Brieven
van de lezer
k
DiplomaatBen Bot
Re: ZKH
Touwspinnerij
Charlie Chaplin
Hoeveel waarde hecht Indonesië daadwer
kelijk aande erkenningvan17augustus
1945 als onafhankelijkheidsdatum door
Nederland?Het is slechtseen 'openingetje'
gebruikt door diplomaat Bot om de
handelsbelangen met Indonesië aan te
halen. Niets meer, en niets minder. Voor de
Indische gemeenschap betekent het echter
veel meer. Het is voor ons een troef die
verkwanseld wordt. Een troef waarmee met
Indonesië onderhandeld kan worden over de
erkenning van de bersiap-periode en de dis
criminatie van Indische-Indonesiërsindepe-
riode daarna. Het is ook een troef waarmee
Molukse-en Papua-Nederlanderskunnen
onderhandelen aangaande hun kwesties.
Willens enwetensheeft deheerBot deze
troef verkwanseld om handelsbelangen.
Dat Nederlanddemorele plicht heeft om 17
augustus 1945 te erkennen als onafhanke
lijkheidsdatum is vanzelfsprekend, net zoals
Indonesië de morele plicht heeft de Bersiap
en de discriminatie van Indische-Nederlan-
ders en Indische-Indonesiërs te erkennen.
Het siert de heer Bot niet dat hij z'n Indische
verleden misbruikt om te doen voorkomen
dat hij spreekt namens de Indische Gemeen
schap en zijn autoriteit om Indo's, Molukkers
en Papua's de mond te snoeren in het belang
vandehandelmet Indonesië. Wezijngeen
koloniale onderdanen meer.
Dhr.J.R. vanUhm (via e-mail)
Als reactie op de boekbespreking van Wim
Manuhutu betreffendehet boekje ZKH
graag het volgende. Voor alle duidelijkheid,
de actie van Westerling stond niet bekend
als de Bandung-affaire doch als de APRA-
affaire (Angkatan Perang Ratu Adil) oftewel
Strijdmacht van de Rechtvaardige Vorst. De
Ratu Adil is een toekomstige vorst uit de zgn.
Djojobojo-voorspelling gedaan door deze
Javaanse prins uit de 11e of 12e eeuw. Welke
persoon Westerling met zijn Ratu Adil toen
voor ogen had, is mij met ZKH wel duidelijk
geworden. Losvanallepro's encontra'sis
ZKH hoe dan ook het resultaat van een histo-
rischonderzoekzouik zeggen.
Harold Charles, Maastricht
Naschrift redactie: De actie van Westerling
tJ
r
staat bekend alsWesterling-
affaire, als Bandung-affaire
en ookalsde APRA-coup.
Westerling noemde zijn leger naar de
messianistische Ratu Adilomzosteun te
krijgen van de plaatselijke bevolking voor
de coup, waarmee hij de macht in Pasundan
over wilde nemen ten koste van de TNI. Meer
lezen over de Bandung-affaire kan bijvoor
beeld in Hans Meijers Den Haag-Djakarta;
De Nederlands-Indonesische betrekkingen
1950-1962.
Ondergetekende is geboren in Bandoeng in
1940. Samen met mijnmoeder hebik inhet
Tjihapitkamp gezeten. Later zijn mijn moeder
enikovergebracht naarKamp Struiswijk
in Batavia. Mijn moeder werkte daar in de
touwspinnerij. Flardenvanherinneringen
van mijzelf zijn dat ik mijn moeder en nog
een aantal dames zie zitten in een soort
hal. Maar nergens in de documentatie
over Struiswijk kan ik iets vinden over een
touwspinnerij. Zijn er misschien mensen die
zich dat nog kunnen herinneren?
A.C. Slothouwer, Rivierforel 38,2318 ME in
Leiden.
Nadat Charlie Chaplinini936 Modern Times
had gemaakt, ondernam hij een reis naar
Oost-Azië enbezocht ook Soerabaja waar
hij met zijn gevolg, waaronder zijn vrouw
PauletteGoddardenschoonmoeder, inhet
Oranje Hotel verbleef. Mijn vader, stads-
redacteurbijhet Soerabaja'sHandelsblad,
fungeerde ook als filmrecensent en had mij
naar Modern Times meegenomen. Ik was ne
genjaar en de
sociale bood
schap van de
film ontging
mij, maar ik
vermaakte
mij bij het
zien van de
mallefratsen,
bijvoorbeeld
proefkonijn
Charlie bij het
uitproberen
van een eet-
machine. In het Oranje Hotel zou Charlie zich
aan de pers en andere genodigden voorstel
len en mijn vader had mij in een achteraf
hoekje gezet, zodat ik het interview kon
gadeslaan. Tot de dag van vandaag herinner
ikmijmijn grote teleurstelling bij het zien
van een tot in de puntjes verzorgde, in een
tropical kostuum geklede man, waar ik in de
verste verte Charlie de tramp met het bol
hoedje, wandelstokje en te grote versleten
schoenen, niet in kon herkennen! Het feit,
dat ikwel Paulette Goddard - nu geschoeid
en niet in lompen - herkende, verminderde
de ontgoocheling niet in het minst. Pas na de
oorlog zag ik de dandy uit het Oranje Hotel
weer terug, nu in zijn meesterwerk Monsieur
Verdoux met Charlie als Parijse Blauwbaard
en nog steeds de moeite van het zien waard,
alleen al om de scène in de roeiboot met co
médienne Marthe Ray. Het peil van deze film
heeft hij nooit meer bereikt. In 1977 overleed
hij op 88-jarige leeftijd, 40 jaar na (voor mij
dan)zijnmetamorfose in het Oranje Hotel.
Van mijn inmiddels helaas overleden school-
vriendBert Drager kreeg ik een bijzondere
foto van de receptie in het Oranje Hotel,
maarhet kan ook bij Hellendoorn geweest
zijn.(De vader van Bert fungeerde als organi
satorbij Charlie's ontvangst.)
Johan van Leer, Santa Monica (Californië)
maart 2010 19
Moesson #9 maart 2010.indd 19
24-02-10 14:23