De man (2)
HORMAT
Jop: 'Eppo Doeve is al in de jaren dertig naar
Nederland gekomen. Hij was tijdens de oor
log dus niet in Indië. Hij heeft de jappenkam
pen niet aan den lijve ondervonden, maar
heeft er indringende tekeningen over ge
maakt. Zijn familie heeft wel in het interne
ringskamp gezeten. Pas in 1975 is hij voor het
eerst terug naar Indonesië geweest. Dat was
een luxe reis die voor lezers van Elsevier was
georganiseerd. Hij ging mee als publiekstrek
ker. Dat gebeurde in die tijd wel vaker. Mies
Bouwman is destijds ook met zo'n cruise die
kant op gegaan.'
Frans: 'Hij was echt een BN'er in die tijd. Ik
kan me nog herinneren dat hij veel op televi
sie was. Dat was voor de AVRO. In Sterallures
maakte hij een portret van bekende mensen
die werden geïnterviewd. Aan het eind van
de uitzending was de tekening dan klaar.'
Jop: 'Die reis naar Indonesië had nog een heel
tragisch vervolg, want hij kwam doodziek te
rug naar Nederland. Hij had geheugenverlies,
hoge koorts, hij was helemaal de weg kwijt.
Daarna is het nooit echt meer goed met hem
gekomen. Een paar jaar later kreeg hij een
hartaanval en weer later een hersenbloeding.
Zes jaar na die reis was hij overleden.'
Frans: 'Oh ja? Die reis had er dus bij hem
ingehakt?'
Jop: 'Aan Henk van der Meyden van De
Telegraaf gaf hij een interview en daar stond
boven: "Eppo Doeve en de stille kracht". Hij
geloofde echt dat hij door een mysterieuze
kracht was getroffen. Aan zijn zus heeft hij
verteld dat hij in Indonesië bij een meer was
geweest waar hij beter niet had kunnen
komen.'
Frans: 'O ja, dat meer ken ik wel. Dat is bij
Bandung en daar is het heel stil.'
Jop: 'Later heeft hij weleens gezegd dat hij
werd gestraft omdat hij een afvallige zoon
van Java was. Hij geloofde ook dat de Indo
nesiërs een hekel aan hem hadden en hem
misschien hadden vergiftigd vanwege zijn
spotprenten van Soekarno.'
Frans: 'Natuurlijk was hij anti-Soekarno.'
Jop: 'Vergeet niet dat hij in opdracht van
Elsevier werkte. Daar was men voor het
behoud van de kolonie. Maar boven dat
kende hij Soekarno persoonlijk. Soekarno was
een studievriend van zijn zwager en kwam
weleens bij de familie Doeve over de vloer,
maar dan wilde hij nooit meeëten. Doeve,
die toen een jaar of vijftien was en nog Eppie
werd genoemd, bekeek Soekarno toen al met
enige argwaan.'
Frans: 'Bij Elsevier was hij natuurlijk helemaal
juni 2013 31
Moesson #12 juni 2013.indd 31 ï4}- 28-05-13 10:29