Tjong A Tie's
invloed op Medan
Tjong A Fie met familie voor zijn woonhuis in Medan, 1905
De meesten van hen zijn moslim, maar zijn
ook aanhangers van de Chinese filosofie
en vereren de overleden voorouders op
traditioneel Chinese wijze. Het grote Chinese
altaar neemt dan ook een centrale plaats in
het woonhuis in. Op de binnenplaats staat
een grote, ijzeren schaal op poten, waar de
papieren offers aan de voorouders worden
verbrand.
Het huis weerspiegelt de leefwereld van
Tjong A Fie. Hij ging om met Chinezen, pera-
nakan, Indonesiërs en Europeanen; zakelijk,
maar ook privé. Voor iedere gast was er een
geschikte ontvangstruimte. In de Maleise
kamer werd de sultan van Deli ontvangen.
Chinees bezoek werd onthaald in de Chinese
kamer, waar zijden kamerschermen met
Chinees borduursel voor de juiste sfeer zorg
den. De bovenzaal kon in een handomdraai
worden veranderd in een chique Europese
danszaal.
Restauratie
Een deel van het huis wordt nu nog be
woond door een kleindochter. Maar ook
kleinzoon Fon Prawira brengt er de laatste
paar jaar veel tijd door voor zijn werk aan het
door hem opgerichte Tjong A Fie Memorial
Institute for Chinese Indonesian^fclturll
Heritage. Hiervoor zat hij in de marketin
studeerde ooit nog in Amsterdam. Als kleine
jongen woonde hij bij zijn oma in het grote
huis; het wasd-u£ook zijn thuis. Pas nadat
er tientallen jaren niets aan onderhoud was
gedaan en het erfgoed verloren dreigde te
gaan, sprak het huis van zijn grootvader tot
Prawira. En hij luisterde.
Het particuliere initiatief om dit culturele
erfgoed te behouden is bijzonder. Eerdere
pogingen van de Medan Heritage Trust en
van lokale cultuurliefhebbers om gebouwen
in Medan met een belangrijke cultuurhisto
rische waarde te conserveren en exploiteren
mislukten door gebrek aan fondsen. Bij de
lokale overheid is er nauwelijks sprake van
erfgoedbeleid. De begroting laat weinig
ruimte voor het subsidiëren van restauratie
projecten; de prioriteiten liggen op andere
Dat Tjong A Fie een machtig persoon is
geweest blijkt niet alleen uit zijn bloei
ende imperium (ten tijde van zijn over
lijden was zijn vermogen circa 12 miljoen
gulden), maar ook uit de vele gebouwen
die mede door zijn invloed in Medan
zijn gebouwd. Het klokkentorentje dat
hij schonk aan het raadhuis in Medan is
zelfs gekopieerd in de dakvorm van een
uitbreiding van de Balai Kota (raadhuis).
Verder schonk Tjong A Fie de Tjong Yong
Hianburg over de Soengei Baboera in
1917 aan de gemeente Medan ter nage
dachtenis aan zijn broer. Ook de Masdjid
Raja, de grote moskee in Kota Masoem,
werd mede door Tjong A Fie en de Deli-
maatschappij gefinancierd. Daarnaast
bezat Tjong A Fie zelf nog een landhuis
in Poelau Brayan. In de jaren zeventig is
het afgebroken. Wel bevindt zich daar
nog het graf van de beroemde Majoor
der Chinezen.
december 2010 23
Moesson #6 december 2010.indd 23
24-11-10 19:00