0
'Maandelijks zijn er wedstrijden
waarin de bezitters van vogels met
de mooiste zangstem een
luxueuze auto kunnen winnen'
nagenoeg ontbreekt. Indonesië heeft een
beruchte naam gekregen op het gebied van
vogelgrieppreventie en kent het meeste aan
tal fatale vogelgriepgevallen ter wereld.
'Indonesië heeft een cash-economie, waarin
overheidsregels en richtlijnen in de dagelijk
se handel grotendeels ontbreken. We richten
ons daarom op de handelaren en proberen ze
te overtuigen gefokte vogels aan te prijzen
en te verkopen in plaats van de wilde vogels',
vertelt Fahrul.
Grote familie vogelbeschermers
'In de vogelbeschermingprojecten werken
we vooral samen met de lokale mensen en
lokale ngo's (non-gouvermentele organisa
ties). Zij kennen het gebied, de taal en hebben
de contacten binnen de gemeenschap. We
hebben onderzoekers op Flores, de Molukken
en Sulawesi', aldus Ria Saryanthi. 'Ondanks
de geografische afstand hebben alle leden
van Burung Indonesia een nauwe band met
elkaar. Toen in 1999 het bloedige, etnische
geweld uitbrak in Ambon, kon de toenmalige
organisatie razendsnel vijf Molukse mede
werkers met hun voltallige gezin naar Java
evacueren, waar ze lange tijd in Bogor woon
den. Regelmatig komen er medewerkers uit
Flores, Sumba en andere projectgebieden naar
Bogor om door te studeren in de ornithologie.
Burung Indonesia heeft 48 medewerkers van
wie er twaalf werkzaam zijn in het hoofd
kantoor in Bogor. De anderen zijn verspreid
over de gehele archipel. 'Het is cruciaal dat
er voldoende kennisoverdracht plaatsvindt.
Als ons team straks vertrekt uit een gebied,
kunnen de lokale mensen zelf verder met het
beschermen van hun natuur.'
Zelf leerde Saryanthi een groot deel van haar
vakkennis van de bekende Nederlandse orni
tholoog Bas van Balen. Hij speelt al jaren een
actieve rol in de ontwikkeling van de Indo
nesische ornithologie en vogelbescherming.
Saryanthi en Bas van Balen leverden een
belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van
de twee belangrijkste vogelgidsen, die tot op
heden tot de handwerken voor vogelkennis
in Indonesië behoren.
'Ik heb via Bas ontzettend veel praktijkkennis
opgedaan. Dat doe ik nog elke dag', vertelt
Saryanthi, terwijl ze razendsnel enkele vogels
in haar gids opzoekt. 'Bas komt al meer
dan twintig jaar in Indonesië, hij heeft hier
gewoond en gewerkt en we zien hem nog
vaak. Jonge studenten van de Universitas
Indonesia en Universitas Nasional in Jakarta
gingen één voor één mee met Bas en leerden
zo ongelooflijk veel in het veld.'
Vogelaars retourticket
Maar het zijn niet alleen Nederlandse voge
laars die naar de archipel afreizen. Sukianto
studeerde aan het International Institute for
Geo-Information Science and Earth Observa
tion (ITC) in Enschede en de Universiteit van
Groningen en is nog steeds onder de indruk
van de kennis in Nederland.
'Als student werkte ik nauw samen met Nico
van Strien voor onderzoek naar neushoorns
op Sumatra en de Javaanse neushoorn. Hij
overleed begin 2008 op 58-jarige leeftijd. Dat
was een grote schok voor mij en veel andere
Indonesische biologen. Nico was mijn mentor.'
De leerzame ervaringen met zijn Nederlandse
mentor sterkte Sukianto in het vertrouwen
om zich volledig in te zetten voor de na
tuurbescherming in Indonesië. 'De frustratie
groeide toen ik de obstakels tegenkwam in
het realiseren van speciale natuurparken om
planten en dieren te beschermen. Hierdoor
besloot ik naar Nederland te gaan om meer
te leren, maar nog belangrijker, om te praten
met mensen daar.'
Ria Saryanthi is verantwoordelijk voor de
organisatie-ontwikkeling van Burung Indo
nesia. Ze kreeg haar ornithologische kennis
van de bekende Nederlandse vogelaar Bas
van Balen.
34 Moesson
De 37-jarige Fahrul Amama was actief in een
Nederlands gefinancierd project in het afgele
gen Karakelang ten noorden van Noord-Sula-
wesi. Inmiddels doet hij onderzoek naar illegale
vogelhandel op Java: 'Tachtig procent van de 1,5
miljoen vogels bij mensen thuis op Java zijn het
resultaat van illegale vogelhandel.
Moesson #6 december 2009.indd 34
25-11-09 15:53