OVER DE WANHOPIGE MAAR
DAPPERE wEERsTAND Tegen DE
JAPANSE INVASIE, WORDT IN
Indonesische scHOOLbOEkEN
net zo min geschreven
als over het lot van
DE buiTENkAMF
}ERS IN HET
NEDERLANDSE
ONDERWIJS.
Indië-veteranen in Roermond. Dat ambassa
deur Retno Marsudi serieus overweegt deze
herdenking bij te wonen, laat zien dat ze
begrijpt waar herdenken werkelijk over gaat.
Herdenkingen zijn meer dan een ijkpunt in
het nationale bewustzijn. Het is een teken
van respect aan mensen en hun familieleden
die een geliefde hebben verloren aan een
ramp of een gewapend conflict. Bovendien
zijn herdenkingen vaak een belangrijk deel
van een verwerkingsproces. De aanwezig
heid en aandacht van hoogwaardigheidsbe
kleders is een teken dat het verdriet gezien
wordt. Hoewel de geste van Marsudi mooi en
welkom is, heeft Indonesië zelf nog wel eigen
spoken uit het verleden waar het mee moet
leren omgaan.
Tijdens de communistenjacht in de jaren
zestig zijn zeker een half miljoen mensen
vermoord door doodseskaders. Een gevoe
lig onderwerp in Indonesië. Vrijwel iedere
Indonesiër kent wel iemand die getroffen
werd door deze eskaders. En hoewel iedereen
wel weet wat er gebeurd is en de machtheb
bers van toen inmiddels van het podium zijn
verdwenen, is het onderwerp nog steeds een
open wond. In Indonesië worden de honderd
duizenden doden uit deze periode tot op de
dag van vandaag niet herdacht. Blijkbaar
moet je om te kunnen herdenken tenminste
in enige mate in het reine zijn met het verle
den. En daar kunnen, ook in Indonesië, soms
decennia overheen gaan.
vloedgolf kostte in 2004 aan tenminste 200
duizend inwoners van de meest westelijk
gelegen provincie het leven. In 2009 werd in
de provinciehoofdstad Banda Aceh een mu
seum geopend ter herinnering aan de ramp.
Elk jaar sinds 2005 worden in Atjeh op 26
december in bijzijn van president Bambang
Susilo Yudhoyono de 200 duizend slachtof
fers van de tsunami herdacht. Vorig jaar
werd op 12 oktober op Bali herdacht dat het
precies 10 jaar geleden was dat er drie bom
men afgingen in Balinese nachtclubs in Kuta.
Hierbij kwamen 202 mensen (vooral Austra
liërs) om het leven. Een gebeurtenis die het
hemelse eiland Bali een flink litteken heeft
gegeven. Een indrukwekkend monument
herinnert de inwoners van Bali nog elke dag
aan de gruweldaad van terreurorganisatie
Jemaah Islamiyah. De mogelijkheid van een
bomaanslag behoort in Indonesië helaas nog
steeds tot de realiteit van alledag.
Respect
Op 7 september is er mogelijk voor het eerst
een vertegenwoordiger van de Indonesische
regering bij de jaarlijkse herdenking voor
augustus 2013 31
Moesson #2 augustus 2013.indd 31 AS} 24-07-13 18:15