lapas denpasar
de dag van de afspraak
I li 1 met Myuran is het druk bij
V».*/ 1^""^ de gevangenis. Verschil
lende mensen met kleine kinderen wachten
voor de deur van het monolithische gebouw
middenin de chaotische woonwijk Kero-
bokan. Hoewel slechts een paar kilometer
verderop, de vakantiestranden van Bali lijken
ineens ver weg.
Lange procedures, gedoe. In een onzichtbare
rij wurmen bezoekers zich naar binnen waar
stuk voor stuk alle meegenomen tassen wor
den doorzocht. Er worden vragen gesteld en
na een goedkeurend knikje mag het bezoek
eindelijk de betonnen vesting in. Een paarse
stempel op de onderarm garandeert de weg
naar buiten als het bezoekuur straks voorbij
is. Twee deuren met bewaking scheiden de
drukke straat van de ruimte waar gevan
genen hun dierbaren ontmoeten. Op de
betegelde binnenplaats zitten honderden
mensen dicht bij elkaar op versleten matjes
op de grond. Bewakers kijken ontspannen
toe als meegebrachte plastic zakjes van ei
genaar wisselen. Ondertussen priemen felle
zonnestralen door het plastic afdak waaron
der sigarettenrook samen kringelt. Mensen
deppen zweet van hun voorhoofd. Er wordt
gelachen, sommigen zwijgen.
In een donkere hal achter de bezoekersruim
te staat Myuran Sukumaran met een rechte
rug, bescheiden glimlach en de handen in
de zakken op zijn bezoek te wachten. Na
een stevige handdruk neemt hij ons door
een smalle deur mee naar buiten. Over het
buitenterrein worden namen omgeroepen
van mensen voor wie bezoek is gearriveerd.
In het midden van het terrein staat de Tower,
een groot, vierkant gebouw waarin tiental
len levenslang- en ter dood veroordeelden
zitten opgesloten. Onder hen een deel van
de Bali Nine; negen Australiërs die in 2005,
het jaar dat Nico Vrielink op Bali aankwam,
werden opgepakt toen zij ruim 8 kilo heroïne
naar Australië wilden smokkelen. Myuran is
een van hen en kreeg voor zijn aandeel de
doodstraf.
Langs verweerde sportvelden waar kleine
groepjes gevangen bijeenzitten, gaan we
verder het terrein op. Passerende bewakers
groeten ons vriendelijk als we de ruimte
naderen waar het schilderproject plaatsvindt
en Nico zijn lessen geeft.
We komen uit op een binnenplaats die is vol
gelopen met rioolwater van de verschillende
omliggende gebouwen dat door slechte af
watering niet weg kan lopen. Myuran waadt
op zijn slippers door het vieze water voor ons
uit naar het schilderatelier. In de door zon
verlichte ruimte hangen tientallen kleurrijke
schilderijen aan de muur. Een aantal mensen
is in stilte bezig met verf en doeken. Hier
vergeet je al gauw dat je in een gevange
nis bent. Myuran, zichtbaar op zijn gemak,
geeft tekst en uitleg over het project dat hier
plaatsvindt.
'Twee keer in de week komt hier een cur
susgroep bij elkaar onder leiding van Nico.
Door de lessen verbetert onze techniek en
leren we onze creativiteit gericht te uiten.
Door het schilderen kunnen we onze straf
voor even vergeten en verdwijnt de boosheid
en frustratie uit ons lijf. De uren die we hier
doorbrengen zijn daarom heel waardevol.
Door het project blijven we bovendien in
verbinding met de buitenwereld, en voel je je
minder geïsoleerd.'
Tot twee jaar geleden gebeurde er nog zo
goed als niets in Kerobokan. Voor de meer
dan 1100 gevangen waren er nauwelijks
activiteiten en was er geen rehabilitatiepro
gramma. In de overvolle cellenblokken van
de gevangenis, waar eigenlijk maar voor 300
mensen ruimte is, sloeg verveling snel toe en
ontstonden gemakkelijk problemen.
De eerste jaren waren voor Myuran het
moeilijkst. Toen hij met schilderen en het
opzetten van een cursus begon, kreeg hij
al snel medewerking van de gevangenis
bewaarders en de directeur en veranderde
het leven in de gevangenis voor hem en de
anderen. Al snel kwamen er andere cursus-
22 Moesson
Moesson #12 juni 2012.indd 22 24-05-12 22:17
WfJfPWf: