Om de twee weken vertrok vanuit
Lam Meulo een olifantentransport om
Geumpang te bevoorraden. Lees het
artikel 'Olifanten in het leger op Atjeh'
van 1 maart 1971 er maar eens op na via
www.moesson.com
geplast zou hebben en de daarop volgende
nacht krankzinnig werd. De grootste kracht
van de steen bestond uit het bieden van
bescherming aan ieder, die over hem waakte
en hem respecteerde. Feit is dat vanaf 1920
nagenoeg alle vanuit Geumpang gelopen
patrouilles zonder gesneuvelden en met suc
ces zijn uitgevoerd. Ook zou de steen er voor
zorgen, dat ieder die ooit terug zou willen ke
ren naar Geumpang, dat voor zijn overlijden
nog zou beleven.
Mijn vader is één van de laatste Marechaus
see-officieren geweest, die de steen pas
seerde toen hij Geumpang verliet. Hij is licha
melijk ongeschonden uit de gevechten met
de Jap en krijgsgevangenschap terugkomen
en is tijdens de uitvoering van de Politionele
Acties ook nooit gewond geraakt. Denk er
maar van, wat je wilt.
In oktober 2005 kreeg ik de gelegenheid
op zoek te gaan naar het voormalige bivak
Geumpang en dus ook naar de steen. Als
gevolg van de politiek-militaire situatie na
1946, is Geumpang niet meer bezocht door
Europeanen. Tot aan de Tsunami-ramp in
december 2003, bevond Geumpang zich mid
den in een gebied dat beheerst werd door
de Acehse vrijheids- en verzetsbeweging, de
GAM (Beweging Vrij Aceh).
De zoektocht werd met succes bekroond.
De naam van het voormalige Marechaus
seekampement was inmiddels veranderd in
Leutung, maar wijd en zijd was het bekend
dat daar zich een heilige steen bevond. Zo
vond ik de steen terug. Na 64 jaar keerde ik
gezond en veilig terug naar mijn geboorte
plek.
Tegenwoordig is de steen weer beschermd
tegen de zon door een afdak en de bewoners
van Bivak Geumpang/Leutung zijn meer dan
ooit tevoren overtuigd van zijn krachten.
den strak en stijf vol niets te hebben gezien
of gehoord tijdens hun wacht. Het kon niet
anders of er moest stille kracht in het spel
zijn. De commandant zat bepaald niet te
wachten op dit soort praatjes en gelastte de
steen opnieuw te verwijderen. Aan de op
dracht werd voldaan, maar ook de volgende
ochtend lag de steen weer op zijn oude plek.
De commandant heeft het toen maar zo
gelaten, maar de steen moest nu wel naast
de poort gelegd worden. Zo kon eenieder de
steen toch passeren en werd struikelen over
de steen onmogelijk gemaakt.
De legende vertelt verder dat de steen - om
te voorkomen, dat hij ooit weer verplaatst
zou worden - zichzelf vergroot heeft tot een
niet te tillen afmeting en gewicht. Wat met
het verplaatsen van de steen ook veranderde,
was de plaats van de post voor het geweer.
De steen moest onder het oog van de
wachtpost liggen. In Geumpang stond deze
post daarom niet - zoals overal elders ge
bruikelijk - midden voor of in de poort, maar
naast de poort, recht achter de steen naast
de alarmklok. Deze 'klok' bestond overigens
meestal uit een stuk spoorwegrail, waarte
gen met een stok of stuk ijzer geslagen voor
de gewenste signalen.
Al gauw raakte voor de steen een ander ge
bruik (adat) in zwang. De steen zou overdag
moeten worden beschermd tegen de zon
door een daaroverheen geknoopte witte
katoenen doek. En zo is de steen daar door de
jaren heen blijven liggen en bood de bezet
ting bescherming.
Boze blanke stemmen fluisterden, dat de
steen niet uit zich zelf teruggekeerd kon
zijn, maar dat het waarschijnlijker was dat
'luie dan wel onwillige marechaussees' de
steen alleen buiten de directe waarneming
van de commandant hebben gebracht, zodat
deze later in het holst van de nacht weer kon
worden teruggelegd. Verstandige blanke
stemmen prezen het inzicht van de com
mandant, die het juiste begrip kon opbren
gen voor wat er binnen zijn troep leefde en
zonder zijn gezicht te verliezen terugkwam
op zijn beslissing.
Aan de steen werden meerdere geheime
krachten toegeschreven. Het zonder respect
bejegenen van de steen zou leiden tot het
oplopen van vreemde ziektes of uitslag.
Zo deed ook het verhaal de ronde, dat een
inlands soldaat uit baldadigheid op de steen
december 2009 41
Moesson #6 december 2009.indd 41
25-11-09
