Verhalen vinden van onze opa's en oma's
ai
Interview met een jonge vrijwilliger in een oud archief
DOOR KIRSTEN VOS (INDISCH 3.0)
FOTOGRAFIE DEWI STAAL (INDISCH 3.0)
Guy Loth (Venlo, 1976) werkt op donderdag
in Den Haag, als vrijwilliger voor het Indisch
Familie Archief. Anno 2011 verzamelen zo'n 15
vrijwilligers daar informatie en verhalen over
Indische families. Na bijna veertig jaar archief-
opbouw is de kans groot dat jouw familie
verhalen daar ook in zitten. Maar hoe werkt
dat eigenlijk, dat archief? En: wie werken er?
Indisch 3.0 hoofdredacteur Kirsten Vos deed
onderzoek naar haar eigen stamboom en
interviewde de jongste vrijwilliger Guy Loth.
Het Indisch Familie Archief (IFA) is in de jaren
zeventig opgericht door oud KNI L-militair
Dick Visker. Die vond dat Indische families
recht hadden op een eigen archief. Door
officiële publicaties te verzamelen, zoals
Indische Regeringsalmanakken, en officieuze
publicaties, zoals geboorte- en overlijdens
advertenties, heeft het IFA inmiddels een col
lectie van onschatbare waarde opgebouwd.
Visker is begonnen op zolder, inmiddels is
'zijn' Indisch Familie Archief gevestigd in het
gemeentehuis aan het Spui in Den Haag.
Wat veel jongeren niet weten, is dat zij voor
een habbekrats (7 euro en de kopieerkosten
van 30 cent per kopie) medewerkers van dit
archief kunnen vragen om erachter te komen
wat hun grootouders en overgrootouders
in Indië deden. Wat het je verder 'kost', is
een eigen opgave: dat houdt in dat je zoveel
mogelijk op papier zet over je eigen familie.
Op die manier draag ook jij bij aan de groei
van dit archief. Want: als je geluk hebt, zijn er
familieleden die je voorgegaan zijn en kun je
zo verborgen familieverhalen ontdekken.
8 Moesson
Guy Loth is een van die vrijwilligers, en opval
lend jonger dan de anderen. Terwijl vrijwilli
ger Hans het door vrijwilliger Joyce voorbe
reide familiedossier Vos-Roelants-Boyd voor
mij compleet maakt, vertelt Guy over zijn
vrijwilligerswerk en over het ontbreken van
verhalen in zijn Indische familie.
Guy Loth: 'Sinds begin dit jaar ben ik werk
zaam in het Familiearchief, waar ik inmid
dels heel veel te weten gekomen ben over
Nederlands-Indië en over mijn familie. Wat
denk ik heel mooi is aan het werk hier, is dat
je een beetje een idee krijgt hoe het leven in
Indië was door de verhalen van andere fami
lies. En wat voor mensen destijds naar Indië
gegaan zijn, want ik zie heel veel variatie. Er
zijn Indische mensen die bijvoorbeeld Franse
of Duitse voorouders hebben.'
'Stamboomonderzoek heeft een beetje een
stoffig imago, ja. Maar de toenemende inte
resse van jongeren voor hun herkomst, zou
wel eens kunnen leiden tot een hernieuwde
rol voor dit archief. Om die reden is de inzet
van derde generatie Indo's erg belangrijk.
Mijn vader weet niet zoveel over Nederlands-
Indië, mijn opa en mijn oma hebben hem
er weinig over verteld. Mijn vader was vijf
maanden toen hij naar Nederland kwam,
hij moest worden voorbereid op een leven in
Nederland. Mijn opa vond het onnodig dat
mijn vader meer te weten zou komen over
Indië. Hij kapte vragen daarover af. Dan zei
'ie: "Dat heb je niet nodig. Je bent nu in Ne
derland, je moet een goede opleiding gaan
volgen en je moet laten zien wat je kan."
Mijn opa is er pas op latere leeftijd over gaan
praten. Hij merkte dat hij zo veel informatie
met zich meedroeg, die hij nog nooit met
iemand had gedeeld. Plotseling werd het
heel belangrijk voor hem. Toen is hij gaan
vertellen. Ik merkte dat mijn vader, zelfs als
mijn opa erover praatte, nog steeds geen vra
gen durfde te stellen. Blijkbaar is hij er zo aan
gewend dat Indië een onderwerp is waarover
je niet praat. En blijkbaar was het voor mijn
opa opeens veel makkelijker om het aan zijn
kleinkinderen te vertellen. Zodoende ben ik
mijzelf ook wat meer gaan interesseren voor
de geschiedenis van mijn familie. Ik kan de
houding van mijn opa wel begrijpen. Hij had
zelf heel wat moeilijkheden meegemaakt.
Vandaag de dag is er zoveel aandacht voor
migranten en migratie, ik denk dat daardoor
de derde generatie veel meer vragen stelt
over waar ze vandaan komen. Zelf weet ik
niet of het nou heel erg belangrijk is voor
mijn eigen leven, deze informatie, maar ja,
sommige verhalen vind ik wel heel mooi om
te weten. Ik ben benieuwd naar wat er over
blijft. Voor mij bijvoorbeeld is het huis van
mijn opa en oma, dat gewoon in Nederland
staat, een stukje Indië. Verder heb ik hele
maal geen idee van wat Indië was. Indonesië
is dat natuurlijk ook niet meer. Dus het is een
meer een soort sentiment, een gevoel van
samenzijn met familie. En ik denk dat dat
heel moeilijk te conserveren is. Of je komt
heel snel weer uit op Indisch eten.'
'Mijn favoriete gerecht? Mijn oma maakt
heel lekkere rendang, ja, echt heel goed. [la
chend] Ik ga wel eens met haar koken, maar
dan mag ik eigenlijk niets doen. Dan sta ik
uiteindelijk de uien te snijden en de tempeh
te bakken, omdat ze dat minder leuk werk
vindt. [grinnikend] Daarbij laat ze me wel
gewoon mijn gang gaan. Maar ik kook af en
toe voor mijn oma: dan gaat ze ernaast staan
en me vertellen wat ik moet doen.'
Meer weten over het Indisch Familie Archief?
Kijk dan op www.indischfamiliearchief.nl. Tip:
je wordt het beste geholpen als je van tevoren
een afspraak maakt. De videoreportage van
het familieonderzoek Boyd-Roelants-Vos van
Indisch 3.0 hoofdredacteur Kirsten Vos is te
zien op www.indisch3.nl.
1>S
Dick Visker bracht vanaf de jaren zeven
tig Moessonlezers maandelijks op de
hoogte van het wel en wee van het IFA.
Meer lezen over Dick Visker en het IFA?
Blader door onze online jaargangen op
www.moesson.com
Moesson #12 juni 2011.indd 8
26-05-11 14:23