'Rudi Sibbald is mijn vader. Hij heeft alle fases van de ziekte van
Alzheimer doorlopen. We zijn verdwaald geweest. We hebben
elkaar weer gevonden: veel intenser dan voorheen'
De sergeant
het jaar 1999
mijn moeder voor hem geen zin meer had.
Hele dagen bracht hij aan haar graf door. Zo
kon hij voor zijn gevoel nog dicht bij haar
zijn. Hij verzorgde het graf net zo intens
en met net zo veel liefde als hij haar heeft
verzorgd. Toch moet hij al in het jaar dat mijn
moeder ziek werd de eerste verschijnselen
van Alzheimer hebben gehad. Hij heeft
alle stadia doorlopen. Aanvankelijk wist hij
zijn vergeetachtigheid goed verborgen te
houden, maar op een gegeven moment ging
het niet meer en moest hij toch naar een
verpleeghuis. Daar ging het al snel achteruit.
Zag ik hem ineens hand in hand met een
andere vrouw die ook dement was lopen
en wist hij de naam van mijn moeder niet
meer. Vreselijk vond ik dat, want zo was hij
nooit geweest, hij had mijn moeder altijd op
handen gedragen. Weer later liep hij hand
in hand met mij, wilde hij met mij trouwen.
Hij besefte niet meer dat ik zijn dochter was.
Maar gedurende zijn ziekte, is mijn gevoel
naar mijn vader toe compleet veranderd.
Zijn Alzheimer maakte dat hij eigenlijk heel
toegankelijk voor mij werd. Zeker de laatste
drie jaar van zijn leven. Hij had geen boze
buien meer, maar was een soort tevreden
"vaderkind" geworden, voor wie ik gewoon
kon zorgen. Het klinkt heel gek, maar juist
doordat hij Alzheimer kreeg, heb ik afscheid
kunnen nemen van een vader die me heel
dierbaar is. Zou hij jaren eerder gestorven
zijn, dan weet ik het nog zo net niet. Ik zat
toen nog met zoveel boosheid naar hem en
naar het leven toe.'
Op een zeker moment besloot je om elke
dag tussen de middag met je vader te
gaan eten.
'Ik heb een eigen dienstverlening als
uitvaartondernemer. Ik kom met heel veel
verschillende mensen in aanraking op een
moeilijk moment in hun leven. Ik dacht bij
mezelf: als ik voor andere mensen iets wil be
tekenen en ze wil helpen, dan kan ik het toch
niet maken om mijn eigen vader aan zijn lot
over te laten? Ik vond dat ik eerst voor mijn
vader moest zorgen, dan pas voor anderen.
Mijn vaders Alzheimer was inmiddels in zo'n
stadium dat het lastig was om de afdeling
nog af te gaan. Dus ik bedacht om elke mid
dag in mijn pauze naar hem toe te gaan om
hem te helpen met eten. Hij kreeg gepureerd
voedsel en moest geholpen worden. Ook
omdat ik zag hoe druk de verzorging was, en
dat hij altijd als laatste aan de beurt was en
dan een koude prak kreeg. Ik probeerde om
elke dag te gaan, soms lukte dat niet en ging
ik hem 's avonds zijn pap geven, maar met
tertijd werd het een gewoonte, een rustpunt
in mijn dag. Dan zag ik hem en wist ik hoe
hij er die dag bijzat, hoe het met hem ging.
Al gauw hadden we ons eigen plekje op de
gang, waar we elke middag samen zaten - ik
op een houten bankje, hij tegenover mij in
zijn rolstoel. We praatten niet altijd. Als ik
moe was van het werk, hielp ik hem alleen
maar zwijgend. Maar we waren bij elkaar, en
ik geloof ook echt dat hij geweten heeft dat
ik er was. Vaak kwamen andere bewoners
er even bij zitten. Op donderdag en vrijdag
kwam ook mijn zus. Dan zaten we samen
terwijl mijn vader at en praatten we bij. Ook
dat werd een ritueel, een rustpunt.'
Je schreef over die periode het boek
Samen verdwaald. Kun je daar wat meer
over vertellen?
'Mijn vader was verdwaald in zijn eigen
leven. En zelf was ik als dochter mijn vader
kwijt. Op een bepaald moment besefte ik:
wil ik mijn vader nog kunnen bereiken, dan
moet ik met hem mee zijn wereld in. In elk
geval op de momenten dat ik bij hem ben.
Er zijn momenten geweest dat ik huilend
die afdeling af kwam en dacht: ik kom hier
Voor mijn vader
Erna Sibbald
oktober 2011 43
Je gaf me het leven
nu ben ik jouw leven
je gaf me een hand
nu neem ik jou bij de hand
je zorgde er voor dat ik niet kon verdwalen
nu zorg ik dat jij niet kunt verdwalen
je gaf me te eten
nu help ik jou bij het eten
je strikte mijn veters
nu strik ik jouw veters
je hielp me om niet te vergeten
nu help ik jou bij alles wat je bent vergeten
je had moeite om je gevoelens te verwoorden
ik ook
nu ben je er beter in geworden
ik niet
ik kan dus nog steeds veel van je leren
jij bent mijn vader
ik jouw kind
Moesson #4 oktober 2011.indd 43
23-09-11 12:32
