Pension
Haverkamp
Tempo Doeloe
ook maar had gezien. Batavia betekende een
overvloed aan nieuwe indrukken.
Mijn moeder wist het pension in korte tijd
draaiende te krijgen. In die dagen zochten
gasten geen onderkomen voor een paar
dagen of weken, maar voor langere tijd.
Tenminste als je ze vast wist te houden. Jo,
de onderwijzeres, beet de spits af. De sfeer
en de maaltijden bevielen haar, zodat ze haar
zus Wies, ook een lerares, binnenhaalde. En
vervolgens liep het storm. Een handelaar, een
douanebeambte, een medewerker van de
kredietbank, een collega-militair van Onkel
- zo noemde ik mijn stiefvader - en meneer
Vane. Een gepensioneerd ambtenaar van
de posterijen, afkomstig uit Bandoeng. Met
een voor die tijd bijzondere en evenzeer dure
hobby; hij fotografeerde.
Het maken van bijvoorbeeld een familiepor
tret was begin jaren dertig een zeldzaam
heid. Hoogstens eens in de zoveel tijd, bij een
speciale gelegenheid. Dan ging je als gezin in
je 'zondagskleding' naar een Chinese studio,
waar een keuze voor een achtergrond
doek kon worden gemaakt. Een wandgrote
afbeelding van een berglandschap of een
stadsvijver waar planten en andere attribu
ten voor werden geplaatst. In een dergelijk
decor bepaalde de fotograaf waar je kwam
te staan of te zitten... en hoe je kijken moest.
De spanning viel soms van de gezichten af
te lezen.
Ik kon me makkelijk schikken in het pension
leven. In de vroege ochtenduren luisterde ik
Synchroon schommelen
naar het gestommel van de gasten die zich
klaar maakten om naar hun werk te vertrek
ken. Of de geluiden uit de keuken waar het
huispersoneel het ontbijt bereidde. Brood,
beleg, koffie en thee kwamen in gelijke hoe
veelheden op de twee tafels in de eetkamer
terecht. Deze ruimte lag centraal in het pen
sion. In het voorste deel bevonden zich vier
kamers en in het achterdeel - gelegen aan de
tuin - ook vier kamers, de dapoer en de ge
meenschappelijke badkamer. Vreemd genoeg
zorgde de kamar mandi tevens kamar ketjil
nooit voor opstoppingen. Alsof de bewoners
er een geheim schema op nahielden.
Wanneer ik naar school liep, trok Onkel,
werkzaam in het Militair Ziekenhuis, een
klein stukje met mij op. We knikten of
zwaaiden naar de pensiongasten die op
de Schoolweg Noord op vervoer wachtten.
Ondertussen was mijn ma al druk in de weer
met haar leveranciers. Ze keurde de kieu
wen van vissen om de versheid te bepalen
of zocht naar de mooiste koeping tikoes,
paddenstoelen in de vorm van muizenoren,
in de mand van een verkoper. Binnen werd
er geveegd, geboend, gestreken. Op vrije
momenten hielp ik mee. Dan nam ik met
een van 'de meisjes' een aantal kamers
onderhanden. De inrichting was identiek.
Een een- of tweepersoonsbed, een tafel met
december 2010 29
24-11-10 19:00
Verkleedpartij met kok Ina en zus Emmy
Moesson #6 december 2010.indd 29
