De Soeboer-coalitie
In juli
Sinds bekend werd dat Mark Rutte zijn favoriete restaurant Soeboer
als plek uitkoos om met Diederik Samsom de eerste plannen voor
een nieuw kabinet te bespreken, heeft het bescheiden Indonesische
restaurant een plek gekregen in de politieke geschiedenis van
Nederland. Maar ook daarvoor al kende Soeboer een rijke historie.
REPORTAGE
Op dinsdag gesloten
Door Ricci Scheldwacht illustratie Danny van den Hoonaard
van dit jaar vertelde
Mark Rutte tijdens
zijn speech ter ere van de 1.000ste editie van
Moesson aan de aanwezigen in Theater aan
het Spui in Den Haag, dat hij regelmatig bij
Soeboer eet. Wat niemand in de zaal toen
kon vermoeden, was dat hij twee maanden
daarvoor ook samen met Diederik Samsom
een bezoek aan het Indonesisch restaurantje
had gebracht. Samsom was net gekozen tot
de nieuwe leider van de PvdA als opvolger
van Job Cohen en maakte de gebruikelijke
kennismakingsronde langs de leiders van
de andere partijen, die elke nieuwe poli
tiek leider geacht wordt te maken. Het was
premier Rutte die aan Diederik Samsom
voorstelde om samen een hapje te gaan eten
bij zijn favoriete eetadres. Het etentje liep
uit tot een genoeglijke ontmoeting die uren
zou duren. Het klikte zo goed tussen beiden,
dat enkele maanden later zou blijken dat de
ontmoeting in Soeboer de basis was geweest
voor het nieuwe kabinet Rutte II.
Het bekte ook wel lekker zo'n Soeboer-coali
tie, bleek uit het genoegen waarmee journa
listen zich in hun politieke verslaggeving lie
ten inspireren door de Indonesische keuken.
NRC next-columnist Ilja Leonard Pfeiffer sprak
verlekkerd van een rijsttafelakkoord.
Ruim 35 jaar nadat Dries van Agt en Hans
Wiegel politieke geschiedenis schreven
door samen in het chique restaurant Le
Bistroquet aan het Lange Voorhout een
coalitie te smeden tussen CDA en VVD,
volgden Rutte en Samsom in hun voetsporen,
maar ditmaal behoorden de hoofdrolspelers
tot VVD en PvdA en was de locatie een
op het oog bescheiden Indonesisch
huiskamerrestaurantje op de grens van het
centrum van Den Haag en de Schilderswijk.
Toch kent Soeboer een rijke historie. In 1958
opende het eethuis zijn deuren, toen nog
op de oude locatie aan de Koningstraat 16.
De Indonesische eigenaar Mas Kajat was
al in de jaren '30 naar Nederland gekomen
als djaga anak (kinderoppas) in dienst
van de Indische familie Lups. Na de oorlog
werkte hij als kelner bij het gerenommeerde
restaurant Bali in Scheveningen. In
Nederland ontmoette Mas zijn Indonesische
echtgenote Sitih Aminh Alimoestama tijdens
Indonesische dans- en muziekavonden
bij het gezelschap Insulinde. Mas speelde
krontjonggitaar en Siti trad op als danseres.
Bovendien kon ze geweldig koken.
In een interview uit 1998 met de Haagsche
Courant vertelde hun dochter Martina aan
interviewster Annemarie Cottaar dat in de
beginjaren het merendeel van de gasten
Hollands was. Indo's en Indonesiërs kook
ten liever zelf dan dat ze naar een Indone
sisch restaurant gingen. Wat wel een grote
aantrekkingskracht uitoefende waren de
Indische koekjes, de teng-teng en de lemper,
die in de toko werden verkocht. Onder Indo's
stond Soeboer al gauw bekend als hét adres
voor loempia's, omdat die groot en goedkoop
waren.
Het was de tijd van de confrontaties tussen
Hollanders en Indische jongens, zoals
journalist Hans Moll treffend beschreef
in zijn krantenserie Indische inkijkjes en
cineast Ronald Beer eerder verbeeldde in de
onderschatte film My Blue Heaven. Martina
herinnerde zich hoe opgeschoten jongens
uit de naburige Boekhorststraat een keer het
restaurant binnenkwamen en weigerden te
betalen. Ze dachten: die pinda's zullen we
's wat laten zien, aldus Martina. Haar vader
deed toen de deur op slot en pakte zijn kris.
Binnen een mum van tijd lag het geld op
tafel.
20 Moesson
Moesson #6 december 2012.indd 20
29-11-12 15:58