Een les in nederigheid
/ezersacie
Suikerfabriek Olean
Moesson mag 5 exemplaren van de
Memoires van Han Hwie-Song weg
geven. Meedoen? Stuur voor 14 maart
een mail naar redactie@moesson.com
en ovv 'Memoires'. Een briefkaart mag
natuurlijk ook, naar Moesson, postbus
2074, 3800 CB in Amersfoort. Vergeet
uw naam en adresgegevens niet!
Vraag drie Indo's wat een totok is en je krijgt
drie keer een andere uitleg, al is de meest ge
bruikte lezing dat het om blanke Hollanders
of Europeanen gaat die in Indië zijn geboren
en getogen. Het was voor mij daarom nogal
verrassend om in de Memoires van prof. dr.
Han Hwie-Song te lezen dat er onder Chine
zen ook totoks bestaan. Naast de bekendere
peranakan-Chinezen, die geboren en geto
gen zijn in Indonesië, schrijft de auteur ook
over totok-Chinezen, de niet-geassimileerde
immigranten uit China en hun nakome
lingen. In het Indonesisch betekent totok
'rasecht', 'volbloed', maar ook 'nieuweling'.
Naast totok-Belanda's zijn er ook totok-Arabs
en totok-Cina's.
In tegenstelling tot de peranakan-Chinezen,
die generaties lang in Indonesië woonden
en dikwijls ook via moederszijde gemengd-
bloedig waren, spraken totok-Chinezen geen
Maleis. Totoks kwamen later, waren meestal
al gehuwd en bleven hun taal en culturele
gewoonten behouden. Omdat peranakans
wèl Maleis spraken en beter geïntegreerd
waren, kregen ze sneller toegang tot het
Nederlandse onderwijs in Indië. Veel van hen
gingen daarna studeren in Nederland.
Hoewel de vergelijking tussen peranakan-
Chinezen met Indo's en totok-Chinezen met
totok-Belanda's al gauw mank gaat, werkt
de tweedeling ook nu nog altijd bij Chinezen
door. Wie denkt dat hokjesdenken is voorbe
houden aan de Indische gemeenschap zou
deze Memoires moeten doorlezen. Vergele
ken met waar een Chinees allemaal geacht
wordt rekening te houden, is het Indische
gekissebis kinderspel. En hoewel Han Hwie-
Song nauwgezet alle mogelijke etnische
groepen, dynastieën en clans behandelt,
In suikerfabriek Olean (Situbondo) werken de klassieke
machines nog zoals in de koloniale tijd: op stoom. Toen een
hoogstandje van techniek, nu verouderd en niet rendabel. De
documentaire Pabrik Gula Olean verhaalt over de onafwend
baar lijkende sluiting van deze prachtige fabriek en zijn trotse
mensen. Speelduur: 40 minuten.
Bestellen? Maak 19,95 (incl. 2,- verzendkosten) over op reke
ning NL77INGB0000006685 t.n.v. Moesson in Amersfoort en
o.v.v. 'Olean'. Vergeet uw eigen adresgegevens niet te vermel
den! Webshoppen kan natuurlijk ook op www.moesson.nl
VOORGALERIJ
maart 2014 7
getuigt de manier waarop hij predikt voor
eenheid en een onbaatzuchtig leven van
grote klasse.
In Nederland was Han Hwie-Song nucleair
geneeskundige. Zijn hele leven stelde hij
in dienst van zijn familie en de Chinese
gemeenschap, in Indonesië én in Nederland.
Alle drie zijn kinderen werden arts. Ook als
bij hem kanker wordt geconstateerd, blijft hij
vertrouwen op zijn ijzeren werkdiscipline.
Han Hwie-Song schreef het boek in het
Indonesisch om jonge Chinezen in Indo
nesië trots te laten zijn op hun afkomst. In
een prettig eenvoudige stijl presenteert hij
tal van verrassende wetenswaardigheden.
Naast verhelderende beschrijvingen van
Chinese wijken in Soerabaja en Semarang,
de achterstelling van Chinezen in Indonesië,
bespiegelingen over de liefde, moraal en
ethiek komen tal van andere onderwerpen
aan de orde. Wie zich bij lezing vertwijfeld
gaat afvragen wat hij in zijn eigen leven
heeft gepresteerd, kan zich troosten met
de filosofische gedichten die door het boek
verspreid staan:
Spiegel jouw situatie niet aan die van anderen.
Voel je niet minderwaardig, wees niet arro
gant, opschepperig.
In de natuur zijn alle mensen gelijk.
Prof. dr. Han Hwie-Song overleed in 2010.
(RICCI SCHELDWACHT)
Memoires
Door prof. dr. Han Hwie-Song
(vertaling Don van Minde)
Eigen beheer: 380 pagina's (paperback)
Prijs: 15,-
Bestellen? Mail naar gwanho@planet.nl of
stuur een kaartje naar de familie Ho-Han,
Overakkerstraat 310, 4834 XR in Breda.
Moesson #9 maart 2014 indd 7 -fSÈX 28-02-14 11-55
