Ardy Strüwer(i939),
de tijger van Batavia
door Frans Leidelmeijer
Frans Leidelmeijer
bespreekt iedere maand een
kunstobject dat ontstaan is
uit Europese en Indische
kruisbestuiving.
Ardy Strüwer is wereldberoemd
in Zweden, waar hij ter gelegen
heid van zijn 70ste verjaardag
geëerd wordt met een grote
overzichtstentoonstelling. In Ne
derland is hij slechts in beperkte
kring bekend, dat komt mede
omdat hij in 1962 naar Zweden
vertrok. Weg uit het saaie Den
Haag, op zoek naar avontuur en
mooie, blonde vrouwen.
grond, waardoor zijn werk een eigen karakter
zou krijgen. In deze kleurrijke schilderijen
verschijnen nu wajang kulit figuren en lom
boks in combinatie met vrouwelijke naakten
en een enkele fallus. De schilderijen hebben
een surrealistisch karakter. De gezichten van
de vrouwen worden versierd met pauwen
veren, waardoor ze iets dierlijks krijgen. De
pauwenveren zijn een ode aan de vrouwe
lijke schoonheid. De gezichten in profiel
met de typische oogvorm zijn afgeleid van
wajang kulit figuren. Ook past hij vaak sier
lijke lijnen toe. De inspiratie op wajangfigu
ren en het gebruik van sierlijke lijnen zagen
we overigens al eerder in het werk van een
andere Indoschilder rond 1900, Jan Toorop.
Naast schilder is Ardy ook actief als glasont
werper voor onder andere de Zweedse firma
Johanfors.
Toch, na een tijd, benauwen de lange,
donkere Zweedse winters Ardy en in 1990
zoekt hij het licht en de warmte op van het
artiestendorp St. Paul de Vence in Zuid-Frank
rijk. Ardy woont nu alweer een tijdje in een
klein plaatsje nabij Parijs. Ardy zei ooit in een
interview over zichzelf en zijn werk: 'Ik ben
een Indische jongen, ik kom uit een warm
land met mooie kleuren. Ik vind het leuk om
oogjes te strelen en mensen in een sensuele
stemming te brengen.' O
De bijnaam, de tijger van Batavia, kreeg
Ardy in Den Haag, waar hij in de jaren '50 als
voetballer actief is. Daar woonde deze oud-
Bataviaan in Moerwijk, een nieuwbouwwijk
waar veel Indo's flats kregen toegewezen.
Ikzelf woonde in Morgenstond, ook zo'n
nieuwbouwwijk grenzend aan de Moerwijk.
We kwamen elkaar wel eens tegen in de
buurt of in bus 5 die ons naar het centrum
vervoerde. We kenden elkaar oppervlakkig,
maar als Indische jongens onder elkaar,
zeiden we elkaar gedag en maakten we een
praatje. Zo ging dat in die jaren.
In Den Haag bezoekt hij de Koninklijke Aca
demie. Hier vormt leermeester Paul Citroen
hem en hij leert Ardy
wat goed schilderen
inhoudt. Ardy vervol
maakt zijn opleiding
op de afdeling gra
fische kunst van de
Koninklijke Kunstaca
demie in Stockholm.
In zijn beginjaren
maakt hij schilde
rijen in de abstract/
expressionistische
stijl van de Cobra.
Bij toeval wordt zijn
komische talent voor
de televisie ontdekt. Hij maakt absurdistische
programma's a la Monty Python en wordt
hiermee heel bekend in Zweden. In zijn eigen
tv-programma ontvangt hij onder anderen
de Beatles en Claudia Cardinale. Een paar van
deze programma's worden zelfs ingezonden
naar het Televisiefestival in Montreux. Wan
neer hij merkt dat kunstcritici door zijn tv-
succes zijn kunst niet meer au sérieux nemen,
houdt hij ermee op.
Zijn schilderstijl ondergaat ondertussen
een verandering, dankzij de adviezen van de
beroemde Oostenrijkse schilder en architect
Friederich Hundertwasser. Die adviseert hem
inspiratie te zoeken bij zijn Indische achter-
juli 2009 17
Moesson #1 Juli 2009 PIM.indd 17 7®+ 23-06-09 17:11