Maurits Ver Huell: Marineofficier met een romantische inslag
O de voorgalerij boeken cd's dvd's sites nieuwtjes
Oost-lndië i
In de serie van werken van de Linscho-
ten Vereniging verscheen bij Wal
burg een kloek boek met daarin het
reisverslag dat marineofficier Maurits
Ver Huell schreef over zijn reis naar
en verblijf in de Indonesische archi
pel. Ver Huell kwam uit een Gelders
patriciërgeslacht en had zijn positie
als officier volgens de bezorgers meer
te danken aan zijn oom die admiraal
was tijdens de Bataafse Republiek dan
aan zijn eigen militaire kwaliteiten.
De typering van Ver Huell als roman
ticus is in dit opzicht nauwelijks een
compliment te noemen.
DOOR WIM MANUHUTU
Herinnering aan een reis naar Oost-lndië.
Reisverslag en aquarellen van Maurits
Verhuell, 1815-1819
Bezorgd door Chris F. van Fraassen en
Pieter Jan Klapwijk
Walburg Pers: 640 pagina's (gebonden)
ISBN 978 90 573 0568 9
Prijs: 65,- (incl. cd-rom)
Indianen
Ver Huell (1787-1860) was in Indië ten tijde
van het herstel van het Nederlandse gezag
over de archipel na het Engelse tussenbestuur.
Hij viel als het ware met zijn neus in de boter
want enkele maanden na de terugkeer van
de Nederlanders brak in de Molukken een
grote opstand tegen het Nederlandse bestuur
uit. Ver Huell bevond zich in de Molukken en
maakte deel uit van de Nederlandse krijgs
macht die het verzet moest breken. Zijn
beschrijving van de strijd levert ons een oog
getuigenverslag. In hun uitgebreide annotatie
laten de bezorgers overigens wel zien dat Ver
Huell vaak steunde op rapporten van anderen.
Echt inzicht in wat er zich bij de tegenstan
ders van de Nederlanders afspeelde, krijgt de
lezer niet, daarvoor was Ver Huell te veel een
betrokkene die het steeds had over de 'India
nen' wanneer hij het over de inwoners van de
Molukse eilanden had.
Heldin
Zijn romantische inslag liet zich onder meer
gelden in zijn beschrijving van de dochter
van een van de leiders van het verzet, Martha
Christina Tiahahu, die na het einde van de
opstand op het schip van Ver Huell in balling
schap werd afgevoerd maar tijdens de reis
overleed. Het is volgens bezorgers Van Fraas
sen en Klapwijk met name aan Ver Huell te
danken dat zij later uitgroeide tot een heldin
van mythische omvang ondanks dat rappor
ten uit die tijd geen melding maken van een
grote rol die Martha Christina in de strijd zou
hebben gespeeld.
Beide bezorgers hebben hun werk grondig
verricht. Iedere bladzijde is voorzien van een
respectabel aantal noten. Voor een lezer die
daar niet iedere dag mee wordt geconfron
teerd, kan dat soms wat intimiderend werken.
Aan het einde van het boek zijn afbeeldingen
van de fraaie aquarellen opgenomen die Ver
Huell maakte. Daarbij dient te worden aan
getekend dat hij een betere landschap- dan
portretschilder was
Verrassing
Helemaal aan het einde van het boek wacht
de lezer nog een verrassing. Chris van Fraas
sen schreef nog een monografie waarin hij
Ver Huell in zijn tijd plaatst. Aangezien het
boek al 701 pagina's telt, was het nauwelijks
een optie om ook nog eens de monografie
van ruim 400 pagina's in druk aan het boek
toe te voegen. Daarom is gekozen voor een
cd-rom waarin de monografie als pdf-be-
stand is opgenomen. Wie dat bestand toch
uitprint, heeft dus eigenlijk twee boeken
voor de prijs van één... De monografie bevat
allerlei waardevolle informatie waardoor het
boek nog beter te begrijpen is.
Het zal duidelijk zijn dat het hier geen publi
catie betreft die zomaar in een keer zal wor
den gelezen. Wie er echter de moeite voor
neemt, wordt beloond met een fascinerende
blik op een roerige periode van het Neder
landse gezag in de archipel aan het begin
van de negentiende eeuw.
Moesson #10 April.indd 8
24-03-2009 15:57:52
Herinnering
en aquarellen
aan een reis naar
van Maurits Ver Huell, 1815-1819
