column Vilan in koempoeland
Fiets
Werkgroep Reünie Pension
Indische Nederlanders
Arnhem/Nijmegen
Wie wil dat Vilan op koempoelan-bezoek komt, kan een uitnodiging
sturen naar Moesson, Postbus 2074, 3800 CB in Amersfoort, met op
de linkerbovenhoek 'Vilan op bezoek'. Een e-mail sturen mag ook:
redactie@moesson.com Vilan maakt dan een selectie.
V* in fomfoelvid
Iedere maand gaat Vilan van de Loo op
bezoek bij een bijzondere Indische vereni
ging of koempoelan. Afgelopen maand
bezocht ze de Reünie Pension Indische
Nederlanders in Nijmegen.
Ver weg in de buitengewesten van Nijme
gen staat de voetbalkantine van Trajanus. Er
hangen vlaggetjes, er staan bekers, het bier is
goedkoop en die middag is de kantine gevuld
met oud-bewoners uit contractpensions.
In de kantine ruikt het naar Indisch eten,
maar dit is beslist een andere geur dan die
ik ken van de cateringbedrijfjes. Deze geur
is rijker. Hoe kan dat? 'Wij maken alles zelf',
zegt Trees Tillemans-Deuning tevreden, 'mijn
halve keuken staat hier.' Ik zie veel pannen
staan en vermoed dat er vele dagen lang
werk is verzet. 'Dat is de andere kant van het
verhaal', verzucht Trees, 'en daar heb je dan
de reden waarom voor mij deze vijfde reünie
ook de laatste is geweest. Ik organiseer het
niet meer. Genoeg is genoeg.'
Herenhuis
Trees is de leading lady van de organisatie
die de reünie organiseert, dat mag best
gezegd worden, ze is de motor ervan. En de
initiatiefneemster. Zelf heeft ze in Pension
Beatrix gewoond, aan de Berg en Dalse weg
nummer 60. 'Een groot herenhuis', vertelt
ze, 'van wel vier verdiepingen. We woonden
er in 1966 en 1967. Ons gezin bestond uit 7
personen, en we hadden twee kamers om in
te wonen, eten, slapen, alles.' Ik stel de ver
schrikkelijke vraag, of de pensionhouder rijk
aan zijn gasten is geworden. Zonder aarzelen
zegt Trees: 'Ja, natuurlijk! Anders was hij in
dat grote huis toch wel een hotel begonnen,
aan ons viel nu eenmaal meer te verdienen.'
Ze voegt eraan toe: 'Zijn twee zoons zijn hier
ook. Ze zeggen niet zo veel over die tijd. Maar
als we om een prijs voor de loterij vragen,
dan geven ze iets. Nee, wij voelen geen
wrok.' Ik kijk naar de twee zoons, ze zitten als
welgedane Hollandse mannen aan tafel met
een vol bord voor hun neus. Was het eten in
Pension Beatrix ook zo royaal als hier? Trees:
'Vervelend was het menu, de hele tijd dat
wij in het pension zaten was het elke week
hetzelfde. Het veranderde nooit. Woensdag
gehaktdag, vrijdag vis, maandag kip. Op het
laatst mochten de vrouwen zelf koken, maar
dat mocht vanwege het brandgevaar niet op
de kamers. Het moest op de gang.'
Voorzover Trees weet is dit de enige reünie
van contractpensions in Nederland. Het was
een hele klus om alle adressen te achterha
len. Computeren doet ze niet, dus het was
eindeloos adressen opzoeken in de telefoon
boeken op het postkantoor, en natuurlijk via-
via vragen. Nu heeft ze 300 tot 350 adressen.
Waarom eigenlijk? 'We zagen elkaar alleen
bij bruiloften en begrafenissen. Dan kun je
niet echt praten over toen. De eerste reünie
was enorm leuk. Je hebt onder elkaar een
goede vriendschap opgebouwd, want je had
met hetzelfde te maken. Je hielp elkaar om
aan te passen. Mijn vader gaf twee, drie keer
per week Nederlandse les in het pension.'
Dan praten we nog een tijdje over het
moeten terugbetalen van het 'voorschot'
dat de Nederlandse regering verstrekte. Echt
begrijpen blijft moeilijk: 'Wij waren toch
gewoon Nederlanders?' Trees rekent voor om
welke bedragen het ging: 'Toen ik begon te
verdienen moest ik 300 gulden terugbetalen,
mijn salaris was 700 gulden. Alles werd in
gehouden, geld voor inwoning, eten, kleding,
alles. Soms ben ik daar nog boos over.'
Maar vandaag is het feest. De vijfde reünie,
de band speelt, de hoofdprijs van de loterij is
een luxe fiets (nee, niet van de pensionzoons)
en het eten is en blijft verrukkelijk. De cere
moniemeester komt zeggen dat iedereen
gerust nog een keer kan eten, er is genoeg.
Die aansporing geeft precies de sfeer weer
van deze uitzonderlijke reünie: gastvrij en
royaal, genoeg voor iedereen, ook voor zoons-
van. Het is beregezellig en volgende maand
ga ik weer naar een koempoelan.
Aanwezig: circa 200, ook aanhang en nazaten
Activiteiten: reünie
Website: geen
Convocaat: geen
Contact: secretariaat Trees Tillemans-Deuning
Tel: 024 - 377 14 27
10 Moesson
Moesson #2 Aug 2009.indd 10
29-07-09 10:49
