tj^ 14m 1 l i I m^ÈÊwï
De stap van Manado in Noord-Sulawesi naar Sidangoli
op Halmahera is in afstand en reistijd kort. De oost
kust van Noord-Sulawesi ligt hemelsbreed slechts 200
kilometer van de westkust van Halmahera. Maar in
termen van ongerepte natuur verschillen Noord-Sula-
wesi en Halmahera als dag en nacht.
DOOR MARC ARGELOO
FOTO RIZA MARLON
paradijsvogelparadijs
Waar de groene aanschijn van het noorden van Sulawesi voorna
melijk wordt bepaald door kruidnagel- en kokosnootplantages, is
het groen van Halmahera nog grotendeels regenwoud. Een vijftig
minuten durende vlucht met vliegmaatschappij Wings (een gerust
stellende naam) verbindt Manado met Ternate.
Wallace
Het is de plek waar Alfred Russel Wallace in februari 1858 een brief
aan Charles Darwin stuurde waarin hij - vooruitlopend op de wereld
beroemde evolutietheorie van Darwin - een vergelijkbare theorie be
schreef. Op grond van deze uitgebreide brief wordt Wallace en niet Dar
win door velen als de grondlegger gezien van de evolutietheorie. Zijn
bijna acht jaar durende ontdekkingsreis door de archipel, vastgelegd
in het boek The Malay Archipelago, vormt tot op de dag van vandaag
een belangrijke informatie- en inspiratiebron voor natuurliefhebbers,
reizigers en wetenschappers. Als eerbetoon is in december 2008 het
initiatief genomen tot het maken een gedenksteen, het vernoemen
van een straat naar Wallace, het nabouwen van zijn huis en het ontwik
kelen van een 'biodiversiteit observatorium' op Ternate.
Lokale gemeenschappen
Burung Indonesia treedt nu in de voetsporen van Wallace. Van Ter
nate is het 30 minuten varen per speedboot naar de westkust van het
centrale deel van Halmahera. Wallace overbrugde de smalle zeestraat
roeiend naar het dorp Sidangoli met een bemanning van enkele
Papoea-slaven. Iets ten zuiden van dit dorp, in Sofifi, ligt het nieuwe
hoofdkantoor van het nationalepark Aketajawe-Lolobata, het 'thuis'
van onder andere Wallace's paradijsvogel.
Het is het eerste nationale park in de noordelijke Molukken en steun
van een organisatie als Burung Indonesia bij het beheren van dit ge
bied is van groot belang. Nikkelmijnbouw vormt een grote bedreiging
voor het voortbestaan van dit park. Burung Indonesia ontwikkelt
een nieuwe beheervorm, waarbij de rol van lokale gemeenschappen
prominent naar voren komt. Het is een voorbeeldproject voor heel In
donesië, waarmee de aantasting van het omliggende bos door de nik
kelmijnbouw en de illegale papegaaienhandel tegengegaan wordt.
Vogelbescherming Nederland heeft de start van dit project mogelijk
gemaakt. Door de Nederlandse steun in 2007 heeft Burung Indonesia
een grote subsidie ontvangen. Hiermee kan gedurende drie jaar het
beheer van dit park met het natuurbeschermingsdepartement wor
den opgezet. Een professionele aanpak van het beheer van het gebied
is daarmee gegarandeerd.
Halmahera. Foto's: Marc Argeloo
Moesson #6 december 2009.indd 30