ZWARTE BLADZIJDEN
hebben vanonder de vloer op hem geschoten,
een meter achter mij. Dat begrijp ik niet, tot
nu toe. Die darmen van luitenant Wouters
kwamen er aan alle kanten uit, helemaal
kapot. Ik heb mijn overhemd uitgedaan, de
darmen teruggeduwd en heb mijn overhemd
om hem heen geknoopt.'
Het patrouilleverslag, opgetekend in Men-
tengsekar, Java op 12 mei 1949, meldt dat lui
tenant Wouters het niet heeft overleefd en:
'Op de terugtocht verliep alles rustig. Al
leen werden in iedere kampong van tevoren 2
a 3 mortiergranaten gegooid, om vooral een
rustige terugtocht te hebben.'
Herman: 'Ik heb mijn vader gevraagd: er zijn
daar onschuldige mensen vermoord, ook
vrouwen en kinderen? Hij keek me slechts
zwijgend aan. Die ESD-ers werden alom
gevreesd, geen wonder dat in 1949 door de
Indonesische tegenstander een zwarte lijst
is opgesteld waarop hun namen staan. Ook
Birney en Keppy. Maar zodra de eerste ESD-
ers worden vermoord, treedt een ongeschre
ven wet in werking: de marinierscode. Zij
werden toch beschouwd als echte collega's,
als kameraden. Dat is het goeie van die
Nederlandse mariniers, het credo is: "Eens
marinier, altijd marinier". De mariniers heb
ben zich over onze vaders en hun collega's
ontfermd. De leiding besloot ad hoc die jon
gens weg te halen van Oost-Java. Tientallen
kwamen uiteindelijk in Nederland terecht.'
Alfred: 'En dan, vele jaren later... ik logeer bij
mijn vader en loop over de gang om even
naar de keuken te gaan. Mijn vader heeft zijn
slaapkamerdeur als altijd halfopen. Hij ligt
op zijn rug en slaapt met zijn ogen halfopen.
Dan springt hij weer als een opgejaagd roof
dier uit zijn bed, zoals in mijn kindertijd.'
Uit de memoires van Adolf Birney:
'Hoe ik toen slapen moest ten eerste
spreidde ik mijn poncho uit op de vloer.
Daarboven een enkel gevouwen deken. Als
hoofdkussen fungeerde mijn rugzak, welke
gevuld is met geweerpatronen en handgrana
ten. Natuurlijk hield ik mijn dungaree-uniform
aan en hoefde slechts een tweede deken over
mij te trekken. Zelfs mijn laarzen hield ik aan,
want ik verwachtte elk moment in actie te
moeten komen.'
Herman: 'Ik denk dat ik daarom mijn vader
nooit heb zien slapen. Op het moment dat ik
of een van de andere kinderen ging sluipen,
kraakte de vloer in de gang en stond-ie er al.
Ook hij kon enorm onredelijk zijn en vooral
mijn oudste broer en mijn moeder hebben
veel slaag van hem gekregen. Achteraf be
zien zaten onze beide vaders in een constant
sluimerende psychose.'
Uit een interview met Etoes Keppy:
'In de regentijd, ik geloof in januari 1949,
moesten we een lijn spannen om naar de
overkant te kunnen. Nou, hebben ze weer
mensen van de VDMB uitgezocht. Ja, om de
rivier over te zwemmen tussen al die lijken
Met vier man zijn we overgegaan en daar zijn
we twee dagen en twee nachten beschoten.
En dan zit je daar gewoon in de modder,
joh, in die maïsvelden.'
Herman: 'Opnieuw is die discussie gaande
over oorlogsmisdaden in Nederlands-Indië,
met Raymond Westerling als hét prototype
van de oorlogsmisdadiger. Net als hij waren
V.l.n.r.: de Indische ESD-ers Joop
Kuijer, Roman van Schaijk, Ferry de
Vorst en de Molukker Etoes Keppy.
onze vaders zowel held als oorlogsmisdadi
ger. Door hun tussenkomst zijn de verlie
zen aan Hollandse kant beperkt gebleven.
Tegelijkertijd hebben ze mensen gemarteld
en vermoord, ook onschuldigen. Toch neem
ik mijn vader zijn oorlogsdaden niet kwalijk,
maar wel die Nederlandse officieren die een
veel te jonge en door de Japanse bezetting al
getraumatiseerde jongen op pad stuurden.
Terug in Nederland deden die officieren alsof
zij het allemaal zo netjes hadden afgehan
deld in Indië.'
Alfred: 'Onze vaders hebben niet kunnen
overzien wat hun allemaal zou overkomen.
Wat ze hebben gedaan, had niet gekund
zonder dat zij werden bewapend en op pad
gestuurd door de mariniers. Bij de Engelsen
had mijn vader een wapenstok en dat was
het. En dan kunnen die mariniers wel een
erecode hebben, maar het was lafheid van
hun, om onze vaders, te jong om niet dwaas
te zijn, voorop te laten lopen.'
Reageren? info@hermankeppy.com
maart 2013 45
Moesson #9 maart 2013.indd 45
21-02-13 09:27
