Iko
UIT DE KUNST
Tegelijkertijd werden op Java de talenten van
de houtsnijder Iko door de inspecteur van
het inlands onderwijs C. den Hamer ontdekt.
Hij nam Iko mee op inspectiereizen om hem
in te wijden in de Hindoe-Javaanse overblijf
selen. Na deze studiereizen liet Den Hamer
hem een beroemd Shiva-beeld uit Semarang
namaken. Daarvoor sneed Iko vooral wajang
poppen.
Toen op 7 februari 1901 koningin Wilhel-
mina en prins Hendrik trouwden, schonken
Frans Leidelmeijer
bespreekt iedere maand kunst die is
ontstaan uit Europese en Indische
kruisbestuiving.
Op de grote wereldtentoonstelling in 1900
liet Nederland naast een paviljoen, ook een
Hindoe-Javaanse tempel nabouwen met
onder meer gipsafgietsels van beroemde
beelden uit die tempel. De tempel trok
internationaal veel aandacht en de Franse
beeldhouwer Rodin noemde hem zelfs de
belangrijkste bezienswaardigheid van de
wereldtentoonstelling. Redenen genoeg voor
het Nederlands Gouvernement een commis
sie voor oudheidkundig onderzoek op te rich
ten, die opgravingen naar Hindoe-Javaanse
heiligdommen liet uitvoeren.
alle bewoners van de Indische archipel
het echtpaar de Indische Kamer in Paleis
Noordeinde. Iko maakte voor De Indische
Kamer twee replica's in steen van bekende
Hindoe-Javaanse beelden. Naast grote
beelden in steen die hij in opdracht maakte,
sneed Iko ook kleinere beelden uit hout,
zoals deze fraaie Javaanse danseres. 20 cen
timeter hoog, komt ze uit particulier bezit
van rond 1920 en brengt ze de sembah. Een
houding om eer te betuigen.
In opdracht van Jos Schmutzler maakte
Iko, als moslim, in de jaren 1924-27 katho
lieke beelden in Hindoe-Javaanse stijl. De
achterliggende gedachte was dat de mis
sionarissen de inheemse bevolking wilden
bereiken met hun eigen beeldtaal om ze op
die manier te kunnen bekeren. Dit werk van
Iko is in Nederland opgenomen in de col
lectie van het Missiemuseum Steyl in Steyl.
In Indonesië valt een Christusbeeld van Iko
in Hindoe-Javaanse stijl te bewonderen
in de Heilig Hart-parochie in het plaatsje
Ganjuran op Java.
FOTO- I FFMDFPT lAISKFM
juli 2013 25
Moesson #1 iuli 2013.indd 25
1Q-QO
