m 'In 1948 zijn we naar Neder-
land gekomen.'
'Moeder, stiefvader en vier
kinderen. Onze moeder is
in 1946 hertrouwd. Mijn stiefvader zat bij de
marine en kreeg verlof om naar Nederland
te gaan.'
Ron: 'Onze vader is tijdens de oorlog in het
jappenkamp Karbouwengat geëxecuteerd.
Wij zaten met onze moeder in Bangkinang. Ik
was vier jaar toen we het kamp ingingen.'
Desi: 'Ik twee.'
Ron: 'We hebben daar drieënhalf jaar ge
zeten. Ook toen het al vrede was moesten
we in het kamp blijven om beschermd te
worden tegen de pemoeda's, die ons wilden
vermoorden.'
Desi: 'Ik herinner me grote donkere mannen
met tulbanden.'
Ron: 'Dat waren Sikhs. Daar waren de Indone
siërs bang voor.'
Kort voor de eerste politionele actie wordt
het gezin van Sumatra naar Batavia overge
bracht. Vanwege de politieke onrust op Java
vertrekt de familie voor een verlofperiode
met de lohan de Witt naar Nederland.
Desi: 'Wij kwamen eerst in Noordwijk. Maar
mijn moeder wilde daar niet blijven. Ze wilde
naar Den Haag. Naar de residentie.'
Ron: 'Omdat de koningin daar woonde.'
Desi: 'In Den Haag werden we opgevangen in
een contractpension van een Hollands gezin
in de Van Brakelstraat.'
Ron: 'De familie Brusee.'
Desi: 'Wij waren daar de enige gasten, want
het was een klein huis.'
Ron: 'Het was volpension. Dus we kregen
daar ook te eten.'
Desi: 'Aardappelen, bietjes en zwartgebla
kerde bloedworst.'
Ron: 'En van die gebonden prei...'
Desi: 'Verschrikkelijk. En als we het terug
stuurden, aten die mensen het zelf op.'
Ron: 'Mijn stiefvader heeft toen een Alladin,
zo'n petroleumkacheltje, gekocht. Omdat het
in huis zo koud was, zei hij tegen die mensen.
En om zelf koffie toebroek te kunnen maken.'
Desi: 'Maar mijn moeder ging daarop stiekem
rijst koken. En dan kochten we ergens een
stuk vis of gebakken kip. En zo had je ook een
maaltijd: rijst met vis en ketimoen.'
Als duidelijk wordt dat Indonesië onafhanke
lijk wordt, besluiten Juliette en haar man in
Nederland te blijven. Teruggaan betekent dat
ze Indonesisch staatsburger moeten worden
en dat willen ze absoluut niet. In Den Haag
ontmoet stiefvader Bert Wollrabe Indone
sisch ambassadepersoneel, dat een straat
verderop woont en op stel en sprong terug
naar Indonesië moet. Hij biedt ze aan om de
sleutels van hun huis terug te brengen naar
de gemeente.'
Ron: 'Maar dat deed hij niet. Hij hield ze zelf.'
Desi: 'Tegen ons zei hij: pak al je spullen. De
volgende dag zijn we lopend verhuisd.'
Ron: 'Volgens mij waren we de eerste krakers.'
Desi: 'De gemeente wilde ons ontruimen.
Maar mijn moeder zei toen: hoe kunnen jul
lie een gezin met zoveel kinderen zomaar op
straat zetten?'
Ron: 'Er is best wat heibel over geweest.'
Desi: 'Maar uiteindelijk hebben we er toch
nog een paar jaar kunnen wonen.'
Om het gezin te onderhouden besluiten
Juliette en Bert zelf een pension te beginnen.
Nadat Juliette haar middenstandsdiploma
heeft gehaald en de vereiste toestemming
van DMZ (Dienst Maatschappelijke Zorg)
28 Moesson
Mnessnn #9 maart 2ni4inrlrl 28 28-02-14 1156
