HET JAAR 2010
kapot toen. Na een aantal jaren denk je toch:
ik hoor er nooit meer wat van. Maar dan
gebeurt het toch. Na zestig jaar! Dat is toch
anders dan wanneer het na twee of drie jaar
gebeurt. Dit was een donderslag bij heldere
hemel. Ik zat te trillen in mijn stoel, met die
brief in mijn handen. Met foto's en alles erbij.
Ik dacht: wat moet ik hiermee?'
Als hij het zijn twee zoons vertelt, reageert
een van hen volgens Bas niet verbaasd: 'Hij
zei: "Ik heb het altijd geweten. Ik heb altijd
gedacht: pa heb daar wel wat gehad."'
Het is de verwaarloosde doorn in het
vlees van overspelige Indiëveteranen: de
vrees dat er ooit iemand bij hen op de
deurbel drukt en zal zeggen: dag vader,
ik ben uw kind. Dat ze opnieuw met de
billen bloot gaan, maar nu figuurlijk,
en moeten bekennen wat niet meer te
ontkennen valt. Sommige 'verzwegen
kinderen' komen nooit tevoorschijn. De
vaders overlijden, familieleden in Nederland
weten van niets, het verwekte kind
heeft geen aanknopingspunten voor een
zoektocht of verkeert niet in de persoonlijke
omstandigheden om op zoek te kunnen
gaan. Einde verhaal. In andere gevallen
duiken hier en daar aanwijzingen op: de
muur van zwijgzaamheid kan doorbroken
zijn; de moeder kan besluiten dat er niet
meer gezwegen moet worden; een familielid
verklapt iets; het kind durft het eindelijk aan
een speurtocht te starten. De veteranen die
op de hoogte waren van de zwangerschap
of hun kind zelfs in de armen hebben gehad,
kennen stuk voor stuk de onbestemde angst
dat eens, ooit, misschien, dat kind bij hen op
de stoep zal staan.
De klop op de deur blijkt voor de vaders het
moeilijkst te incasseren als hun echtgenote
nog leeft. Wanneer de mannen hun vrouw
pas na terugkeer hebben ontmoet en
oprecht niet op de hoogte waren van
het bestaan van een nakomeling, kan de
schade meevallen. Maar als het echtpaar al
verloofd of getrouwd was voor zijn vertrek
naar Indië, hebben de veteranen meer uit
te leggen. Zij moeten zich verantwoorden
voor hun verzwegen ontrouw. Als zij daarbij
ook nog eens op de hoogte waren van een
zwangerschap of het bestaan van een kind,
maar dit altijd voor zich hebben gehouden,
is dat het moeilijkst te verteren voor hun
echtgenotes.
Het kind dat aanklopt, gaat af op de
gegevens die het van de moeder heeft
gekregen. Een aantekening met naam
en adres in Nederland en de plaats van
legering waar de liefde zich heeft afgespeeld.
Nauwelijks een verhaal, geen herkenbare
anekdotes, geen documenten, vaak alleen
een naam of fotootje. Als de veteraan
het vaderschap betwist, zijn de kinderen
machteloos zolang deze niet instemt met
een DNA-test. Dan geldt het woord van de
moeder tegenover het woord van de vader.
De combinatie van gekwetste gevoelens
en aanname dat de verwantschap niet te
bewijzen viel, heeft de oorlogsliefdekinderen
lange tijd op afstand gehouden. Zoektochten
ketsten af op onwil van de mogelijke
vaders. Met de komst van de DNA-test,
die bovendien steeds betaalbaarder is
geworden, is hierin verandering gekomen. Bij
onduidelijkheid over de afstamming ligt het
antwoord tegenwoordig binnen handbereik.
Maar bij Bas Kruidenier en zijn dochter Roos
was een DNA-test niet nodig:
'Daar hoefde geen DNA-test aan te pas te
komen', zegt veteraan Bas desgevraagd. Hoe
hulpeloos hij zich ook voelde toen hij de
brief kreeg, hij twijfelde er geen seconde aan
dat het om zijn bloedeigen dochter moest
gaan. De gegevens klopten, de bijgevoegde
foto toonde onmiskenbaar zijn meisje van
toen, de wetenschap dat hij haar zwanger
had achtergelaten viel niet te ontkennen. Hij
had er zelfs over naar huis geschreven. Zijn
vaderschap is overduidelijk.
Als Bas Kruidenier van de eerste schok
bekomen is, stemt hij in met een
ontmoeting. Nu moet de veteraan ten
overstaan van iedereen verantwoording
afleggen over zijn gedrag. Het in de steek
laten van een zwangere vrouw die in
Liefde in tijden van oorlog is bij Moesson
verkrijgbaar! Maak 21,90 (incl. 2,-
verzendkosten) over op rekening
NL77INGB0000006685 ten name van
Moesson in Amersfoort en ovv 'Liefde in
tijden van oorlog'. Vergeet niet uw adresge
gevens te vermelden! Online shoppen kan
ook! Op www.moesson.nl
Liefde in tijden van oorlog
Door Annegriet Wietsma en Stef Scagliola
Uitgeverij Boom, 356 pagina's (paperback)
ISBN: 9789461055200
Prijs: 19,90
verwachting is van jouw kind, is geen
heldendaad. Hij heeft zestig jaar lang de
herinnering daaraan moeten wegduwen uit
zijn geheugen. Nu wordt hij daadwerkelijk
geconfronteerd met het verdriet dat hij heeft
veroorzaakt. Het zijn emoties die hij op zijn
leeftijd, zonder de vertrouwde steun van zijn
vrouw, moeilijk meer kan verhapstukken.
'Het klikte meteen tussen mijn dochter en
mij. Maar het is een heel emotioneel gedoe',
zal Bas er later over zeggen.
Sinds deze eerste ontmoeting is het aftasten
tussen vader en dochter, maar zij bezoeken
elkaar regelmatig. Zijn beide zoons nemen
het goed op en zijn bereid Roos beter te leren
kennen. 'Mijn bonusfamilie', noemt Roos hen,
want er is voor haar maar één echte familie
en dat is het gezin waarin ze is opgegroeid.
Met dat gezin van haar Indische stiefvader is
ze in 1957 naar Nederland gekomen.
Als vader Bas in de zomer van 2013 komt te
overlijden, is Roos meer aangedaan dan ze
had vermoed. Ze is ontzettend blij dat ze
hem op de valreep heeft leren kennen. Inmid
dels is het contact met haar beide halfbroers
zozeer gegroeid, dat ze ook met hen een
warm contact heeft opgebouwd. Dat is niet
weggevallen met het overlijden van haar
vader.
Voor meer informatie:
www.oorlogsliefdekind.nl
december 2013 43
Moesson #6 december 2013.indd 43
30-11-13 09:44
