil,
Waar eens de vijand rust,
Daar in die baai, waar de natuur,
Zich zo heeft saam gewrongen,
Daar stond op post in doodsgevaar
Een Nederlandse jongen.
Maar stil, wat schuilt daar in het riet,
Nu links dan rechts van mij,
Het is de vijand, maar zij zien mij niet,
Ze trekken mij voorbij.
Verroer ik mij, ik ben een lijk,
Maar toch, mijn plicht gebiedt:
De wacht, die zou verloren zijn,
Zo ik niet dadelijk schiet.
Vaarwel dan, moeder en lieve bruid,
Ontfermt mijn ziel aan God.
En in de stilte van de nacht,
Klonk daar een daverend schot.
Alarm, de wapenen, zo riep de wacht,
Wat of dat wezen zou.
Het is niets, de vijand is weggevlucht,
Mislukt zijn overval.
Maar toen die zelfde schildwacht nu,
Moest worden afgelost,
Vonden zij door klewang woest verminkt,
Zijn bloedig lijk op post.
Wie was die brave, dappere borst,
Met eer roemt men zijn naam.
Gestorven op het veld van eer,
Voor zijn dierbaar vaderland.
Samengesteld door Bert Paasman en Peter
van Zonneveld
De bloedige Atjeh-oorlog (1873-1909)
inspireerde vele dichters en rijmelaars tot
poëzie en liedjes. Een deel ervan wekte de
jongemannen op naar Harderwijk te gaan en
dienst te nemen bij het Knil. Een ander deel
vertelt over de krijgsdaden die in Atjeh ver
richt werden. Een derde deel ten slotte, be
stond uit smartlappen over vrouwen die hun
man en moeders die hun zonen in de strijd
verloren. In Atjeh, de verbeelding van een
koloniale oorlog (2001) vindt men een verza
meling ervan. Hieruit komt het onderstaande
anonieme gedicht dat zich in het Nederlands
Volkslied Archief bevindt (Meertens Instituut
te Amsterdam). Het zou ooit opgetekend zijn
door J. Buitenhuis te Arnhem. Mocht een van
de lezers toevallig de auteur kennen, dan
zouden wij dat graag weten. Op zijn post in
het alang-alang moet een Nederlandse jon
gen zijn leven offeren om dat van zijn maten
te redden. Zo wordt het alang-alangveld zijn
veld van eer.
24 Moesson
Moesson #8 Februari.indd 24
27-01-2009 13:22:10
