uit de kunst
door Frans Leidelmeijer O
Frans Leidelmeijer
bespreekt iedere maand een kunstobject
dat ontstaan is uit Europese en Indische
kruisbestuiving.
De Blauwe
Kamer
Welke bijdrage hebben Indische kunstenaars
sinds 1900 aan de Nederlandse cultuur
geleverd? Frans Leidelmeijer organiseert
volgende maand een verkooptentoonstel
ling van 16 Indische kunstenaars.
Begin oktober zal in De Blauwe Kamer werk
te zien zijn van 16 beeldende kunstenaars en
vormgevers, waaronder schilderijen, sculptu
ren, foto's, meubels, keramiek, glas en siera
den. Bij sommige kunstenaars is de dubbele
culturele identiteit wel te herkennen in hun
werk en bij andere helemaal niet.
Met het idee voor een Indische verkoopten
toonstelling loop ik al een kleine tien jaar
rond: ik wilde de bijdrage die Indische kun
stenaars en vormgevers vanaf 1900 aan de
Nederlandse cultuur hebben gegeven, in een
historisch perspectief plaatsen.
De Blauwe Kamer maakt onderdeel uit van
ARTI11. ARTI11 (Art, Design and Taste) is een
jaarlijkse beurs waaraan veertig galerieën
en designstudio's uit binnen- en buitenland
deelnemen. Organisator is Axel Lemmens van
Artik projecten. Ieder jaar tijdens ARTI11 wordt
een speciale tentoonstelling georganiseerd.
Dit jaar is gekozen voor een tentoonstelling
met het werk van kunstenaars en vormge
vers met een dubbele culturele identiteit: de
Indisch Nederlandse, waartoe ik hier ook de
Indo-Chinese en Molukse Nederlanders reken.
Vandaar de titel: De Blauwe Kamer.
De belangrijkste Indische kunstenaar aller
tijden is Jan Toorop (1858-1928). Hij vermengde
rond 1900 Javaanse elementen in zijn werk
met Europese. Al tijdens zijn leven was hij
wereldberoemd en had hij een grote invloed
op tijdgenoten: op de Oostenrijkse kunstenaar
Gustav Klimt bijvoorbeeld en op de Schotse
Glasgow Four, die onder leiding stonden van
architect Charles Rennie Mackintosh.
Indirect heeft Toorop invloed gehad op he
dendaagse kunstenaars als Hadassah
Emmerich (1974) die ook in binnen- en
buitenland naam heeft gemaakt. In haar
werk past ze dezelfde gebogen lijnen toe
die Toorops Jugendstil zo karakteristiek
maken. Toorop wordt beschouwd als een
Nederlandse kunstenaar, maar daar was hij
kosmopolitisch voor - waarschijnlijk omdat
hij uit een andere cultuur kwam. Hij had
goede contacten met buitenlandse collega's,
introduceerde hun werk in Nederland en
trouwde een Britse.
Datzelfde kosmopolitisme zien we bij Kho Li
ang Ie (1927-1975), die, geboren in Magelang,
hier zijn opleiding tot industrieel ontwerper
kreeg. Als Nederlandse functionalistische
ontwerper was hij poëtischer en werkte hij
meer vanuit zijn intuïtie. Ook hij had goede
contacten in het buitenland en introduceerde
toonaangevende buitenlandse meubelont
werpers bij de firma Artifort, waardoor er in
die jaren een internationaal windje door de
Nederlandse designwereld blies. O
De Blauwe Kamer. Van 5 t/m 9 oktober tijdens
ARTI11, Fokker Terminal, Binckhorstlaan 249 in
Den Haag. Meer info: www.arti10.nl
september 2011 19
Moesson #3 september 2011.indd 19 {©)- 25-08-11 16:00
