Column
Poirrié's Perikelen
Allesbehalve zeker
7 r/
r^. ,a..-
-7
-
Is bijna niet te bevatten. Kwam ik in de jaren '70 van de vorige eeuw
vele malen voorbij de 'kathedraal' van Radio Kootwijk en deed me dat
niks, maar raakte ik anno 2013 hevig ontroerd bij het zien van alleen
maar een foto van dat grote gebouw.
Was daags voor de nationale 5 mei bevrijdingsviering. De foto hoorde
bij een krantenartikel gewijd aan het eerste radiotelegrafisch contact
van Radio Kootwijk op de Veluwe met Radio Malabar op West-Java,
exact 90 jaar geleden op 5 mei 1923. Ben ik niet bij geweest, want
ik ben pas drie jaar later geboren. Maar omdat het aan die gedenk
waardige première herinnerende - 'Hallo Bandoeng' van Willy Derby
bij ons thuis vaak werd gezongen - is het soms net alsof dat wel het
geval is. Bovendien behoor ik tot de weinigen die beide historische
gebouwen met eigen ogen hebben gezien. Radio Kootwijk heel vaak
toen ik voor het AD binnendoor van Kootwijkerbroek naar Kootwijk
croste en Radio Malabar helaas maar één keer. Dat was medio 1946,
toen we in Lembang lagen en onze bataljonscommandant (bc) het
voorterrein in ogenschouw wilde nemen. Reed ik met mijn Brencar-
rier in de achterhoede van zijn escorte mee over de zuidflank van de
Tangkoebanprahoe. Tot we nabij Tjikidang op een door bomen ver
sperde zijweg uitkwamen die steil naar beneden de Malabar Kloof
in dook. Is echt waar: kreeg de commandant van onze meegekomen
piepkleine met 1 mitrailleur bewapende 2-persoons tankette (Vickers,
hadden we 2 van) opdracht van de bc om de bomen van de weg
te duwen, maar bleek het tankje geen partij voor de dikke bomen.
Dachten we naar huis te kunnen, maar stak de bc daar een stokje
voor. Loerde die een tijdje met zijn veldkijker naar het in de verte
liggende radiostation Malabar en gaf toen de stukscommandant van
het eveneens meegekomen pantserafweergeschut (pag, hadden we
ook 2 van) het bevel voor een proefschot op het gebouw. Ondanks de
grote afstand en het grote hoogteverschil.
Helaas laat mijn geheugen me hier in de steek en slaat de twijfel
toe. Want enerzijds weet ik zeker dat onze bc nooit zo'n idioot bevel
ook maar zou hebben overwogen. Anderzijds meen ik de meervou
dig weerkaatste donder van het antitankkanon duidelijk te hebben
gehoord. Wat nog meer verwarring sticht, is dat de pag-jongens er
eigenlijk onmogelijk bij konden zijn geweest. Die hadden kort daar
voor namelijk een in moeilijkheden verkerende patrouille via de radio
mortiersteun horen aanvragen en toen uit medeleven ook een duit in
het zakje gedaan. Gelukkig maar één, want die granaat was vlak over
de hoofden van de in dekking liggende patrouillegangers gevlogen.
Daarom hadden die de attente kanonniers na thuiskomst met de ba
jonet op het geweer aangeraden zich voortaan met hun eigen zaken
te bemoeien. En alleen te schieten als ze een vijandelijke tank in het
vizier hadden. Is dus nooit nodig geweest. Die dag gebeurde er verder
niks op de Tangkoebanprahoe. De enige schade bestond dan ook uit
wat boomschilfers en een verbogen claxon van ons ultra-light tankje.
Eerlijk gezegd heb ik toen ook weinig gezien van Radio Malabar. Lag
te ver weg. En door de kijkspleet van een carrier zie je sowieso niet
veel. Maar voor het geval de pers hier lucht van krijgt en rondbazuint
dat we vroeger op West-Java met een kanon op een historisch radio
station hebben geschoten: dat is allesbehalve zeker.
Jack Poirrié groeide op in Batoeradja en woont
sinds 1951 in Nederland. Elke maand schrijft Jack
Poirrié in Moesson over zijn perikelen.
november 2013 23
Moesson #5 november 2013.indd 23