'Hier is het!' hoor ik, als we eindelijk het
juiste steegje binnen zijn gereden. Verderop
staat Bakti, met een brede glimlach op zijn
gezicht. 'Je hebt het gevonden. Welkom!'
rend met een kleine camera. Hij filmde niet
alleen wat er onderling gebeurde, hij ging er
geruisloos in op.
Tegen de middag vertrek ik met een brom
mertaxi naar mijn afspraak met de familie.
Met veel moeite wurmen we ons door rijen-
dik verkeer. Jakarta is in een paar jaar tijd
bijna helemaal dichtgegroeid. In de ochtend
en namiddag zijn de files nauwelijks te ver
mijden. En het wordt alleen maar erger: per
dag komen er meer dan duizend gemotori
seerde voertuigen bij.
Als we de kampong waar de familie woont
binnenrijden, lijkt de drukte van de stad plot
seling ver weg. Kinderen knikkeren op straat
of spelen met vliegers. Vrouwen doen de was
en hurkende mannen drinken kopjes sterke
koffie. Daartussendoor proberen we de weg
te vinden naar het huis van de familie Sjam-
suddin - wereldberoemd, behalve in Jakarta.
Ook al was ik hier een paar keer eerder, in de
smalle straten van de kampong ben ik mijn
oriëntatie al snel volledig kwijt.
Binnen tref ik als eerste Rumidjah, de moeder
des huizes. Haar gezicht is ouder gewor
den, maar haar ogen fonkelen nog altijd.
Ze dirigeert me naar de bank en instrueert
Bakti, die een koude Teh Botolen een schaal
met kleine cakejes voor me neerzet. Ook de
door mij meegebrachte chocolade gaat open.
Het is rustig in huis. Prominent aan de wand
hangt de filmposter van Stand van de Sterren.
Tijdens mijn eerste ontmoeting met de
familie was Leonard Retel Helmrich hier nog
volop aan het werk. De filmmaker in Jakarta
aan het werk te zien met single shot cinema
was bijna net zo spectaculair als de beelden
zelf later op het witte doek: rennend door de
smalle straten van kampong Rawa. Achterop
bij Bakti om shots te maken van jongens
op scheurende brommers door nachtelijk
Jakarta. Twaalf jaar lang stapte hij het leven
van de familie in en uit, draaiend en zwie
Inmiddels is het moment dat Retel Helmrich
zijn laatste shots voltooide alweer meer dan
twee jaar geleden. Afgelopen najaar kwam
Stand van de sterren uit en op het Internatio
nal Documentary Film Festival Amsterdam
(IDFA) won hij de grote prijs. Daarna volgden
onder meer hoofdprijzen op Sundance, Alba,
het Durban filmfestival en de IDA-award. De
Amerikaanse filmzender HBO kocht de film
aan en begon een campagne om een Oscar
nominatie in de wacht te slepen. Helaas
lukte dat net niet. De Nederlandse filmpers
zette de film eind december wel in hun rijtje
van beste films van 2011.
Als Sri ook is aangeschoven, vraag ik naar
de vechtvissen van Bakti. De even pijnlijke
als hilarische scène waarin Sri de vissen uit
woede over het onverantwoorde gokgedrag
van haar man in een wok met olie gooit,
40 Moesson
Moesson #8 februari 2012.indd 40 -f®+ 26-01-12 15:02
