reportage O
Aft HOTEL
BAGELEN
Het gezin van Afrikaans fuselier Gerrit Artz en
zijn concubine Yem die in het midden zitten.
Dochter Koosje Artz staat links achter Yem. De
foto is genomen vóór het voormalig woonhuis
van de familie Artz in de Afrikaanse Wijk.
De Gang Afrikan in de voormalige Afrikaanse Wijk in Purwo-
rejo. Als herinnering aan de Afrikaanse KNIL-soldaten en hun
nazaten zijn de straten herdoopt in Gang Afrikan I en II
Grafsteen van jong
overleden Indo-Afrikaanse
Lena de Ruiter
vlak buiten Purworejo begraven. Haar drie
kinderen, zoon Slamet en dochters Ida en
Sumara die geboren zijn uit haar huwelijk
met de Javaanse militair Sujarno, moeten
knokken voor hun bestaan. Sinds zijn vroege
jeugd kampt Slamet met psychische proble
men en is hij niet meer in staat om zijn werk
bij een kerkelijke organisatie in Purworejo uit
te voeren. Ida is naar Semarang vertrokken
om werk te zoeken en heeft sindsdien geen
contact meer met haar broer en zus.
Diep verscholen in de desa Lupoworgo buiten
Purworejo vinden we Sumara Sujarno (Ma-
gelang, 1973) met haar man en vier kinderen.
Na de lagere school afgerond te hebben, is ze
jong getrouwd. Van haar Afrikaans DNA weet
ze vrijwel niets omdat haar moeder zelf pas
vlak voor haar overlijden op de hoogte werd
gesteld van haar afstamming van Afrikaans
soldaat Gerrit Artz en diens moentji Yem. 'Ik
hoor nu pas hoe de afstamming van mijn
familie in elkaar steekt', reageert Sumara
schuchter. 'Ik heb me altijd wel afgevraagd
waarom mijn moeder en ik zo donker zijn.
Die donkere huidskleur zie je terug bij mijn
oudste zoontje, maar de drie andere kinderen
hebben een lichte huid. We noemen onze
kinderen zebra's omdat ze zwart en wit zijn.'
Ze herinnert zich dat er ooit bezoek uit
Nederland is geweest. 'Mijn moeder heeft
wel eens iets verteld over de familie die naar
Nederland is vertrokken. Zelf wilde ze heel
graag een keer naar Nederland, maar daar
had ze helaas de financiële middelen niet
voor. Die paar keer dat er familie op de stoep
stond, hebben haar erg blij gemaakt.' Sumara
valt stil wanneer ze gevraagd wordt naar het
leven van haar moeder. 'Ze leeft niet meer,
dus verder wil ik er niet over praten. Door
haar huidskleur heeft ze het erg moeilijk
gehad en daar wil ik het graag bij laten.'
mei 2010 59
Moesson #11 mei 2010.indd 59 4©+ 28-04-10 15:10
