Het koloniale
beschavingsoffensief
Het koloniale beschavingsoffensief
Wegen naar het nieuwe Indië, 1890-1950
Wegen naar het nieuwe Indië, 1890-1950
Essays over het spanningsveld tussen koloniale ontwikkeling en westerse beheersing
Lees een proefhoofdstuk van het boek op: http://www.kitlv.nl/book/show/1251
Reuvensplaats 2, 2311 BE Leiden
Postbus 9515, 2300 RA Leiden
tel. +31 (0)71 527 2372, fax +31 (0)71-527 2638
E-mail: kitlvpress@kitlv.nl
KITLV/Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde te Leiden
is opgericht in 1851. KITLV is een instituut van de
KNAW/Koninklijke Akademie van Wetenschappen
www.kitlv.nl
Redactie: Marieke Bloembergen en Remco Raben
VKI/Verhandelingen 265
K1TLV Uitgeverij - 2009
361 pp., ISBN 978 90 6718 346 8, paperback,
geïllustreerd, 24,90
De ethische politiek in Nederlands-Indië had twee
gezichten: aan de ene kant beoogde zij de ontwik
kelingvan de inheemse bevolkingen maatschappij
aan de andere kant de uitbreiding en consolidatie
van het koloniale gezag. Het spanningsveld tussen
ontwikkeling en beheersing staat centraal in deze
bundel. Veertien auteurs onderzoeken de tegen
strijdigheden in het ontwikkelingsbeleid en voor
uitgangsdenken van het laatkoloniale tijdperk, en
de uiteenlopende percepties van het nieuwe Indië.
De artikelen laten niet alleen zien dat 'ontwikke
ling een dubbelzinnig en vaak tegenstrijdig stre
ven was. maar ook dat ethiek, vooruitgangsdenken
en beschavingsbegrippen niet waren voorbehou
den aan de kleine kaste van koloniale bestuurders
maar heel de diverse laatkoloniale samenleving
bezig hielden.
De antikoloniale strijd was de eerste fase in een
woorden- en beeldenstrijd over culturele en mo
rele eigenheid en verzet tegen westerse hegemo
nie. De afsluitende bijdrage aan deze bundel trekt
een vergelijking tussen de ethiek van het Europese
imperialisme en hedendaagse discussies over fa
lende staten. Evenals honderd jaar geleden zijn
interventies zoals in Afghanistan ethisch gelegi
timeerd. Onder het banier van morele waarden
worden gebieden waar de westerse belangen wor
den geschaad onder westers gezag gebracht.
Het koloniale beschavingsoffensief is versche
nen ter gelegenheid van het afscheid van Elsbeth
Locher-Scholten van de Universiteit Utrecht.
Auteurs in de bundel zijn Petra Groen, Marieke
Bloembergen, Sita van Bemmelen, Henk Schulte
Nordholt, Pieter Drooglever, Jur van Goor, Tessel
Pollmann, Berteke Waaldijk, Susan Legêne,
Esther Captain, Remco Raben, Hans Meijer, Bob
de Graaff en Maarten Kuitenbrouwer.
Marieke Bloembergen is docent geschiedenis aan
de Universiteit van Amsterdam en onderzoeker
bij het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en
Volkenkunde in Leiden.
Remco Raben doceert geschiedenis aan de Uni
versiteit Utrecht.
Moesson #9 Maart.indd
24-02-2009 15:14:02