O portret
handen, dat een familielid in Amerika over
haar had geschreven. Het staat in zijn geheel
op de website www.andakerkhoven.nl Het
doel van de website, is dat Anda's verhaal
bekend wordt bij een breder publiek. Ieder
een kent Hannie Schaft en Gerrit van der
Veen, maar naar Anda Kerkhoven is nog geen
straat vernoemd.'
Ik zoek systemen, die de gelijke rechten voor
allen waarborgen, maar men lacht mij uit en
noemt dat 'Utopieën'. Ik zie de mensen werken
aan hun eigen ondergang en tracht ze over te
halen tot dienstweigering, staking en ander
lijdelijk verzet tegen de oorlog en onderdruk
king. Maar de meerderheid is traag en bang,
bang, het weinige te verliezen dat zij menen
te bezitten. De meesten schijnen zeer tevreden
met hun helse bestaan.
(Uit een door Anda geschreven vlugschrift,
dat zij zelf verspreidde tijdens de oorlog)
56 Moesson
'Melisande Tatiana Marie, kortweg Anda,
is geboren in St. Cloud bij Parijs op 10 april
1919,' vervolgt Vincent. 'Terug in Indië
ontpopte zij zich tot een bijzonder kind: in
telligent, introvert en vol van idealen en prin
cipes. Ze was overtuigd vegetariër, pacifist en
had daarom onmin met haar broer Joan die
een fervent jager was. Om de medemens te
kunnen helpen, ging Anda naar de Medische
Hogeschool in Batavia. Maar ze wilde niet
in kikkers snijden, ze was tegen vivisectie. In
Groningen kon zij haar studie voortzetten,
zonder dat zij in beesten hoefde te snijden.
Ze vond een kamer boven een fietsenwinkel
in de Oude Kijk in 't Jatstraat 20. Daar schreef
ze, nauwelijks twintig jaar oud, kritische
artikelen voor een lokaal studentenblad over
allerlei onderwerpen, veelal politiek gericht,
ook tegenhet fascisme. Ikbezit eenbriefdie
zij heeft geschrevenaande oudersvaneen
vriend die jong is verongelukt. Toen ik die een
J Anda (links) met haar broertjes Rudolph
en Sascha (officieelMerlin Alexis)
paar jaar geleden in handen kreeg... Ik word
er nog koud van als ik lees wat voor mooie,
troostende woorden zij schrijft. Anda ten
voeten uit.'
Het gaat niet om de lengte van het leven,
maar het gaat om de diepte.
(Anda Kerkhoven in een brief aan de familie
Renkema)
'Omdat zij erg donker was, viel zij op in Gro
ningen en was kennelijk een geliefd model
voor jonge kunstenaars als Johan Dijkstra en
Bas Galis. Ook een beetje links, socialistisch,
dat trok meteen. Anda was oersterk, een
sportieve wandelaar, die veertig kilometer
kon lopen aan een stuk, ze kon goed zwem
men, ze had een groot uithoudingsvermo-
Moesson #2 Aug 2009.indd 56
29-07-09 10:55
