Bij een zanger als John Mayer staan er alleen maar vrouwen vooraan.
Dan ga je jezelf toch serieus afvragen: Wat ben ik aan het maken?
Ik had net zo goed een pedicuresalon kunnen beginnen
leen over Indonesië wil hebben, dan vind ik het prima. Het hoeft voor
mij niet altijd te gaan over mij als artiest.'
Sinds een aantal jaren gaat hij regelmatig terug naar zijn geboor
teland. 'Ik ben vanaf 2007 tien keer in Indonesië geweest, dat is
best veel ja. Ik ben een keer drie maanden geweest en daarna elke
keer een maand. In het begin ging ik rondreizen, nu blijf ik alleen in
Jakarta. De eerste keer dacht ik nog: het zal allemaal wel met de taal.
Maar toen merkte ik dat ik er zo vaak heen wilde, dat ik ook de taal
moest kunnen spreken. Het is voor mij onhebbelijk dat ik me niet
kan uitdrukken en verbaal de controle niet heb. Ik wilde daar kunnen
rondlopen alsof ik daar vandaan kom, zonder dat de mensen meteen
in de gaten hebben dat ik daar miljonair ben.'
'Jakarta is te gek. Het enige wat ik daar doe is opstaan, koffie drinken
in een veel te dure tent, een vriend bellen, lekker gaan poolen, ergens
veel te duur gaan eten, dan weer gaan poolen en dan naar een
hoerentent en daar weer gaan poolen. Jakarta sluit naadloos aan op
mijn karakter en mijn persoonlijkheid. Die stad is helemaal met mij
verweven. Ik vind het te gek om op de goorste plekken een kretek
te kunnen roken, terwijl ieder ander daar beroofd zou worden. Nou
is het ook een kwestie van niet met blanke mensen daarheen gaan,
want dan zie je het land gewoon niet. Het is daar zo ongelooflijk hard.
Je kan een maand elke dag in een hotel zitten - ik heb dat weleens
meegemaakt - superveel fooi geven, alles klopt en dan ben je op een
dag je bankpasje kwijt en moet je even wachten tot er uit Nederland
weer een nieuwe komt. Kan ik morgen betalen? Nee, dat kan niet. En
dan ken je de mensen ook nog. Dan moet je toch je blanke vriendin
bij je hebben, want dan kun je wel morgen betalen. Dat is te gek
toch? Moet je je pasje maar niet kwijtraken. Ja, daar houd ik wel van.'
In Jakarta bezoekt hij ook altijd het kindertehuis waar hij als baby
door zijn ouders werd gehaald. 'Het is allang geen stereotiep wees
huis meer zoals je in Annie ziet. Het is gewoon een groot huis van
twee Indonesische ouders. En omdat buitenlandse adoptie niet meer
legaal is sinds '83 komen er geen nieuwe kinderen bij.'
Met sommige kinderen uit dat kindertehuis raakte hij bevriend. En
via hen maakte hij weer nieuwe vrienden. 'Het is raar om te zeggen
dat iedereen een hoer is, maar liefde is zeker wel te koop daar. Vriend
schap ook. Alles is te koop, net als in Nederland, maar de grens ligt na
tuurlijk veel lager. Ik heb me in het begin heel vaak beledigd gevoeld
als ik vrienden met iemand werd, maar na een paar dagen kwam dan
altijd de vraag: 'Hé, ik heb problemen met een hoer, of wat dan ook,
kun je me helpen?' Dan dacht ik altijd: godverdomme, was dit het
nou? Maar daar moet je dus ophouden om jouw normen en waarden
mee te nemen naar dat land. In het begin moest ik er aan wennen en
gaf ik ze altijd wat, toen had ik een periode waarin ik het nooit deed,
omdat ik me verraden voelde en nu doe ik het als ik erin geloof. Ik
wil wel helpen, maar alleen als het constructief is. Als mijn vrienden
problemen hebben dan kan ik ze wel geld geven om die problemen
op te lossen, maar dan wordt dat probleem niet opgelost, want dan
gaan ze domme dingen kopen. Een mobiele telefoon, terwijl ze drie
maanden huur hebben openstaan en al een telefoon hebben.'
Binnenkort wordt hij zelf vader. 'Bekrompen comedians zeggen dan
tegen mij: je moet geen grappen over je kind gaan maken, want dan
is het afgelopen. Ik hoop dat ik het wél over mijn kind ga hebben. Ik
hoop dat ik het goed doe. En als het niet goed is, dan komt het er niet
in. Het is extreem megalomaan om te denken dat je iets doet wat een
ander nog nooit gedaan heeft. Je kunt ook een hele originele grap
bedenken, die helemaal niet leuk is. Dat kan ik ook doen.'
De beste grappen zijn de grappen die helemaal nergens over gaan,
heeft hij al eerder uitgelegd. 'Ik heb er een handje van om mezelf iets
te serieus te nemen. Dus soms wil ik ook een mooie gedachte meege
ven. Maar uiteindelijk gaat het toch om de lach.'
Een geslaagd voorbeeld noemde hij zijn conference over trots zijn op
je afkomst.
'De grap aan het einde werkte zo goed, dat je bijna weer vergeet dat
het is te doen om het inzicht dat trots zijn op je afkomst een illusie
is. Ik denk dat mensen gewoon een enorm onvermogen hebben om
zich uit te drukken. Wat ze bedoelen is dat je in harmonie moet zijn
met je afkomst. Dat je afkomst een deel van je is en dat je daarmee in
harmonie behoort te zijn. Zoals je ook een band met je ouders hebt.
Maar trots zijn op je afkomst, zegt alleen maar dat mensen zich heel
slecht uitdrukken. En ik snap wel dat mensen dat niet zo bedoelen,
maar ik geloof dat mijn werk eruit bestaat om mensen iets vanuit
een andere kant te laten bekijken. Dat is het enige wat een kunste
naar moet doen: stap opzij van de realiteit en kijk wat daar is.'
april 2012 15
Moesson #10 april 2012.indd 15 {S} 29-03-12 14:51