Brieven
van de lezer
k
Gemengd metselen
Sajoer Lodeh
Re: 27 december 1949
Re: 27 december 1949
Re: 27 december 1949
Met veel interesse heb ik het artikel gelezen
van de heer Evert Mutter, meester-vrijmet-
selaar van de Loge De Vriendschap. Hij zegt
daarin dat de vrijmetselarij een gezelschap
is van mannen. Ik zelf ben een vrouw en ook
meester-vrijmetselaar. Al voor de oorlog had de
Internationale Orde der Gemengde Vrijmetse
larij Le Droit Humain loges in Nederlands-Indië.
Daarnaast bestaan er ook nog het Nederlands
Verbond van Vrijmetselaren en de Nederlandse
Grootloge van de Gemengde Vrijmetselarij
(NGGV). Graag wil ik dit hier nog eens aanstip
pen, want er zijn tig mannelijke vrijmetselaren
die nog nooit van gemengde vrijmetselarij
hebben gehoord. Jammer, want gemengd
metselen is heel goed mogelijk. Wij hebben
nog veel oudere leden die in Indië lid waren. Ik
ben zelf overigens ook daar geboren, in 1936 in
Medan.
Anna Christina Hindriks, Odijk
■J
C
Als Moesson-abonnee wil ik u graag wat
vragen. Is het mogelijk om in uw database te
kijken, in welke editie het recept voorkomt van
Sajoer Lodeh? Met Kerst hebben wij met de
hele familie een rijsttafel als kerstdiner, en ie
der maakt een Indisch gerecht. Ik sta 'geboekt'
om de Sajoer Lodeh te maken. Ik dank u bij
voorbaat voor uw tijd en medewerking aan
mijn vraag.
Hilly van den Brink (via e-mail)
Naschrift redactie:
De eerste vijftig (en een halve) jaargangen zijn
voor iedereen gratis doorzoekbaar via onze site
www.moesson.com. Op 'sajoer lodeh' krijgt
u 58 hits. Op 'sajur lodeh' nog eens 16. Goed
bruikbaar is het recente recept van De La
chende Javaan op pagina 38 van het november
nummer 2006. Een andere is van 'tante D' in de
editie van 30 september 1958. Heel veel succes
met uw gerecht en hele fijne feestdagen met
de hele familie. (De redactie heeft Hilly van
den Brink overigens ruim vóór het kerstdiner
teruggemaild!)
Ik ben geboren in Batavia, voor de soeverei
niteitsoverdracht, op 14 juli 1947. Mijn vader,
Arthur Felix Justinian de Rozario, heeft vroeger
als bestuurslid van het Indo Europees Verbond
(IEV) altijd gestreden voor het wel en wee van
de Indo-Europese gemeenschap.
Vaak met succes.Toen na het
einde van de Pacific-oorlog
onafhankelijkheid dreigde voor
het nieuwe Indonesië, moesten de
Indo-Europeanen ook een kans krijgen
om daar verder te leven. [...]Als hoofdbe
stuurder van het IEV was mijn vader één van
de afgevaardigden bij de Ronde Tafel Conferen
tie. Samen met andere bestuursleden pleitte
hij voor een overgang waarbij Nederlanders
een kans kregen een bestaan op te bouwen
in een nieuw Indonesië. Echter, achteraf werd
geconstateerd dat er amper werd geluisterd
naar de afgevaardigden. Meer dan 2 maanden
voor niets overlegd. Het resultaat was dus dat
de Indo-Europeanen beter weg konden gaan.
Naar Holland dus. De stroom van repatrianten
kwam op gang. Na 1955 kwamen de mensen
die warga negara waren geworden er achter
dat zij met hun Hollandse achtergrond toch
geen kans hadden in het nieuwe Indonesië.
Toen kwam de groep spijtoptanten op gang.
Nu, zestig jaar later zijn er nog steeds mensen
die met pijn in hun hart moeten accepteren dat
ze hier hun laatste ademtocht zullen moeten
slijten.
Wil de Rozario, Burgum
27 december 1949 viel toen op een dinsdag en
was een gewone, doordeweekse dag. Ik was
toen als jong ambtenaartje werkzaam bij de
dienst Sociale Zaken van de deelstaat Pasoen-
dan te Bandoeng; het kantoor lag aan de Nari-
panweg. Voor zover ik me kan herinneren was
er bij mijn Indonesische collega's op die bewus
te dag geen uitgelatenheid te bespeuren, het
was immers een ver-van-ons-bed conferentie.
Als filatelist zou ik zeggen dat ter gelegenheid
van 27 december aanstaande, Nederland best
een postzegel mag uitgeven ter herdenking
van dit historische feit. Indonesië heeft reeds
verscheidene keren postzegels/blokken uitge
geven die met Nederland te maken hadden.
Laatst in 2008 een blok waarop onder andere
de eerste postzegel van Nederlandsch-Indië
met Koning Willem III stond afgebeeld en niet
lang daarna postzegels ter herdenking aan dat
200 jaar geleden door gouverneur-generaal
Daendels de Grote Postweg op Java werd aan
gelegd. Dat is toch sympathiek van Indonesië
als men bedenkt hoe de Grote Postweg toen
tot stand is gekomen.
Harold Charles, Maastricht
Wij logeerden in de pasanggrahan te Bedoe
goel, Bali. Mijn vader had gezegd: we gaan
een paar dagen een koude neus halen in de
bergen. Feest dus! Het was maar een uur rijden
vanuit Denpasar, waar we woonden en waar
ik naar school ging. Ik was 12 jaar en zat in de
zesde klas van de openbare, lagere school. Een
blonde, blanke Indo, die door zijn bruine klasge
noten plagerig kedjoe petot werd genoemd.
Verder had ik nog twee zusters, die inderdaad
in het land van de kaas op school zaten. Wij
kregen les bahasa Indonesia van juffrouw
Claessen. Ze was de laatste tijd druk in de weer
geweest ons het Indonesia Raya bij te brengen,
want 'president Soekarno komt volgende
maand naar Bali en dan staat onze klas ook
op de aloon-aloon', had ze gezegd. Op de
bewuste decemberdag achter in de middag,
zat iedereen rondom de grote radio geschaard.
Er heerste een ongewone stemming en er werd
gediscussieerd. Toen was het moment geko
men: veel gekraak ut de radio en daar was dan
de stem van onze minister-president Drees. Hij
sprak afgemeten en het klonk plechtig, daarna
de koningin. Ik hoorde haar voor het eerst, een
welluidende, goed articulerende stem, gevolgd
door de woorden van Moh. Hatta, die namens
Indonesië sprak. Ten slotte klonk het Wilhelmus
en het Indonesia Raya. Ik was diep onder de in
druk. Er zouden andere tijden aanbreken, maar
wat dat precies voor onze familie zou beteke
nen? Geen idee! We waren maar een paar da
gen in Bedoegoel, dus morgenvroeg weer visjes
vangen met mijn bamboehengel, zwemles van
de militaire sportinstructeur en dan varen met
de roeiboot (een uitgeholde boomstam), of lek
ker drijven op een autoband. Wat wil je als jon
gen nog meer? Na de lagere school, zou ik naar
de concordante hbs in Soerabaja gaan. Alleen
die naam al, ik vond het een beetje geheimzin
nig klinken. Maar 8 maanden later zaten wij op
een Noorse vrachtboot naar Holland en was
het sprookje definitief afgelopen!
R.W. Wulfhout, Den Haag
januari 2010 21
Moesson #7 januari 2010.indd 21
16-12-09 1
