'Voor de armlastige boertjes in
Aceh is het verbouwen van wiet-
planten een lucratief alternatief
voor rijst, bananen of cacao'
indonesië
Poten branden
JÉ
Ook het Knil gebruikte in Atjeh olifanten.
Lees de serie 'Olifanten in het leger op
Atjeh' in Tong Tong van 1 februari 1971 nog
eens na in onze gedigitaliseerde jaargan
gen op www.moesson.com
komen uit de dorpen hier. We rekruteren
dorpelingen om ranger te worden en we
leren ze hoe je met olifanten moet omgaan',
vertelt Fahmi. De rangers patrouilleren met
de kudde getemde olifanten door de bossen.
Deze patrouilles moeten de kuddes wilde oli
fanten in toom houden, zodat ze niet afdalen
naar de akkers van boeren. Want de afgelo
pen jaren ontstond een ware oorlog tussen
de wilde olifanten en doodsbange dorpelin
gen in de bergstreken van Aceh Besar.
'Vroeger hielpen olifanten de rebellen van
GAM, die zich hoog in de bergen verschuil
den. Ze hadden als het ware een verstand
houding', vertelt Fahmi. Maar de GAM-rebel-
len maakten volgens Fahmi een grote fout.
Ze lieten na om goed afscheid te nemen van
de wilde olifanten. Op zoek naar hun oude
mensenvrienden daalden de olifanten uit de
bergen en liepen de dorpen in. Ze misten hun
oude kameraden. Dit vormde het begin van
de conflicten tussen dorpsgemeenschappen
en groepen olifanten. Het goede geheugen
van olifanten speelde een sleutelrol bij deze
bloedige burenruzies. Waar tien jaar geleden
een olifantenpad lag, verbouwt een boer nu
zijn planten. De nietsvermoedende olifant
eet tijdens zijn wandeling de akkers leeg. Als
bescherming steken boeren vlijmscherpe
bamboepijlen in de grond. De wilde olifanten
kunnen hierdoor zware verwondingen oplo
pen. 'En een angstige, verwonde olifant kan
eenvoudig dorpshuizen en hun bewoners
vermorzelen', bevestigt Fahmi.
Een van de instructeurs ondervond aan den
lijven hoe sterk een olifant was, toen zijn
getemde dier deelnam aan een parade in
Banda Atjeh. 'Door de hitte en dorst werd
mijn olifant boos. Het asfalt werd bloedheet
door de zon, en hij brandde zijn poten. Hij
heeft toen een groot deel van de stad door
gerend. Het publiek was doodsbang en ik zat
erbovenop!', lacht de dertigjarige instructeur
Hassan. De televisiebeelden gingen heel
Indonesië door, en het verhaal van Hassan
en zijn olifant is nog steeds befaamd (of be
rucht) in Aceh. Pas toen de olifant zijn kudde
terugvond, bedaarde het grote dier. Hassan
Fahmi leidt in het dorpje Sara Deu een
Conflict Response Unit (CRU) die con
flicten tussen wilde olifanten en dorpen
moet voorkomen.
is blij dat hij het overleefd heeft. Maar niet
iedereen heeft dit geluk. In mei werd in Zuid-
Sumatra een oppasser doodgedrukt door zijn
eigen olifant.
Dan is het grote moment eindelijk aangeko
men. De reusachtige grijze olifant met zijn
dikke huid hurkt naar beneden. Met een been
ga ik op zijn reusachtige poot staan, en trek
mezelf omhoog. Twee minuten later zit ik op
de olifant met gerafelde oren. Ik probeer me
vast te houden aan het touw dat de olifant
om zijn enorme nek draagt. Gelukkig loopt
hij niet zo snel, anders lag ik al op de grond.
Maar het grote dier gedraagt zich rustig.
Statig en doodstil hobbelen we het bos door.
En even waan ik me een machtig sultan in
het oude Aceh.
Twee uur later scheuren we op dezelfde kust
weg terug naar Banda Aceh. De drie reizigers
zitten vermoeid, maar tevreden in de auto.
Het begint te schemeren. Dan slingert de
auto plotseling wild op een weg vol scherpe
steentjes. Teuku springt uit de wagen. En zijn
wilde blik bevestigt mijn angstige vermoe
den: 'Ban pecah, boss!' O
september 2009 25
Moesson #3 september 2009.indd 25
26-08-09 09:31
