Donderdagavond 10 maart half negen,
O reportage
ik sta in wat lijkt op een art galerie, maar de ruimte is
haast geheimzinnig donker en de achtergrondmuziek
onkarakteristiek overheersend. Hoor ik nou R&B? De
opening van expositie DOOVOO, the dark side in full
color! in cultuurhuis BTHECITY te Rotterdam is duidelijk
geen duffe vernissage, maar een heuse Art Show.
Compleet met optredens van onder andere percussie
legende Nippy Noya, ter lancering van een verzameling
magisch en duister aandoend werk. Bijzonder, maar
bij mij doemen wel wat vragen op. Gelukkig tref ik
initiatiefnemers Dustin Lalihatu en diens oom Derek
Leatemia voor tekst en uitleg.
Wat is dit nu: DOOVOO@BTHECITY?
Lalihatu: 'Nou, ten eerste, BTHECITY is bedoeld als
platform voor Nederlandse kunstenaars met een niet-
westerse achtergrond. Voor die energieke multiculturele
stadsvibes die we nu nog missen in het Stedelijk, bij
wijze van spreken. Want contemporain Nederland is
best wel een gesloten veste. Dat zeg niet alleen ik, zoiets
bleek ook uit onderzoeken van het OCW onder minister
Plasterk. Nederland is niet cultuurdivers, maar dat komt
wel, en wij zijn een instrument daarin. Met DOOVOO
richten we ons nu op derde en vierde generatie kunste
naars. Op jonge mensen, die niet meer bezig zijn met
de blanke overheerser of het postkolonialisme, maar
voor iets nieuws staan dat uit die vermengingen in een
multiculti-stad als Rotterdam voortkomt: Urban Art.
Het woord DOOVOO zelf is een beetje onze eigen flavor
variant op voodoo. De exposerend kunstenaars hebben
Surinaamse en Indische roots, en zijn bekend met ofwel
winti of goena-goena. Iedereen had daar wel wat mee.'
Lachend voegt Lalihatu daaraan toe: 'Bijgeloof hè.'
Twee van Lalihatu's urban artists vind ik in DOOVOO's
kleurrijke afgezanten van de Willem de Kooning Acade
mie te Rotterdam: de Surinaams-Indische Sharon Jane
Dompig en Indische Atlynn Vrolijk. Beiden zijn in de
twintig en fotograferen.
Wat hebben jullie dan precies met voodoo?
Atlynn: 'Ik ben helemaal niet thuis in de voodoo, dat is
toch meer Surinaams. Maar die zwarte magie sprak me
wel aan als thema voor een fotoshoot.'
ik: oh god. Ik wil altijd diep in een onderwerp kunnen
duiken voordat ik werk maak, maar ik dacht: als we
voodoo gaan doen wordt het een beetje link. Dan word
ik een soort van bang, het is eng om iets niet onder
controle te hebben. Surinamers zijn sowieso heel erg
bijgelovig, al die rituelen en gebruiken.'
Hoe proberen jullie dat donkere tot uiting te laten
komen in jullie werk?
Sharon Jane: 'Oh op verschillende manieren. Bijvoor
beeld in de serie "Saray" ging ik uit van voodoopoppen.
Ik gebruikte een fysieke foto als pop, bewerkte deze
met naaldjes en gekke stiksels, en maakte daar dan
weer foto's van. Zo ontwikkelde ik mijn eigen ritueel-
tjes. En voor werk als "Wayta" haalde ik de menselijk
heid van mijn model soort van weg uit het beeld. Door
haar tepels te wissen of dingetjes die niet kloppen juist
te laten. Pech dat haar ogen half open staan, maar dat
pakt me gewoon juist meer.'
Atlynn: 'Ja, van mij hoeft het ook niet altijd allemaal
mooier en gelikter. Het spijkertje in de muur achter een
model, ik laat het gewoon zitten. En voor DOOVOO heb
ik bewust foto's willen schieten met een lange sluiter
tijd. Zodat er een soort van vaagheid in het beeld komt,
dat onduidelijk is wat nou echt de voorstelling is.'
Klopt dat voor jullie nou, dat los zijn van een koloni
aal verleden waar Lalihatu over spreekt?
Atlynn: 'Mijn vader is Indisch, en wat mij vooral ver
wonderde als kind, is dat hij geen Maleis spreekt. Blijk
baar was het niet netjes om de oorspronkelijke taal
te spreken, dus heeft mijn pa dat nooit geleerd. Wel
jammer. Maar verder... we voelen niet die ballast waar
onze ouders misschien nog wel last van hadden, van
wat er toen is gebeurd en waarom ze weg moesten.'
Sharon Jane: 'Jaa, naja, ik voel me er ergens wel mee
verwant, want door de slavernij konden mijn voorou
ders lekker mixen in Suriname en ben ik er nu. Wat ik
veel gekker vind is hoe sommige Nederlanders nu nog
over rassenzaken kunnen denken. Dat iedereen het
maar heel normaal vindt dat alle knechtjes van Sinter
klaas zwart zijn enzo. Ja toch?'
14 Moesson
Sharon Jane: 'Voodoo is iets waarvoor ik me het liefst
afsluit. Toen vast stond dat dit het thema werd, dacht
Wat hebben jullie dan nog met jullie roots denk je?
Moesson #10 april 2011.indd 14
24-03-11 14:17