Kraters
1. Batik blousekoffie toebroek
spekkoek en een rotanstoel
kleden hem in vroeger
in dat beeld is hij heel
is er geen herinnering
die hem amputeert
"Alles is om van te leren",
doceert hij mij,
maar zelf balanceert hij
op woorden, onuitspreekbaar.
2. Hij vertelt en verkleint de afstand
tot toen, herstelt de band
met zijn jongere ik.
Zijn kleding kleurt naar uniform
en vrienden stormen de kamer in
verbeelden dagen van gevaar.
Hij staart naar hen
wil ze weer levend.
In de pauzes van zijn verhaal
woedt de oorlog het hevigst.
3. Jaren zijn een breuk in hem
hebben hem gebroken zoals
anderen braken.
"Maar ik ben weer gelijmd", grapt hij
en daarom zwijgt hij over scherven
laat bommen, bloed, prikkeldraad
omheiningen voor wat ze zijn
verhult ze met wit.
Oorlog is voort mij die lege regels
vullen.
4. Ook in dit gesprek vallen gaten
het zijn kraters van een ander
leven dat als een clusterbom
is ingeslagen
en daarna niets
alleen nog daarvoor.
Weer loopt de geschiedenis
niet door
stopt op dezelfde dag
vandaag, als gisteren en vorige
week
dezelfde datum, hetzelfde moment
hij mijdt de inslag
van de bom
en begint opnieuw
met het waarom
is hij bang?
Ons gesprek is een lus
waarin hij blijft hangen.
Samengesteld door Bert Paasman en Peter van Zonneveld
Klara Smeets, dichteres van de derde generatie, heeft ter gelegenheid van
de herdenking van de Japanse capitulatie op 15 augustus 2007 veertien
gedichten gemaakt en voorgedragen. De Tweede Wereldoorlog in Indië/Azië
en de gevolgen ervan staan centraal. In het gedicht 'kraters' (lees: bomkraters)
interviewt de dichter als het ware een oorlogsveteraan, die getraumatiseerd
is door de oorlog. Zijn levensgeschiedenis is erdoor stil blijven staan.
Deze herdenkingsgedichten zijn uitgegeven op losse kaarten in een fraai
geïllustreerd mapje, getiteld Niets is meer zoals het was (2007).
augustus 2009 39
Moesson #2 Aua 2009.indd 39 29-07-09 10:52