f
Henri van
Wemeskerken
Tempo Doeloe
Sophie met haar zoons aan tafel
Henri, gekleed in wit tropenpak met scherpe
vouwen in de broek, zit aan de tafel waar zo
juist de thee is geserveerd. De theepot onder
de theemuts, de zilveren suikerpot ernaast
en de kopjes omgekeerd op hun schoteltje.
De theetafel is gedekt met een gesteven
opengewerkt tafelkleed. Henri heeft een
boek in handen, maar kijkt naar zijn vrouw,
Frida Haye (1888-1970), die met hun doch
tertje Fridy op schoot aan de andere kant
van de tafel zit. Frida is net zo smetteloos
gekleed als haar man, in Europese kleding.
Maar in kousen en schoenen had ze geen
zin: ze draagt sloffen aan haar blote voeten.
Het gezin zit in de schaduw van een boom.
Kleine vlekjes zonlicht komen tussen de bla
deren door. Dochter Fridy (1915-2009) is zo
te zien een jaar of twee, drie. Haar lachende
gezichtje is onscherp omdat ze niet zo lang
stil kon zitten voor de fotograaf. Tussen
Henri en Frida zit, op de grond, de baboe in
sarong en kabaja. Op de achtergrond, bij de
wit gekalkte tuinmuur, staat een bediende
in wit pak, stram in de houding. Het koloni
ale leven in Nederlands Indië, gevangen in
een beeld.
Journalistiek
Henri van Wermeskerken (1882-1937), schrij
ver en journalist, werd geboren in Kralingen
bij Rotterdam en bracht zijn jeugd door in
Krommenie en in het Gooi. Zijn moeder was
de schrijfster Sophie van Wermeskerken-Ju-
nius, die het pseudoniem Johanna van Wou-
de gebruikte. Henri ging land- en tuinbouw
studeren, eerst in Naarden en later onder
meer in Engeland. Maar de journalistiek trok
hem meer dan de land- en tuinbouw en van
uit Engeland begon hij stukjes te schrijven
voor het Haarlemsch Dagblad.Ze vielen in de
smaak bij de redactie van de NRC, die hem
als correspondent uitzond naar verschillende
landen in Zuid-Europa. In 1906 versloeg hij
de Olympische Spelen in Griekenland, waar
hij zijn eerste echtgenote Maria Pappado-
poulos ontmoette. Het huwelijk met Maria
hield geen stand en in 1913 hertrouwde Henri
met FridaHaye. Met haar vertrok hij naar
Batavia, waar hij correspondent werd voor de
Telegraaf en voor het Soerabajasch Dagblad.
Hier werd in 1915 hun dochtertje Elfrida, Fridy
genoemd, geboren. Zij zou enig kind blijven.
Het gezin bleef vier jaar in Indië.
'het schoone in onze taal'
'Ik dank al mijn geluk in werk en leven aan
mijn moeder, aan de manier waarop zij mij
het leven heeft leeren zien en van de prilste
jeugd reeds het gevoel voor het schoone in
onze taal, in het leven en in de natuur tot
mij bracht', zei Henri eens in een interview.
'Zij heeft ontzaggelijk veel en hard gewerkt,
maar haar grootste geschenk was, dat zij mij
heeft leeren werken en verder haar machtige
liefde gegeven heeft voor onze prachtige
Nederlandsche taal. Je taal is het heerlijkste
bezit, dat je kan hebben, die is de weergave
van het innigste in je ziel en naast muziek de
hoogste vorm van menschelijke uiting.'
Henri's moeder Sophie Junius, alias Johanna
van Woude, heeft het succes van haar oudste
zoon niet meegemaakt. Zij overleed in 1904
op 51-jarige leeftijd. Over de manier waarop
Henri over haar sprak zou ze zeer tevreden
zijn geweest, want zij wilde haar kinderen
graag inspireren en liefde voor de letteren
bijbrengen. Op een foto van haar met haar
twee zoons, waarop ze samen een boek
bekijken, heeft zij een smal strookje papier
geplakt met daarop de tekst 'Zaaiende het
zaad...'.
Moesson #8 februari 2011.indd 29
februari 2011 29
27-01-11 13:08