Paradijsvogels
en Kroonduiven
Tempo Doeloe
iM lib W*
Uitzicht Hollandia-Haven circa 1950
Met Junis, mijn Papoeavriend, wist ik de
verveling te verdrijven. Hij wees mij op de
gifgroene boomkikkers. Behalve gekwaak,
kregen ze tal van andere geluiden uit hun
keel. Ze bromden, floten en sommige soorten
riepen zelfs een vriendelijk: 'Hallo'. Junis
bracht mij ook het vissen met een drietand
speer bij. Bewegingsloos met één been in
een stroompje, geduldig wachtend op een
voorbijtrekkende school. Een techniek, afge
keken van de reigers in het gebied. Waar ik
absoluut geen talent voor bleek te bezitten,
was het staande balanceren op een vlerkloze
rivierprauw. In wezen niet meer dan een uit
geholde boomstam. Bijzonder wendbaar in
kali's met obstakels als stenen en afgebroken
takken, maar uiterst instabiel.
Door de bijverdiensten van mijn ma kon het
internaat aan de onlangs opgerichte hbs in
Hollandia bekostigd worden. Junis zou de
bestuursschool bezoeken om later de ambte
narij te gaan versterken. De paters, voor een
deel ook behorend tot het onderwijzend per
soneel, brachten ons met hun havermoutpap,
Moesson #9 maart 2010.indd 29
het veelvuldige kerkbezoek en het 'licht uit'
klokslag negen uur, een nieuw levensritme
bij. Het onderricht bestond grofweg uit twee
stromingen. De ene bracht de 'Nederlandse
stof' naadloos over. We maakten uitgebreid
kennis met de bladvormen van loofbomen
en Zwolle als Hanzestad. Niet meer dan
dat. Enig verband met ons eigen leven in
Nieuw-Guinea maakten ze niet. De andere
bood meer speelruimte. Zoals de leerkracht
geschiedkunde met zijn vertellingen over de
dorpspastoor Don Camillo in het naoorlogse,
in opbouw zijnde Italië. Altijd en eeuwig in
een strijd verwikkeld met burgemeester Pep-
pone. De jeugdvrienden troefden elkaar af en
maakten elkaar zwart, behalve als het er echt
op aankwam.
Ook aan de eentonigheid in Hollandia viel
niet te ontkomen. Een treffen tussen plaat
selijke voetbalteams op Koninginnedag be
schouwden wij als hoogtepunt van het jaar.
Ik mocht voor die gelegenheid de muziek
verzorgen. De onlangs binnengekomen pla
tencollectie, afkomstig van inzamelingen in
Nederland, bood voldoende keus. Het pittige
marsnummer leek mij bijzonder geschikt
om na de officiële openingstoespraak in te
zetten.
'Ik wens u allen een sportieve wedstrijd toe.'
De luidsprekers verspreidden krachtige klan
ken over het veld. Ik begreep niet waarom
enkele notabelen driftig met hun armen
zwaaiden.
'Uit. Uit dat ding', brulde één van hen.
De bakelieten 'Horst Wessel plaat', populair
in vroegere NSB kringen, kwam in tweeën
geslagen aan zijn einde.
Het ontstaan van de eerste scoutinggroepen
bracht eindelijk leven in de brouwerij. Na
een stuk bos vrijgemaakt te hebben voor de
te bouwen blokhut, gingen we naarstig op
zoek naar rechte stammetjes. Het bestaan
van brandnetelbomen was ook onze hopman
onbekend. De jeukerige branderigheid op
onze armen en benen deed ons beseffen dat
we nog veel te leren hadden.
Jan Hoeve, Hollandia-Binnen 1951
maart 2010 29
24-02-10 14:24
