Ahmad Tohari ziet zichzelf graag als een klassieke hofschrijver uit de tijd van de oud-
Javaanse koninkrijken. En net als een hofschrijver probeert hij constant de macht
uit te dagen. Dat deed hij als een van de eersten onder Soeharto en dat probeert hij
vandaag de dag nog steeds te doen. Moesson sprak met Tohari aan de vooravond van
zijn optreden op literatuurfestival Writers Unlimited: 'Geen regering kan zijn werk goed
doen zonder luis in de pels.'
INDONESIË
Luis in de pels
Ahmad
Tohari
Door Sjors Bos illustratie Remona Poortman
Ahmad Tohari (Tringgarjaya, 1948)
is een van de bekendste moderne
schrijvers uit Indonesië. Hij maakt
deel uit van de angkatan 7966. Een lichting
schrijvers die in hun werk gevormd is door
de gebeurtenissen in de jaren zestig en
zeventig na de coup van Soeharto. Net als
bij generatiegenoten Goenawan Mohamad,
Putu Wijaya en Iwan Simatupang staat de
drang naar vrijheid voorop in zijn werk. Tohari
is de eerste en een van de weinige schrijvers
die het tijdens de Orde Baru aandurfde om in
zijn werk het Soeharto-regime te bekritiseren.
Dat hij in zijn werk het Soeharto-regime re
latief openlijk bekritiseerde, vind hij zelf, met
terugwerkende kracht, moedig. 'Ik geef toe
dat er wel wat moed voor nodig was om dat
te doen. Soeharto was in die tijd een machtig
man. Maar ik vond op dat moment dat ik
mijn verantwoordelijkheid moest nemen.'
Oud-Javaanse traditie
Tohari vergelijkt zichzelf graag met de
klassieke hofschrijver in de oud-Javaanse
koninkrijken: 'Als schrijver heb je de taak
om de macht uit te dagen. Dat was in de
oud-Javaanse vorstendommen al zo. Daarom
stel ik in mijn boeken vaak zaken als onrecht,
corruptie en machtsmisbruik aan de kaak.
Schrijvers moeten altijd kritisch blijven. Niet
alleen tegen de heersende macht, maar
vooral ten opzichte van zichzelf. Ik zou ook
niet kunnen schrijven als er niets meer aan
te kaarten valt. Wanneer dat het geval is, leg
ik mijn pen neer. Voorlopig is dit echter nog
lang niet het geval.'
Voor zijn boeken haalt Tohari de inspiratie
dicht bij huis. 'De rivier die langs mijn huis
januari 2013 23
Moesson #7 januari 2013.indd 23
23-12-12 15:10