Marscha!
Het Indische ras
Lex Bloem overleden
WK Amsterdam
Op 8 april is in Soesterberg op 87-jarige leeftijd Lex
Bloem overleden. Enkele dagen later vond in Amers
foort de drukbezochte uitvaartplechtigheid plaats: een
mooie plechtigheid, met prachtige, ingetogen muziek,
en ontroerende toespraken van een ontroostbare fami
lie. Op een scherm waren voortdurend beelden te zien
van de overledene in alle fasen van zijn lange leven.
Lex Bloem was een overlevende van de ramp met de
Junyo Maru op 18 september 1944, waarbij 5.620 opva
renden verdronken. In haar boeken, maar vooral in haar
documentaire Het land van mijn ouders (1983) heeft
dochter Marion een kwart eeuw geleden een liefdevol
portret van haar vader gemaakt. Vrijwel voor het eerst
vertelde een Indische vader zijn verhaal en zagen we
hem in beeld, gewoon zoals hij was: plichtsgetrouw
en gracieus, kwetsbaar en strijdbaar, charismatisch en
vriendelijk, sterk en lenig, trots en altoos relativerend.
De uitvaart van Lex Bloem was in zekere zin dan ook
een laatste eerbewijs aan zijn generatie: de generatie
die op volwassen leeftijd naar Nederland kwam en die,
op het breukvlak van een traumatisch verleden en een
onbekende toekomst, een nieuw bestaan opbouwde
voor haar kinderen en kleinkinderen.
Op 6 en 7 juni wordt voor de 9e keer het tweedaagse
multi-culturele voetbaltoernooi WK Amsterdam gehou
den. Vorig jaar won in de vrouwencompetitie het team
Indonesia, waarin vrouwen met Molukse, Indische en
peranakan-Chinese roots speelden. Ook dit jaar is er weer
een sterk team Indonesia samengesteld met topspeel-
sters als Donna Morwarin en Lesley Landweer - beide FC
Utrecht - en Carmen Manduapessy van sc Heerenveen en
Oranje onder 19. Hopelijk slepen ze de beker ook dit jaar
wppr hinnen!
Het WK Amsterdam vindt plaats op
Sportpark Middenmeer in Stads-
I deel Oost/Watergraafsmeer op
6 en 7 iuni 2000.
'Ik ben dus joods', zei hij en hij nam een hap van de
pizza hawaï die we samen deelden. Het was onze eerste
date. We waren vijftien en ons idee van romantiek was
blijkbaar nogal prematuur, want we waren in een Pizza
Hut beland.
'Oh', zei ik. 'Interessant. Waar geloof je dan ook alweer
precies in?'
'Geloof? Nergens in. We zijn atheïst. Ik bedoel dat ik van
het joodse ras ben, weet je wel? Wij vieren Pesach en zo.'
'Oh ja.' Ik vond het nogal ingewikkeld. Ik was dan ook
vooral gefixeerd op de vraag of we nog zouden zoenen
deze avond.
'Wat ben jij?'
Ik dacht na. 'Humanist', zei ik toen maar.
'Humanist? Wat is dat nou weer?' Mijn joodse date ver
slikte zich bijna in een stukje ananas. Het kan ook ham
geweest zijn.
Ik mompelde snel iets van 'de mens de maat', wat ik thuis
op een poster had zien staan. Hij leek het niet te horen.
'Je bent toch ook gewoon Indisch?'
Dat is waar ook, dacht ik toen. Er braken verwarrende
tijden aan. Ik mocht alle joodse feestdagen meevieren.
Feestdagen, waar ze niet echt in geloofden, maar die
traditie waren. Het was erg gezellig. Ook sprak mijn
vriendje geen Hebreeuws, maar hij gebruikte wel continu
Hebreeuwse uitdrukkingen. Het gaf hem iets extra's
waardoor ik me extra saai ging voelen. Om daar iets
aan te doen nam ik lesjes Maleis bij oma. Ze sloeg steil
achterover van deze plotselinge interesse, maar voortaan
als hij 'lailatov' zei, zei ik wel mooi 'selamat tidur' en ik sliep
stukken beter nu mijn gevoel van eigenwaarde weer terug was. Maar
helemaal gelijkwaardig werd het niet. Het dieptepunt kwam tij
dens onze eerste vakantie samen, een vakantie naar Polen, waarbij
een uitje naar Auschwitz niet mocht ontbreken. Aangedaan na een
bezoek aan de barak waar duizenden kubieke meters mensenhaar
opgeslagen lag, pakte ik de hand van mijn vriend. 'Toch is dit voor mij
nog aangrijpender dan voor jou', zei hij plotseling. 'Dit gaat over
joden. Het had het haar van mij en mijn familie kunnen zijn.'
Ik was met stomheid geslagen. Uiteraard ging het hier over joden,
maar bij mijn weten zijn dat gewoon mensen en daar was ik er
toch ook een van? Mocht ik niet verdrietig zijn? Hij plaatste mij
met die opmerking in een andere groep die minder rechten had
(het recht om net zo verdrietig te zijn).
'Shalom', zei hij.
'Tabee', zei ik en ik besloot mezelf nooit extra rechten toe te ken
nen op basis van mijn ras of mijn (on-)geloof.
Marscha Holman is 26 en gaat iedere maand op zoek naar het
Indische - of toch niet - in zichzelf en anderen.
mei 2009 11
Mnocscsnn JH 1 Mei inrlrl 1 1
OA.f\A.r\Q 17
