voorpublicatie
'Ik vertrok als sleutel en
kwam terug als blikopener.
Ik haatte mijn huis en mijn
gezin. En haatte mezelf
daarom'
Pasar Buk
Utrecht
Maar laten we het over jouw schrijven
hebben. Natuurlijk kun je op een bepaalde
manier trainen. In die vier jaar tussen mijn
eerste gedichten en mijn eerste echte
gedicht heb ik mijn favoriete dichters dui
zenden keren gelezen, hun gedichten uit
mijn hoofd geleerd, in een poging een zeker
geheim denkritme te ontraadselen. Nooit
om te imiteren! Wat ik in feite aan het doen
was (zoals ik later ontdekte) was proberen
mijn eigen ritme te vinden 'zonder het echt
te proberen'. Het moest op een dag hele
maal vanzelf komen. En dat gebeurde. Het is
hetzelfde als toen jij Rembrandt kopieerde.
Natuurlijk probeer je hem niet te imiteren
of te kopiëren. Dat zou je niet willen. En na
tuurlijk probeer je niet zijn techniek te stelen.
Maar door in voetstappen te treden en heel
nauwgezet en precies zijn handbewegingen
te volgen vind je misschien je eigen stijl. Veel
schilders deden en doen het zo. De bekendste
schilder van Indonesië was ook een kopiist
van Rembrandt. En op een dag 'gooide' hij
plotseling een inkttekening van zichzelf op
papier en het leek verbijsterend op een 'echte
Rembrandt', maar het was zijn eigen gezicht
(het was een zelfportret). Ik heb die tekening
gezien en ik vind nog steeds dat het een
van de mooiste dingen is die ik ooit gezien
heb. Maar het was ook Basuki's laatste
'Rembrandt-tekening'. Die dag ontdekte hij
zichzelf en schilderde hij alleen nog volstrekt
als zichzelf.
Weet je, Tijn, de Mens is Gods grootste uitvin
ding: zijn mogelijkheden zijn onbeperkt; zijn
geestkracht kan bergen verzetten. Maar in de
moderne tijd leert de mens een boel handige
trucs om zijn brood te verdienen. Hij is het
aapje van de orgelman. Hij kan op zijn hoofd
staan, kleren dragen, met een lepel eten. En
hij krijgt pinda's. De aap die meer kunstjes
kan doen, met een bal spelen, koorddansen,
krijgt bananen. Maar elke stadsaap legt het
af tegen de oerwoudaap: zijn acrobatiek in
de bomen, zijn sluwe ontsnapping aan de
panter, zijn vermogen om elke dag weer eten
te vinden waar de mens niets vindt. Deze
oerwoudaap zorgt ook voor de voortplanting
van apensoorten door de geschiedenis heen.
De aap overleeft rampen. Hij heeft geen LSD
nodig voor een ruimer leven, want zijn echte
leven is een ruimer leven.
Als je apen bestudeert zoals ik deed in de
oerwouden van Zuid-Sumatra, ontdek je
al snel een basiskwaliteit: de nauwgezette
techniek en de perfectie van elke beweging.
Een aap is nooit onhandig. Want onhandig
heid betekent de dood. Als de tijger onder
hem loopt, moet hij door de boomtoppen
rennen zonder ooit mis te grijpen. De tijger
loopt gewoon door en brult niet. Hij loopt
alleen maar. Te wachten tot angst een van
de apen overvalt. Als de angst komt, wordt
zijn precisie minder, hij valt en sterft. Alleen
de aap met de perfecte perfectie (ja, dat is
het!) kent geen angst. Want perfectie is een
veiligheidstechniek geworden. Jij bent niet
perfect. Je brieven staan vol fouten en dat
kan je niets schelen: papa begrijpt het wel.
Ik begrijp het inderdaad, maar ik keur het
niet goed, voor je eigen bestwil. Als je kijkt
naar mijn werk dat naar de drukker gaat, als
je mijn brieven leest, zul je zien dat ik zelden
fouten maak of fouten niet verbeter. Niet om
jou of de drukker een plezier te doen, maar
om mijzelf te oefenen in altijd het beste te
doen. Het wordt een gewoonte, en een grote
kracht. Het zorgt er ook voor dat ik helder
en foutloos denk. En navenant handel. Je
zou het Den Haag van nu moeten kennen.
Mensen zeggen vreselijke dingen over me.
Ik word omgeven door laster en smerigheid
(want lage mensen haten hoge mensen
altijd), maar ik ga mijn eigen weg zonder
angst, met rechte rug en ik kijk iedereen in
de ogen. Ik win.
Dad
Schrijven met je vuisten,
brieven van Tjalie Robinson
Bezorgd en ingeleid door Wim Willems
Prometheus: 342 pagina's (gebonden)
ISBN: 978 90 446 11977
Prijs: 35,-
Verschijnt half augustus
ADVERTENTIES
KM
DE INDISCHE INTERNETKRANT
I C M O N L I N E - De Online Indische Internetkrant - Weeknummer 34: 22 augustus 2009
ICM Online ICM Forum ICM Entertainment Archief Indisch Platform Indonesie Overige
ICM komt op 10 augustus met een persbericht uit specifiek voor de fans van Andy Tielman.
Volg daarom vanaf 10/8 alle ICM-berichten op WWW.ICM-ONLINE.nl
12 september 13.00 - \J.Q-
In de lounge en de tuin van Museum Maluku
wordt voor de 4e keer een Pasar Buku gehouden.
U ontmoet er ndischi en Molukse auteurs,
die hun boeken aanbieden. Er is een vertelsessie
waarvoor speciale gasten uitgenodigd zijn.
Museum Maluku - Kruisstraat hoek Biltstraat
is te bereiken met bus 4 of 11 vanaf het station.
Toegangsprijs: 7,50 euro.
Info: www.pasarbuku-utrecht.nl
38 Moesson
Moesson #2 Aug 2009.indd 38
29-07-09 10:52