Indonesische strijd tegen corruptie
i
I
e
s
m
A
Ml
s
II
t®
Si
3
Si
S
yfe
ii
m
M
De laatste 8 jaar heeft Indonesië belangrijke stappen gezet om
corruptie uit te bannen. Veel ambtenaren en zakenmensen zijn
inmiddels veroordeeld voor corruptie en omkoping. Nu ook
ministers en hoge politie-officieren aan de beurt komen, is de strijd
tegen corruptie in een beslissende fase terechtgekomen.
Sip
m
ill
i^]£
JSJJK
pnj
i'ii
iliv
Ill
ill
Ii
til
Sitïi:
P
i®
fc
,Tl5jJ|
iil
INDONESIE
|l|
kwestie van lange adem
Door Sjors Bos lustrati Danny van den Hoonaard
Volgens cijfers van Indonesian Corruption
Watch (ICW), een non-gouvernementele
organisatie die tegen corruptie strijdt, kosten
steekpenningen Indonesië tenminste 200
miljoen euro per jaar. Maar dat cijfer is
vermoedelijk slechts het topje van de ijsberg.
Ook president Yudhoyono erkent het econo
mische gevaar van corruptie. Tijdens een toe
spraak voor het parlement ter gelegenheid
van de viering van de nationale onafhanke
lijkheidsdag, drukte hij de volksvertegen
woordigers op het hart dat de wijdverbreide
corruptie in Indonesië een bedreiging vormt
voor de economische groei.
Toen president Yudhoyono in 2004 aan de
macht kwam, was zijn belangrijkste belofte
dat hij een einde zou maken aan de corruptie
die in alle lagen van het bestuur en zakenle
ven welig tierde. Een van de eerste daden van
de oud-generaal toen hij het presidentieel
paleis betrad, was dan ook de oprichting van
de Komisi Pemberantasan Korupsi (KPK): de
anti-corruptie comissie. De commissie kreeg
de bevoegdheid om mensen te laten arres
teren en ze - indien schuldig bevonden aan
omkoping - straffen op te leggen.
Voortvarend te werk
Als we de kranten in Indonesië mogen gelo
ven, gaat de KPK voortvarend te werk. Je kunt
de krant niet openslaan of er staat wel een
corruptiezaak in. Hoewel dit een weinig roos
kleurig beeld van het Indonesisch bestuur
en zakenleven geeft, zijn de vele zaken in
feite erg goed nieuws. Waar steekpenningen
tijdens de Orde Baru van Soeharto iets was
waar je gewoon niet over sprak (te gevaarlijk,
of op zijn minst onverstandig), is corruptie
nu bespreekbaar geworden. En dat feit alleen
al is pure winst voor een land dat nog niet
zo heel lang geleden het corruptste land ter
wereld was.
In de acht jaar dat de KPK bestaat, is ge
bleken dat de commissie niet bang is om
machtige en invloedrijke mensen op het
matje te roepen. Tientallen corrupte zakenlui
en politici zijn inmiddels veroordeeld tot
gevangenisstraffen wegens omkoping.
Steun brokkelt af
In zijn dagelijks werk wordt de KPK onder
steund door de nationale politie en het
Openbaar Ministerie. Zo leveren beide in
stanties rechercheurs aan de KPK die verden
kingen van corruptie moeten onderzoeken.
Tot op heden verliep die samenwerking vrij
soepel en was deze succesvol toe noemen.
Maar nu de anti-corruptiecommissie begon
nen is met onderzoek naar enkele hoog
geplaatste politieambtenaren en rechters,
brokkelt de steun van deze instanties af.
Onlangs beschuldigde de KPK de inspecteur-
generaal van de politie Djoko Susilo ervan
geld te hebben aangenomen bij de aankoop
van verkeerssimulators voor de nationale
verkeerspolitie in 2010. Een beschuldiging
die Djoko Susilo duidelijk in het verkeerde
keelgat schoot en leidde tot een machtsstrijd
tussen de nationale politie en de anti-corrup
tie commissie. De inspecteur-generaal kwam
de eerste twee keer dat hij werd opgeroe
pen voor de commissie te verschijnen, niet
opdagen. Pas na een massaal mediaoffensief
besloot Djoko Susilo gehoor te geven aan de
derde dagvaarding en voor de commissie te
verschijnen.
Tegenwerking
Het feit dat Djoko Susilo voor de commissie
verscheen, betekent echter niet dat de politie
(en Susilo in het bijzonder) van zins is om
mee te werken aan het onderzoek. Om haar
ongenoegen te laten blijken, is de politie
momenteel bezig met een lastercampagne
tegen de anti-corruptiecomissie. Daarnaast
staat de politie erop dat het onderzoek naar
mogelijke corruptie van Djoko Susilo enkel
wordt uitgevoerd door rechercheurs van de
politie. Djoko Susilo (en dus ook de politie)
weigert mee te werken aan het onderzoek
februari 2013 29
Moesson #8 februari 2013.indd 29
24-01-13 14:16
