0
indonesië
Een uitgebreide versie van dit artikel
met veel foto's is te bestellen per email:
pronkh@hetnet.nl
Hoe liep het met het naastgelegen
vorstendom Gowa af? Lees het na in
het artikel 'De regalia van Gowa' in
Moesson van 15 juli 1987 via ons archief
op www.moesson.com
verwerkt des te aanzienlijker was de persoon
die de songko droeg. Ook zien we sirihstellen,
porseleinen vazen en theeserviezen, verder
galakleding in alle soorten en maten, ook de
kostuums waarmee hij en zijn vrouw en kin
deren jaarlijks deelnemen aan de optocht op
17 augustus. Tien kinderen heeft hij: 'Ik ben
rijk aan familie maar arm aan geld.'
hij na zijn overlijden in 1911 een eervolle
begrafenis met hoogwaardigheidsbekleders;
kennelijk het doel van zijn verhuizing naar
Batavia. De vrouw van Lapawawoi droeg de
kris over aan de resident van Batavia, met
het verzoek deze te voegen bij de rest van
de rijkssieraden die daar werden bewaard.
Zij was bang dat de Ular Menreli anders
verloren zou gaan. Maar toen in Boni in 1931
opnieuw een radja werd aangesteld, bleek de
Ular Menreli onvindbaar. Zou de resident de
kris aan Eilers hebben gegeven?"
Later blijkt dat Andi Mappasissi zich heeft
vergist. De kris die mijn overgrootvader kreeg
van Lapawawoi, was echt van diens zoon ge
weest, die tijdens de gevechten was gesneu
veld. Ook de afbeelding en beschrijving die
al in de 19de eeuw van de Ular Menreli zijn
gemaakt, komen niet overeen met de kris
van Eilers. Waar de Ular Menreli is gebleven,
blijft dus een raadsel.
Het merendeel van de rijkssieraden bevindt
zich tegenwoordig in het zwaar bewaakte
huis van de bupati, het hoofd van het huidige
district Boni. Een aantal stukken vond hij niet
de moeite waard om achter slot en grendel
te bewaren en deze mocht Mappasissi in
zijn museum tentoonstellen. Van bijzon
dere betekenis voor de Nederlands-Indische
geschiedenis is het originele 17de-eeuwse
contract waarin afspraken tussen gouver
neur-generaal Joan Maetsuyker namens de
VOC en de toenmalige radja van Boni, Arung
Palakka, zijn vastgelegd. Het document met
goudkleurige randversiering is opgesteld in
het Nederlands en in het Arabisch en bevindt
zich in een vitrine samen met twee grote
ineen gesmede ringen die symbool staan
voor dit 'Bongaaisch contract'. Van de overige
rijkssieraden hangen foto's in het museum.
Andi Mappasissi leidt ons rond door zijn mu
seum. Naast VOC-objecten bevatten de zalen
onder meer portretten van zijn voorvaderen
en huidige familieleden, een verzameling
songko's - hoe meer gouddraad daarin is
Graag zou hij een keer naar Nederland gaan,
maar de bupati wil hem er geen geld voor
geven. Mappasissi ziet zichzelf als vorst en
diplomaat die bij kan dragen aan de goede
relatie tussen Nederland en Indonesië. Hij
was het liefst op zijn verjaardag gekomen,
op 2 februari 2002, om in de Nieuwe Kerk in
Amsterdam het huwelijk van prins Willem
Alexander en prinses Maxima mee te maken.
Andi Mappasissi is, net als bijna iedereen in
Nederlands-Indië, opgevoed met een grote
bewondering voor het Nederlandse vorsten
huis. Nog steeds is Andi Mappasissi verrukt
van de Oranjes. Kijkend naar het portret van
een jonge koningin Wilhelmina verzucht
hij: 'Wat een prachtige vrouw, en veel liever
dan Juliana.' Vol trots poseert hij naast een
staatsieportret van koningin Beatrix.
Met pijn in het hart neem ik afscheid van
deze bijzondere man bij wie trots op zijn
Indonesische adellijke afkomst samengaat
met een warm gevoel voor zijn Nederlandse
opvoeding en vrienden. Ik heb hem in mijn
hart gesloten en zal hem nooit vergeten.
Andi Mappasissi is in 2008 overleden.
september 2010 23
De kris en de songko die Eilers van Lapawawoi kreeg.
Moesson #3 september 2010.indd 23
26-08-10 11:07