INDONESIË
zolang niet aan deze eis is voldaan.
Sinds de inspecteur-generaal in de beklaag
denbank zit doet de politie wat ze kan om
het werk van de KPK te traineren. Zo trok de
politie 20 anti-corruptierechercheurs terug
die uitgeleend waren aan de anti-corruptie
commissie. Ze werden vervangen door 20 an
dere politie-rechercheurs die geen van allen
de integriteitstest van de KPK doorstonden.
De Indonesische politie heeft er veel belang
bij om buiten schot te blijven. Volgens The
Jakarta Post is de politie het meest corrupte
overheidsinstituut.
Hete adem
Het mag geen verrassing heten, dat politici
die de hete adem van de KPK in hun nek voe
len, de kans aangrijpen om de bevoegdheden
van de KPK ter discussie te stellen. Niet om
dat deze zijn werk niet goed zou doen, maar
omdat ze vrezen dat ze zelf de volgende zijn
die voor de commissie moeten verschijnen.
Enkele grote fracties in het Indonesisch par
lement hebben een wetsvoorstel ingediend
waarin staat dat de bevoegdheden van de
KPK moeten worden ingeperkt. Wanneer dit
wetsvoorstel wordt aangenomen, wordt de
KPK een tijger zonder tanden. Momenteel
blokkeert het parlement de fondsen die no
dig zijn om de anti-corruptiecommissie van
nieuwe, grotere huisvesting te voorzien.
Schone handen
De Democratische Partij van Yudhoyono
lijkt ook niet erg enthousiast om de KPK de
helpende hand te bieden. Dat zou er mee
te maken kunnen hebben dat belangrijke
personen uit de partij geen schone handen
hebben en de KPK heeft laten zien dat ook de
naaste medewerkers en partijleden van de
president de dans niet ontspringen.
De oud-penningmeester van de partij,
Muhammad Nazaruddin, zit momenteel een
gevangenisstraf van 6 jaar uit wegens het
aannemen van steekpenningen. In de hoop
op strafvermindering geeft hij de KPK nu
namen van partijgenoten die zich volgens
30 Moesson
hem schuldig hebben gemaakt aan corrup
tiepraktijken.
De KPK verdenkt op basis van informatie van
Nazaruddin de voorzitter van de Democrati
sche Partij, Anas Urbaningrum, en minister
van Sport en Jeugdzaken Andi Mallarangeng
van corruptie. Ook heeft de commissie de
machtige zakenvrouw Hartati Murdaya, een
van de belangrijkste financiers van de partij,
laten arresteren op verdenking van omko
ping. Alles wijst erop dat de partij die zich
profileert als de anti-corruptiepartij, niet zo
schoon is als ze zelf wil doen voorkomen.
En ook het Openbaar Ministerie stribbelt
meer en meer tegen nu ook hoge rechters
voor de commissie moeten verschijnen.
Onlangs zijn enkele rechters veroordeeld
tot jarenlange gevangenisstraffen omdat ze
rechtszaken 'verkocht' zouden hebben. De
KPK neemt haar taak erg serieus en gaat zon
der aanziens des persoons te werk. Alleen...
de KPK kan haar werk niet doen zonder
de steun van de politie en het Openbaar
Ministerie.
Steun uit onverwachte hoek
De KPK krijgt echter steun uit onverwachte
hoek. Om een oplossing te bieden aan het
tekort aan cellen voor corruptieverdachten,
heeft het leger een detentiecentrum in het
centrum van Jakarta ter beschikking gesteld
aan de commissie. Saillant detail was dat dit
aanbod precies op het moment kwam dat
bekend werd dat de KPK op zoek was naar
een veilige plek (lees: niet op het politiebu
reau) om inspecteur-generaal Djoko Susilo
op te sluiten. Hoewel zowel het leger als de
KPK ontkennen dat deze gebeurtenissen ook
maar iets met elkaar te maken hebben, is de
timing opvallend.
De strijd tegen corruptie is een strijd van
lange adem. Dat weten ook de leden van de
KPK. Bovendien geniet de commissie steun
van het merendeel van de Indonesische
bevolking die de decennialange corruptie in
hun land zat zijn. Zij zijn momenteel vooral
blij dat er nu echt eens iets tegen omkoping
en vriendjespolitiek wordt gedaan. Ook
de Nahdatul Ulama (NU) de belangrijkste
islamitische organisatie van het land en bo
vendien erg invloedrijk, steunt onomwonden
het werk van de KPK. Onlangs riep de NU op
corruptie net zo zwaar te straffen als serie-
moord, drugssmokkel en terrorisme. In de
praktijk zou dit betekenen dat de maximale
straf voor corruptie de doodstraf is. Nu is het
niet waarschijnlijk dat dit ook echt gebeurt,
maar het laat wel zien dat corruptie niet
meer getolereerd wordt.
Laatste stuiptrekkingen
De tegenwerking van sommige parle
mentariërs, het Openbaar Ministerie en
de nationale politie, zijn waarschijnlijk de
laatste stuiptrekkingen van een generatie
ambtenaren, entrepreneurs en politici die
groot zijn geworden tijdens de Nieuwe Orde
van Soeharto.
Met de parlements- en presidentsverkiezin
gen in het vizier zullen de politieke par
tijen het waarschijnlijk niet aandurven om
maatregelen te nemen die de bevoegdheden
en mogelijkheden van de KPK beperken. We
tende dat de meeste Indonesiërs vinden dat
de KPK nóg rigoreuzer te werk moet gaan
dan het nu al doet, zullen de partijen hun
vingers niet willen branden aan dit impopu
laire wetsvoorstel.
De tegenwerking van de politie en het Open
baar Ministerie, de aarzeling van Yudhoy-
ono's partij om mensen uit eigen gelederen
te laten veroordelen voor corruptie laat zien
dat het anti-corruptiebeleid van Yudhoyono
werkt. Want een land dat tot voor kort het
corruptste land ter wereld was, schoon krij
gen is een pijnlijke operatie. Het feit dat het
nu echt pijn begint te doen in presidentiële
kringen, binnen de hoogste rangen van de
politie en binnen de rechterlijke macht, is een
teken dat de commissie op de goede weg is.
Het zal echter nog wel even duren voordat
corruptie echt uitgebannen is. De strijd tegen
corruptie, is er een van lange adem.
Moesson #8 februari 2013.indd 30
24-01-13 14:16
