column Vilan in koempoeland
Stichting Sakura
Wie wil dat Vilan op koempoelan-bezoek komt, kan een uitnodiging
sturen naar Moesson, Postbus 2074, 3800 CB in Amersfoort, met op
de linkerbovenhoek 'Vilan op bezoek'. Een e-mail sturen mag ook:
redactie@moesson.com Vilan maakt dan een selectie.
V* in fomfoelvid
Iedere maand gaat Vilan van de Loo op
bezoek bij een bijzondere Indische vereni
ging of koempoelan. Afgelopen maand
bezocht ze een bijeenkomst van stichting
Sakura.
Die zaterdagmiddag ben ik in Spijkenisse,
waar de stichting Sakura een bijzondere
bijeenkomst heeft. Een terugblik op de reizen
naar Japan is aangekondigd. Japan, dat is
voor de leden het land waar hun vader is
geboren. Moeder, vader, oorlog, dat is het
verhaal in drie woorden. Eigenlijk is het veel
langer. Ik zal die middag ademloos luisteren
en Indische gezichten zien met Japanse ogen.
Schaamte
'Vooral toen we pas bestonden, hebben we
veel zoekacties in Japan gedaan. Door ons
netwerk daar vonden we veel vaders en
familieleden terug', vertelt Claudine Meijer,
secretaris van de stichting. Zelf heeft ze
haar vader nooit ontmoet, een foto bezit ze
evenmin: 'Ik ken alleen zijn naam.' De situatie
van Claudine staat niet op zich. Voorzitter
Richard Volckmann schat dat er ongeveer
tweeduizend 'lotgenoten' in Nederland zijn:
'Er is vaak schaamte, want in de Indische
gemeenschap ben je een kind van de vijand.
Van de tweeduizend zijn er ongeveer vijftig
lid.' Die leden koesteren de stichting, die
sinds 1995 een open oor en hart biedt aan
deze lotgenoten.
De oorlog is voorbij en toch niet, denk ik
als ik luister naar de levensverhalen. Al zijn
de kinderen van toen nu zestigplussers, ze
zijn nog altijd een beetje (of meer) het kind
dat ze waren. Een kind dat het eenvoudige
verlangen heeft van moeder en vader te hou
den. Alleen ligt dat hier gecompliceerd. Door
de afkomst van de vader maar ook, vertelt
Claudine: 'Soms heb je een lieve pleegvader
gehad met een oorlogsverleden, die wilde
je niet kwetsen door naar je Japanse vader
te vragen. Die opvoedvader kan echt lief zijn
geweest, maar ook een eigen trauma aan
zijn kamptijd hebben overgehouden. Er zijn
opvoedvaders die dat op ons afreageerden,
omdat we een Japans gezicht hadden.' Van
wie mag je dan ongestraft houden, vraag ik
me af.
Japanreizen
Goed, zijn zoals je bent, is het laatste dat hier
vanzelfsprekend is, begrijp ik. Of een familie
hebben waar je thuishoort. Het lijkt me zo'n
levensrecht. Maar waar zijn deze kinderen
thuis? Nederland vindt het verschil tussen
Indisch en Indonesisch al héél moeilijk. De
Indische gemeenschap accepteert gemak
kelijker 'Jappenhaat' dan een Japanse vader.
Richard: 'Leden zeiden vroeger dat ze Chinees
bloed hadden, vanwege hun uiterlijk. Dat
kon wel.' In het Indisch Platform zat Claudine
naast bestuursleden van de Stichting Ja
panse Ereschulden aan tafel. Dat ging, maar
op persoonlijk niveau is het anders. Ik hoor
een man vertellen dat hij vijftien jaar was
toen hij hoorde dat zijn vader Japans was: 'Ik
wist meteen dat het een geheim was.' Zijn de
'kinderen' dan thuis in Japan? Wel en niet. De
ontvangst door de Japanse vader of de fami
lie kan hartelijk zijn, dan mag je erbij horen.
Een man zegt trots dat een familielid vond
dat hij zo op hun vader leek. Maar de Japanse
familie kan ook elk contact weigeren en dan
mag je wéér niet zijn zoals je bent.
Het zijn lastige onderwerpen voor een zater
dagmiddag, al zijn er ook veel foto's te zien
van de Japanreizen en is er ruimte voor, nou,
gewone gezelligheid. Veel eten is er ook.
Kinderen
De 'kinderen' worden ouder en de Japanse
vaders ook. Velen zijn overleden. Een graf be
zoeken kan troost bieden, maar, zegt Richard:
'We richten ons op de toekomst. Daar betrek
ken we ook onze kinderen in, want die had
den een ouder die naar een eigen identiteit
zocht.' Dan gaat het groepsgesprek verder en
komen er weer nieuwe verhalen over vaders,
moeders en 'kinderen' die naar Japan gingen.
Ik sluip weg, en volgende maand ga ik weer
naar een koempoelan.
Opgericht: 1995
Aanwezig: circa 25 leden
Activiteiten: regionale bijeenkomsten,
themadagen, jaarlijks barbequefeest,
zoekacties in Japan, reizen naar Japan. Op
16 januari nieuwjaarsreceptie, op 13 maart
viering 15 jarig bestaan.
Website: www.stichting-sakura.nl
Periodiek: twee keer per jaar Sakura
Bulletin
Contact: voorzitter Richard Volckmann,
tel.: 06 - 53 77 95 06, secretariaat Clau
dine Meijer, tel.: 0181 - 697 663 of info@
stichting-sakura.nl
10 Moesson
Moesson #6 december 2009.indd 10
25-11-09 15:51
