Het werk (2)
Jynamisch
Indonesië
Jop: 'Tegenwoordig verwacht je van
een illustrator dat hij de kunstacade
mie heeft gedaan. Bij hem ging het
niet volgens die gebruikelijke weg.
Via de reclame is hij bij De Groene
Amsterdammer beland. Daar is hij voor
het eerst spotprenten gaan tekenen.
Bij hem was het meer: het komt zoals
het komt.'
Frans: 'Daardoor is zijn werk ook niet
in een stijl te vangen. In Nederland
wordt dat niet als standvastig ervaren.
Dan ben je een beetje van alle mark
ten thuis. Je ziet dat ook bij Jan Toorop.
Ze zijn allebei gemengdbloedig, ze
zitten tussen twee culturen in.'
Jop: 'Eppo Doeve heeft letterlijk ge
zegd, dat hij de Europeaan en de Azi
aat als een broer en een neef ziet en
dat hij met beiden moet optrekken.'
Frans: 'Hij had natuurlijk van beiden
wat.'
Jop: 'Zijn ouders hadden beiden ge
mengd bloed.'
Frans: 'Zoals de meeste Indische men
sen die naar Nederland zijn gekomen.'
Jop: 'Als je naar zijn persoon kijkt,
ontdek je allerlei tegenstrijdigheden.
Hij heeft van zichzelf gezegd dat hij
indolent was, maar aan de andere
kant werkte hij heel hard. Dat is het
wonderlijke. Aan de ene kant was hij
heel chaotisch, na zijn dood werden er
overal tekeningen van hem terugge
vonden, maar hij had intussen ook een
enorme verzameling opgebouwd van
duizenden tekeningen, waarvan een
deel uit alle hoeken en gaten van zijn
huis tevoorschijn kwam.'
Frans: 'Als kunstenaar heeft ook vrij
werk gemaakt, dus niet in opdracht.
Hij hield van het magisch realisme.
Maar daarover was hij heel onzeker.'
Jop: 'Als kunstenaar vond hij zichzelf
mislukt. Hij heeft het altijd als een te
kortkoming gezien dat er van hem als
tekenaar geen verzameld werk werd
uitgebracht, zoals dat bij schrijvers wel
het geval was.'
26e JAARGANG
JAAR LATER
Moesson #12 juni 2013.indd 30
28-
