'De cirkel is rond'
O de voorgalerij boeken cd's dvd's sites nieuwtjes
Jezuïten als crisismanagers
n flair. Hij
was, maar
n gentleman
zijn filosofie: 'Het leven gaat zoals het
gaan moet.'
'De cirkel is rond', is een andere
8 Moesson
lijfspreuk van Pans. Maar het zal voor
een levenslustige man als hij moeilijk
geweest zijn om afscheid te nemen.
De cirkel kon niet rond genoeg zijn. Hij
had een haast kinderlijke behoefte aan
aandacht en die kreeg hij nu natuur
lijk volop. Op zijn begrafenis zei zijn
dochter Judy Schomper: 'Doodgaan was
niet je sterkste punt, maar het drama
eromheen wel.' Pans zou er zelf het
hardst om gelachen hebben.
De begrafenis van de 83-jarige Pans
was druk bezocht, gastvrij en informeel.
Er werd gelachen, gehuild en geapplau
disseerd. Pans zou het prachtig gevon
den hebben. Zijn kleinkinderen zongen,
zijn dochters hielden alle vier mooie
toespraken en vele vrienden voerden
het woord. Zijn vriendin Joke Graftdijk
zei ten slotte: 'Pans was gedreven,
ongeduldig, charmant, sprankelend, ko
ket - tot op het laatste toe - impulsief,
optimistisch, strijdbaar, sentimenteel,
gevoelig, drammerig, eigenwijs, trots,
vrijgevig en nog zo veel meer. Hij hield
van de mensen, de mensen hielden
van hem.' Indisch Nederland heeft een
persoonlijkheid verloren.
Moesson #12 juni 2010.indd 8
26-05-10 16:30
Ignatius van Loyola is de
grondlegger van dejezuïe-
tenorde, die formeel 1540 is
gesticht. Deze zoon van een
Spaanse edelman raakte
tijdens zijn diensttijd zwaar
gewond en balanceerde eni
ge tijd op het randje van de
dood. Een ervaring die zorgde
voor een ommekeer in zijn
leven. Vanaf dat moment wilde hij zijn leven
in dienst stellen van de mensheid. Tijdens zijn
studie in Parijs verzamelde Ignatius van Loyola
een groep vrienden van verschillende natio
naliteiten om zich heen met wie hij dezelfde
droom deelde: de wereld hervormen door
mensen in contact te brengen met hun diepste
verlangens. Omdat scholing wat hen betreft
een onmisbaar element was voor ontwikke
ling, streefden zij naar gratis onderwijs voor ie
dereen. Met de wereld als hun werkterrein. De
vrienden zwermden uit en groeide in 10 jaar
tijd tot een groep van 1.000 gezellen. Er wer
den 130 scholen gesticht waar gratis onderwijs
werd gegeven. 400 jaar later, op haar hoogte
punt in 1964, telt de orde 36.000 medewerkers
die in 110 landen werkzaam zijn. Hoe heeft de
orde zo kunnen groeien tot een wereldwijd
netwerk van medewerkers met dezelfde visie
en doelgerichtheid? Hoe heeft zij oorlogen,
een opheffing door de paus in 1773 en andere
maatschappelijke crises kunnen overleven?
En... wat kunnen hedendaagse ondernemers
hiervan leren? In zijn boek over Ignatius van
Loyola gaat De Blot fictief met hem in gesprek.
Puttend uit objectieve bronnen en zijn eigen
(subjectieve) zestigjarige ervaring als jezuïet.
Hij stelt zich Ignatius voor 'in het bestuurs
centrum van de orde in het moderne Rome' en
stelt hem vragen die hedendaagse managers
en ondernemers hem anno 2010 ook zouden
kunnen stellen. Hopend dat de antwoorden die
hij in dit boek geeft voor hen herkenbaar zijn.
(DENNIS KALTOFEN)
Ignatius van Loyola als crisismanager
Door Paul de Chauvigny de Blot S.J.
Ten Have: 192 pagina's (paperback)
ISBN: 9789025959920
Prijs: 16,90
Te bestellen via www.vanstockum.nl
of tel 070 - 302 8110.
Pans Schomper vaarwel
DOOR GEERT ONNO PRINS
Op zondag 9 mei is schrijver en za
kenman, jazzmuzikant en levensge
nieter Pans Schomper overleden. In
Indisch Nederland was Pans vooral
bekend vanwege zijn flamboyante
verschijning en Indië vaarwel, zijn
mémoires.
Zijn zelfverzekerde en snelle manier
van handelen - recht op zijn doel af -
contrasteerde nogal met de Indische
adat. Maar het was niet moeilijk om
Pans aardig te vinden. Hij had veel
gevoel voor humor, was eerlijk, trouw
en hoffelijk, dacht immer in oplos
singen en maakte het leven beslist
niet ingewikkelder dan nodig. Ook zijn
mémoires aan de oorlog in Indië, Indië
vaarwel, uit 1993, worden gekenmerkt
door hun eenvoud, openhartigheid en
nuchterheid. Daarmee heeft hij lezers
geschokt - in Moesson is zijn boek om
die reden jarenlang genegeerd - maar
tegelijkertijd was Indië vaarwel taboe
doorbrekend. Bij veel lotgenoten moet
dat, zeker in de jaren negentig, een
louterend effect hebben gehad. 'Het is
allemaal echt gebeurd,' was steevast
Pans' reactie. 'Dus waarom zou ik het
verzwijgen?' Pans wilde vastleggen wat
hij had meegemaakt. Zonder zelfmede
lijden en zonder beschuldigingen. Hij
wist om te kijken zonder wrok. 'Ik ben
niet haatdragend', zei hij, en dat was hij
ook niet. 'Uiteindelijk', besefte hij bo
vendien, 'heb je daar vooral jezelf mee.'
Pans was intelligent
'echte' ondernemer. Hij wist
wilde en als hij zich iets voorna
dééd hij het ook, met volledige in
Maar hij verloor nooit zijn fla
vocht voor wat hij waard
bleef altijd sportief en een
Hij nam zijn leven serieus. En toch bleef
zijn filosofie: 'Het l
