JSF of F16?
Hoeveel?
kan hebben als ik op missie ben, je kunt bellen en nu
ook FaceTimen.'
Hij blijft ontspannen wanneer we het hebben over de
risico's van zijn baan. Aan de hand van de kleding die
hij draagt legt hij uit welke vangnetten er zijn, mocht
er iets misgaan. Om de g-krachten op te vangen draag
je een broek die zich kan vullen met lucht. Via een
harnas zit je vast aan de schietstoel in het vliegtuig. Op
het moment dat het vliegtuig neerstort kan de piloot
de schietstoel activeren. Daarna gebeurt alles automa
tisch, dus ook als je door de klap bewusteloos raakt.
Aan het harnas zit een parachute en een zwemvest
vast, en onder de stoel zit een overlevingspakket en
een opgevouwen bootje.
'Vaak gaat goed, maar soms scheelt het niet veel. Dat
vertel ik niet thuis, maar soms vliegen we bijvoorbeeld
onverwacht te dicht langs elkaar. Het vliegen in het
algemeen is veilig. Maar je kan neerstorten.' Sinds
hij Fi6-piloot is heeft hij een collega verloren. Het is
onbekend gebleven waarom de piloot niet de schiet
stoel activeerde toen het toestel neerstortte. 'Na het
overlijden is iedereen bij elkaar gekomen in de kantine,
hebben we bier gedronken en ritueel het glas stukge
gooid tegen de muur. Op zo'n moment is het goed dat
je als groep samen komt. Want de volgende dag gaan
de training en missies gewoon door.'
Geduldig poseert hij voor de camera. Diepbruine ogen,
een getinte huid en bruin haar dat hier en daar een
spoortje grijs laat zien. Het rimpelloze gezicht laat je
gissen naar zijn leeftijd. Een Indische jongen. Alleen
zijn lengte verraadt zijn Hollandse vader. 'Mijn moeder
is een stuk kleiner', hij houdt zijn hand voor zijn borst
om haar lengte aan te geven. 'En volgens mij wordt ze
ook alleen maar kleiner', zegt hij plagend.
Zijn Indische moeder is geboren op Java in Cirebon en
verhuisde naar Nederland toen zij drie jaar oud was.
Maar ook zijn Hollandse vader komt uit Indonesië,
waar hij zijn eerste levensjaren in Jakarta doorbracht.
Vier jaar geleden bezocht Sebastiaan samen met zijn
vrouw Marjolein voor het eerst Indonesië. Een reis die
hem op zijn verjaardag bracht in de geboortestad van
zijn moeder. 'Mijn moeder wist nog maar heel weinig
van de plek waar zij vandaan kwam. Ze was toen
heel klein. Het enige wat ze had onthouden was een
openbaar zwembad, waar karpers zwommen. Wij zijn
die plek gaan zoeken en ik heb haar toen gebeld. Mijn
moeder was meteen in tranen, ze vond het zo bijzon
der dat ik op mijn geboortedag daar was', vertelt hij.
Thuis was het vooral zijn vader die Indisch eten kookte
en bij zijn inmiddels overleden oma kon hij ook niet
langskomen zonder van te voren te bellen. 'Ze werd
dan altijd boos, want dan had ze niet uitgebreid voor
ons kunnen koken', vertelt hij glimlachend.
We staan op de startbaan. Over een paar minuten
zullen er vier Fi6's de lucht in gaan. Verwachtingsvol
kijken we de verte in. Sebastiaan weet dat er een dag
komt dat hij niet meer zal vliegen. Na een periode van
tien jaar verschuift zijn baan naar het management,
waarbij je nog af en toe een vlucht maakt. Mede
daarom is hij door blijven leren. Op dit moment heeft
hij de hoogste titel behaald: Weapons Instructor.
Tijdens deze opleiding heeft hij alles geleerd over de
benodigde tactieken, systemen en wapens aan boord
van een F16. Een opleiding waarvoor je je niet zelf kunt
aanmelden, maar waarvoor je gekozen moet worden
door je collega's. Aan hem de taak om zijn kennis nu
te delen. 'Ik vind het leuk om de jongere jongens op te
leiden. Je herkent jezelf ook weer in hen.'
Als ik hem vraag wat de volgende stap is, denkt hij
even na. Ik houd hem voor dat hij baas van de lucht
macht kan worden. Hij moet lachen: 'Nee, nog niet. Ik
wil gewoon vliegen.'
Van ver komt een oorverdovend geluid. Het zorgt
voor trillingen in je hele lichaam. Ik druk de oordopjes
dieper in mijn oor en kijk omhoog. De grijze driewieler
glijdt door de lucht. Voordat je het weet is het moment
voorbij en is alleen nog het oranje vuur te zien van de
uitlaat. Een klein oranje stipje hoog in de lucht.
Sebastiaan: 'De JSF is het beste toestel. Qua technologie is het vele stappen vooruit.
Het is alleen moeilijk om de aankoop te verdedigen, omdat er zoveel geheim is over
het toestel. Over de F16 is inmiddels ook bij de vijand veel bekend. Daarom is het
belangrijk dat niet hetzelfde gebeurt bij de JSF. Ook is het een groot voordeel dat
Nederland al vroegtijdig in het JSF project is gestapt. Daardoor maakt het land deel
uit van de ontwikkeling en worden ook onderdelen in Nederland gemaakt. Bij een
ander toestel zou er een compleet vliegtuig worden aangekocht, zonder Nederland
se inbreng.' Sebastiaan verwacht een paar maanden omscholing te krijgen om het
nieuwe vliegtuig over vier of vijf jaar te kunnen besturen.
Op dit moment zijn er 68 F16 piloten in Nederland, maar niet alle zijn actief. Door
bezuinigingen is het aantal flink afgenomen. Sinds de introductie van de F16 waren
er 200 piloten beschikbaar. Het aantal Fi6's is gelijk aan het aantal piloten, Neder
land beschikt nu ook over 68 toestellen. Lang niet alle F-16's worden ingezet, omdat
er een groot deel in onderhoud is. Een aantal is in Afghanistan voor de missie en
een aantal worden gebruikt voor het opleiden van nieuwe vliegers in Amerika. Op
vliegbasis Leeuwarden vliegen gemiddeld twee keer per dag zes vliegtuigen een
trainingsmissie. In Nederland zijn er twee F-16 vliegbases, een in Leeuwarden en een
in Volkel. De piloten en vliegtuigen zijn gelijk verdeeld over deze twee plaatsten.
februari 2014 17
Moesson #8 februari 2014.indd 17
31-01-14 12:56
