portret
motor van haar vriend met slechts haar jurk
aan. Bé kon daarover heel smakelijk vertellen
en zij lachte er ondeugend bij.
Op 17 februari 1942 trouwt Bé met Paul Jolly,
vaandrig-vlieger-waarnemer der Militaire
Luchtvaart van het Knil, vlak voordat de
Japanners Java binnenvallen. Voor dit
oorlogshuwelijk krijgt hij twee dagen vrijaf,
de dag erop moet hij weer de lucht in. Paul
wordt onderscheiden met het Bronzen Kruis,
omdat hij 'als vlieger van een jachtafdeeling
meermalen duikbombardementen op vijan
delijke scheepsdoelen en luchtgevechten [is]
aangegaan met vijandelijke jachtvliegtuigen,
hebbende daarbij blijk gegeven van moedig
en onverschrokken optreden'.
Bé wordt zwanger en bevalt later van een
zoon, Paul Humphrey. Vader Paul is inmid
dels krijgsgevangen genomen en gaat op
transport naar Japan. Hij is daar getuige
van de val van de atoombom op Nagasaki
in 1945. Hij overleeft het en zal zijn zoon pas
na de bevrijding voor het eerst zien. In juni
1943 zijn inmiddels ook Bé en haar familie
in een jappenkamp opgesloten. Zij moet
ook haar zes maanden oude baby in leven
zien te houden. Na de bevrijding gaat het
jonge gezin tijdelijk naar Australië en keert
vervolgens weer terug naar Indië. In de jaren
'45-'49 beleven zij een onzekere tijd door de
politionele acties. In deze periode worden
nog twee zoons geboren, Willy Rudolph in
1946 te Bandoeng en Eric René in 1948 te
Medan. Na de soevereiniteitsoverdracht aan
de Republik Indonesia vertrekken de Jolly's in
mei 1950 uiteindelijk noodgedwongen naar
Nederland.
In Den Haag wonen zij allereerst in een
schamel pension aan de Nieuwe Uitleg,
vervolgens verhuizen zij naar iets beters in
Noordwijk aan Zee. Daarna volgt een periode
aan de Oudemansstraat 296 te Den Haag.
Daar leert Bé van buurvrouw en vriendin
Suze Klop om Hollands te koken in ruil voor
make-uplessen.
In 1952 wordt Paul als kapitein-vlieger
waarnemer gedetacheerd bij de Vliegbasis
Eindhoven. De familie verhuist naar de
Rielseweg 32 in Eindhoven. Paul wordt in 1953
januari 2010 43
'Oorlogshuwelijk tusschen
Paul Richard Jolly en Anne
Victorine van Voorthuijsen,
Buitenzorg den iyden febru
ari 1942.'Foto gemaakt door
Mary Hoyer met haar Kodak
Brownie box camera.
Wat een geluk dat Mary deze
momenten heeft vastgelegd.
Het bruidspaar trouwde van
uit het huis van Piet en Mary
Hoyer-Jolly. Piet was samen
met de buurman een van de
getuigen. De bruidsjapon werd
gemaakt door Bé's moeder.
Het huwelijksdiner kookte Bé
noodgedwongen zelf: biefstuk
met gebakken aardappelen,
jus en doperwtjes.
Gang-feestje bij Wies en Rudi van der Veen, Den Haag 1957. Linksonder, zittend op de
grond: Bé en haar schoonzuster Mary Hoyer-Jolly met Charles Pelt op schoot. Paul kijkt
lachend toe op de achtergrond. Het zijn ongedwongen feestjes waar vooral gelachen
en gedanst wordt. De meesten van hen wonen sinds 1950 in Nederland en proberen op
deze manier die moeilijke tijd te vergeten. Alcohol speelt geen rol, er wordt alleen stroop
soesoe gedronken en lekker Indisch gegeten. Bé staat als gastvrouw twee a drie dagen in
de keuken om alle gerechten te bereiden.
Moesson #7 januari 2010.indd 43
