I
Reünie en Show!
SOERABAJA MON AMOUR
om de drie jaar gehouden, verspreid over
heel Nederland. Tijdens de reünies van 1978,
1984 en 1997 waren er zo'n 900 tot 1000
Surabayanen aanwezig, menig deelnemer
kwam van ver: België, Indonesië, de Verenig
de Staten, Australië. De verbondenheid met
Gentengkali blijkt achteraf groter te zijn dan
menigeen ooit had gedacht.
Werfstraatgevangenis
De spanningen tussen Indonesië en Ne
derland in 1957 hebben ervoor gezorgd dat
de scholieren net als andere Surabayanen
uitwaaierden over de wereld. De oorlog en de
Bersiapperiode zijn twee andere momenten
geweest van emigratie. 10 november 1945 is
in dat verband een cruciale dag. In Indonesië
staat deze dag bekend als Hari Pahlawan,
Heldendag. De Engelse troepen in Soerabaja
startten op die dag een offensief tegen de
ongeregelde Indonesische troepen. Na dagen
vechten wonnen de Engelsen, ten koste van
grote verliezen aan Indonesische kant, men
schat het aantal doden tussen de zes- en
negenduizend. Op dezelfde dag braken meer
dan tweeduizend Nederlandse en Indische
gevangenen uit de Werfstraatgevangenis.
Daarbij zou een reserve-kapitein van het
KNIL, Jack Boer, een beslissende rol hebben
gespeeld. Minder bekend is dat Jack Boer ook
wordt genoemd in verband met het vlagin-
cident op 19 september van dat jaar. Samen
met vaandrig Lansdorp zou hij de Nederland
se driekeur hebben gehesen op de toren van
het voormalige Oranjehotel. Een daad die
hem niet in dank werd afgenomen door woe
dende Indonesische jongeren. Zij klommen
op de toren en scheurden de blauwe baan
van de vlag, zodat het roodwit van Indonesië
overbleef. En wie zat er in het Oranjehotel en
kreeg een baksteen zo door de ruit op haar
typemachine? Juist, oud-Tong Tong en Moes
sonhoofdredacteur Lilian Ducelle.
Beb Bakhuys
De man die de nationalistische jongeren
aanspoorde in Soerabaja was Soetomo, bij
velen die de Bersiap hebben meegemaakt
beter bekend als Bung Tomo. Menigeen ziet
hem als een fanatieke ophitser die aanzette
tot de moord op Nederlanders. Maar door
Indonesiërs wordt hij vereerd als nationale
held. Het grote voetbalstadion in Surabaya is
naar hem vernoemd. Daar speelt Persebaya
in de hoogste divisie.
Ook nu nog is voetbal de belangrijkste sport
in Surabaya. Persebaya draagt hetzelfde geel
en groen als ADO Den Haag. In de ooievaars-
stad was ADO begin jaren dertig niet de
grote club, dat was HBS (hoofdtrainer tegen
woordig: André Wetzel!). Twee voormalig
topspelers van die club en van het Neder-
De SSV-reünie vindt plaats in het Van
der Valk Hotel A4 Schiphol in Hoofd
dorp op zaterdag 18 mei vanaf 17.00
uur. Met een optreden van de live
band Straight. Meer informatie:
j.van.lawick@chello.nl Op de Tong
Tong Fair, op zaterdag 25 mei om 15.00
uur komen de koloniale architectuur,
De Zeven Provinciën, de familiege
schiedenis van Patrick Wouters, de
Werfstraatgevangenis en Beb Bakhuys
allemaal aan bod tijdens De Grote
Surabaya Show. Presentatie: Herman
Keppy en Patrick Wouters, met mede
werking van Huib Akihary, Peter van
Dongen, Frans Leidelmeijer en Jan A.
Somers. Zang van Ellen Simon en een
voordracht door Mar-lin Schut.
Meer informatie zie de Grote
Surabaya Show op Facebook of
www.tongtongfair.nl
lands Elftal, hebben in Soerabaja gevoetbald
en kwamen uit voor het selectieteam van
die stad: Felix Smeets en Beb Bakhuys (vaak
wordt Bep geschreven, maar dat is onjuist).
De laatste was op dat moment waarschijn
lijk de beste voetballer van Nederland (en
Indië) en heeft een hele generatie voetbal
lers geïnspireerd. Beb Bakhuys, geboren in
Pekalongan, was zowel rechts- als linksbenig,
atletisch en stond bekend om zijn keihard
schot. Hij zou ooit in Indië een gat in het net
hebben geschoten, maar dat kan ook aan de
kwaliteit van het net hebben gelegen. Zijn
goal tegen België op 11 maart 1934 in het
Olympisch Stadion in Amsterdam werd le
gendarisch. Een te wijd ingeschoten voorzet
wist hij toch in te koppen na een snoekduik,
de goal a la Beb Bakhuys was geboren. Net
als Faas Wilkes werd hij op een gegeven
moment niet meer in het Nederlands elftal
opgesteld, vanwege een profstatus. Ondanks
die handicap staat hij nog steeds in de top
tien van topscorers van het Nederlandse
Elftal. Naast HBS speelde hij in Nederland
ook voor ZAC uit Zwolle en was hij actief in
Frankrijk bij Metz. Zijn club in Soerabaja was
THOR (Tot Heil Onzer Ribbenkast), waar hij
van 1930 tot eind 1933 furore maakte.
42 Moesson
Moesson #11 mei 2013.indd 42
24-04-13 18:28
