Van spandoek tot shopper indonesië 0 In een keurige buitenwijk in Zuid-Jakarta springt het atelier van XSprojectgroup.com direct in het oog: op het gazon voor de keurige villa ligt een dikke laag afval. Een jongen harkt van tijd tot tijd door de duizenden gewassen en opengeknipte lege tandpastatubes. Binnen zoemt de met de voet aangedreven naaimachine waarmee de tassen, mappen en etuis in elkaar worden gezet. Recycling in Zuid-Jakarta DOOR MARIJE PLOMP XSprojectgroup is een bijzondere organisatie die voor een eerlijke prijs afval opkoopt bij de vuilnisrapers van Indonesische hoofdstad om er vervolgens opvallend gekleurde en hippe gebruiksvoorwerpen van te maken. De op brengst van de verkoop wordt, onder andere, gebruikt om studiebeurzen te verstrekken aan kinderen die met hun families leven op de ontelbare vuilnishopen van de stad. Ik heb een afspraak met Retno Hapsari. Zij is verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding van het project en doet dit werk al jaren op vrijwillige basis, naast haar betaalde baan als marketingadviseur bij McDonald's. Ze neemt me mee naar de verschillende vertrekken in het gebouw om me het productieproces te laten zien, en vertelt me ondertussen hoe het allemaal is begonnen. De Amerikaanse kunstenares Ann Wizer die in 2002 het project startte, werkte al jaren met afval voor het maken van haar kunst werken. Met de XSprojectgroup hoopte ze niet alleen bij te dragen aan de vermindering van de armoede van deze schoonmakers van de straten, bermen en kanalen, maar ook een deel van het afval op een verantwoorde manier te kunnen hergebruiken. Dagelijks produceren de inwoners van Jakarta genoeg afval om meer dan tien Olympische zwem baden te kunnen vullen! Daarnaast heeft het project educatie en bewustwording van mi lieuproblematiek hoog in het vaandel staan. Waren het twintig jaar geleden voornamelijk lege plastic flessen die na gebruik op de straten en in het water terechtkwamen, nu vindt men er plastic in alle vormen en kleuren: van verpakkingen van shampoo en wasmiddel tot lege tubes tandpasta en oude spandoeken. Jakarta heeft geen gemeentelijke vuilnis- dienst die verantwoordelijk is voor het ophalen en verwerken van huishoudelijk en industrieel afval. Het afval wordt door enkele duizenden vuilnisophalers - kleine zelfstandigen - opgehaald, gesorteerd en doorverkocht aan opkopers. Zonder uitzon dering bevinden deze mannen, vrouwen en kinderen zich aan de rand van de maatschap pij. Ze wonen op of naast een vuilnisbelt, in een ongezonde omgeving, werken onverze kerd zeven dagen in de week, en dat voor een gemiddeld maandloon van twintig euro. XSprojectgroup koopt het afval rechtstreeks van de vuilnisophalers. De verwerking van het afval - wassen, sorteren, openknippen, snijden en naaien - biedt werkgelegenheid voor kansarme Indonesiërs. Jonge ontwer pers uit binnen- en buitenland lopen stage in het atelier en zorgen ervoor dat de kleurige verpakkingen uiteindelijk hun bestemming vinden als moderne laptop- of netbooktas- sen, handige shoppers, of zelfs 'Hollandse' fietstassen. Verkooppunten over de hele wereld verzorgen de distributie van de producten. Achter de villa staan duizenden lege wasmid delverpakkingen gesorteerd op kleur in de zon te drogen: veel roze, lichtblauw en geel. Een aantal jonge vrouwen loopt het maga- oktober 2010 21 Moesson #4 oktober 2010.indd 21 22-09-10

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 2010 | | pagina 21