"De bijzondere vormgeving
maakt de tentoonstelling tot
een echte belevenis"
U9 Q y
Door korte en bondige teksten, begeleid door illustraties en ge
luidsmateriaal en de gevarieerde vormgeving is de tentoonstelling
toegankelijker dan die in de meeste andere musea en spreekt het een
jonger publiek ongetwijfeld zeer aan.
Mengcultuur
Het initiatief voor de tentoonstelling lag bij het Indisch Herinne
ringscentrum Bronbeek (IHCB) en Museum Bronbeek. Een aantal jaar
geleden werd begonnen met de voorbereiding van deze tentoonstel
ling, waar veel partijen bij werden betrokken. De bedoeling was een
herinneringsplaats in te richten waar het grote verhaal van Indië zou
worden verteld: van begin tot eind. Bovendien moest de tentoonstel
ling toegankelijk zijn voor jongere generaties. Naast de tentoonstel
ling is er een uitgebreid webportaal ingericht genaamd Oorlog in
Indië en is er in Museum Bronbeek een Kenniscentrum te vinden met
uitgebreide informatie over de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-
Indië en de geschiedenis van het KNIL.
De eerste tentoonstellingsruimte is ingericht in een voormalige
manschappenzaal. Dit deel heet 'De Onderneming' en bevat vitrines
met voorwerpen en oude uniformen uit de VOC-tijd. De tekstpanele
laten de geschiedenis in 1596 beginnen als de eerste Nederlander:
riveren in de Oost. Ze komen om geld te verdienen, en dat gaat maar
al te vaak gepaard met geweld. Niet lang daarna sticht Jan Pieters
zoon Coen op Java de handelspost Batavia. Door de centrale ligging
en levendige handel groeit de stad in korte tijd uit tot een belangrijk
centrum in Azië en ontstaat er een mengcultuur. Het verhaal van
Indië is begonnen.
Onderaardse donder
Nadat de eerste tweehonderd jaar Nederlandse aanwezigheid in de
Indische Archipel in vogelvlucht voorbij zijn gekomen, vertraagt in
de tweede zaal de tijd. Deze ruimte is volledig gewijd aan de periode
1817-1914 en ademt een militaire sfeer. Juist in deze periode werden
vele oorlogen uitgevochten, zoals de Java-oorlog en de Atjeh-oorlog.
In klare taal wordt uitgelegd dat en waaróm Oost-Indië een winge
west van Nederland was dat met geweld werd geregeerd. 'Neder
land', zo wordt op een van de panelen opgemerkt, 'gedraagt zich
steeds meer als eigenaar van Indië'. Uit luidsprekers iets verderop
komen sobere teksten over de verstrekkende gevolgen die de Atjeh-
oorlog had. Na decennialang vechten was de Indische economie
geruïneerd.
Moesson #4 oktober 2010.indd 41
oktober 2010 41
22-09-10 19:07